από τη δικηγόρο, Ασημακοπούλου Δώρα
Η παραβατικότητα των νέων και στη χώρα μας είναι μία αναντίρρητη πραγματικότητα και δυστυχώς παρατηρείται τελευταία ότι τα επίπεδα εγκληματικότητας των ανηλίκων έχουν αυξηθεί σημαντικά.
Βέβαια το ζήτημα αυτό απασχολεί και άλλες χώρες κράτη μέλη της ΕΕ γι’αυτό άλλωστε σε επίπεδο ΕΕ έχει ήδη ανοίξει κύκλος διαβουλεύσεων με στόχο την αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας τα τελευταία χρόνια.
Κύρια κατεύθυνση αυτού του στόχου, είναι η πρόληψη και ο ειδικός χειρισμός που πρέπει να τυγχάνουν τα φαινόμενα νεανικής παραβατικότητας δημιουργώντας έναν σαφή οδηγό για το μέλλον.
Τα αίτια τώρα αυτού του φαινομένου είναι πολλά (ναρκωτικά, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, οικονομική ανέχεια, έλλειψη οικογενειακής καθοδήγησης, ψυχολογικές διαταρραχές κ.α.) και σε αυτά πρέπει να εστιάσουν οι αρμόδιοι φορείς για την πρόληψη της νεανικής παραβατικότητας.
Η νομική επιστήμη ωστόσο ασχολείται κυρίως με τον σωφρονισμό των νέων που έχουν ήδη υποπέσει στη διάπραξη ποικίλων ποινικών αδικημάτων άλλοτε ελαφρύτερων και άλλοτε βαρύτερων.
Ο νόμος γενικά αντιμετωπίζει ως ποινικό αδίκημα κάθε πράξη, συμπεριφορά που παραβιάζει συγκεκριμένη διάταξη γραπτού νόμου, έχοντας μάλιστα προβλέψει την διαφορετική νομική αντιμετώπιση των ανηλίκων ( >18 ετών) παραβατών από τους ενηλίκους. Στα πλαίσια αυτού, δικάζονται από το Δικαστήριο Ανηλίκων και όχι από τα κοινά ποινικά δικαστήρια που δικάζονται οι ενήλικες, και όπως ο νόμος ορίζει (άρθρ.121επ.ΠΚ) υποβάλλονται σε αναμορφωτικά μέτρα, θεραπευτικά μέτρα ή σε ποινικό σωφρονισμό σε ειδικά καταστήματα κράτησης νέων(ΕΚΚΝ Αυλώνας, Βόλου, Κασσαβετείας).
Ως αναμορφωτικά μέτρα που μπορεί να επιβληθούν σε ανήλικους παραβάτες είναι η επίπληξη, η ανάθεση της υπεύθυνης επιμέλειας του ανηλίκου στους γονείς ή στους επιτρόπους του ή σε ανάδοχη οικογένεια, η παροχή κοινοφελούς εργασίας από τον ανήλικο, αποζημίωση και αποκατάσταση του θύματος, η παρακολούθηση κοινωνικών και ψυχολογικών προγραμμάτων σε κρατικούς ή ιδιωτικούς φορείς κ.α.
Επίσης αν η σωματική, ψυχική ή πνευματική κατάσταση του ανηλίκου το απαιτεί μπορεί να του επιβληθούν θεραπευτικά μέτρα, δηλαδή το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την ανάθεση της υπεύθυνης επιμέλειάς του στους γονείς του, στους επιτρόπους του ή στην ανάδοχη οικογένεια , την ανάθεση της επιμέλειάς του σε προστατευτικές εταιρείες ή επιμελητές ανηλίκων, την παρακολούθηση συμβουλευτικού θεραπευτικού προγράμματος ή την παραπομπή του σε θεραπευτικό ή άλλο κατάστημα.
Το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, φέρον τον τίτλο «Μεταρρυθμίσεις ποινικών διατάξεων, κατάργηση των καταστημάτων κράτησης Γ΄τύπου και άλλες διατάξεις» που φέρεται προς ψήφιση, επρόκειτο να τροποποιηθούν και ορισμένες διατάξεις του ΠΚ που αφορούν τους ανηλίκους κάνοντας αυτές ελαστικότερες για τους ανήλικους παραβάτες, καθώς ποινικώς ανεύθυνοι για τις πράξεις τους θα είναι οι ανήλικοι από 8 έως 15 ετών ,ενώ ως ισχύει σήμερα ανεύθυνο μέχρι τα 13 έτη.
Επιπλέον το νέο σχέδιο νόμου ορίζει ότι κράτηση σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων θα επιβάλλεται μόνο σε ανήλικους που έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους και εφόσον η πράξη τους ,αν την τελούσε ενήλικος, θα ήταν κακούργημα απειλούμενο μάλιστα με την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, με την επιφύλαξη της παρ.4 άρθρου 124ΠΚ.
Τα πρακτικά αποτελέσματα αυτών των τροποποιήσεων, θα μας δείξουν αν τελικά κινούμαστε προς την σωστή κατεύθυνση για τον σωφρονισμό των ανηλίκων παραβατών.
Στείλτε μας τις δικές ερωτήσεις στο info@juniorsclub.gr