Τα βρεφικά μυαλουδάκια αναπτύσσονται με ταχύτατους ρυθμούς που δύσκολα μπορεί κανείς να τους αντιληφθεί, καθώς όσο παράξενο κι αν σας ακούγεται το μέγεθος το εγκεφάλου του νεογέννητου διπλασιάζεται μόλις συμπληρώσει ένα έτος ζωής και φτάνει στην τελειοποίησή του μόλις το παιδί κλείσει τα 4 του χρόνια. Σύμμαχος όλης αυτής της ραγδαίας αναπτυξιακής και μαθησιακής ολοκλήρωσης είναι το γεγονός ότι ο εγκέφαλος των βρεφών έχει σχεδόν 1.000 τρισ. συνάψεις από ότι ο εγκέφαλος ενός μέσου ενήλικα.
Ποιος νέος γονιός ή παππούς δεν έχει κοιτάξει το μωράκι που βρίσκεται μπροστά του και δεν έχει αναρωτηθεί «Τι ακριβώς σκέφτεται τώρα;». Πλέον οι ειδικοί έχουν στα χέρια τους περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία από ποτέ για τους μηχανισμούς του εγκεφάλου των παιδιών και βάσει αυτών σας παρουσιάζουμε 8 δεδομένα που αποδεικνύουν ότι τα μωρά όχι μόνο είναι έξυπνα αλλά και αντιλαμβάνονται πολύ περισσότερα από όσα νομίζουμε.
1. Γνωρίζουν πότε μιλάμε μια ξένη γλώσσα
Είναι επιστημονικά γνωστό ότι οι εγκέφαλοι των μωρών είναι κατά τέτοιο τρόπο διαμορφωμένοι που τους επιτρέπει να μάθουν περισσότερες από μία γλώσσες και μάλιστα πρόσφατες έρευνες απέδειξαν πώς μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο. Μελέτη του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολούμπια έδειξε ότι τα μωρά ηλικίας 4 μηνών μπορούν να διακρίνουν μέσα από συγκεριμένες οπτικές ενδείξεις ότι ο ομιλήτής χρησιμοποιεί διαφορετική γλώσσα από τη μητρικής τους. Οι εν λόγω οπτικές ενδείξεις προκύπτουν μέσα από το σχήμα και το ρυθμό του στόματος αλλά και των κινήσεων του προσώπου του ομιλητή. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή τα μωρά που μεγαλώνουν σε δίγλωσσο περιβάλλον υπερτερούν στις ικανότητες διάκρισης που απαιτούνται για τον διαχωρισμό και τη μάθηση πολλών γλωσσών.
Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι τα μωρά που ζουν σε δίγλωσσο οικογενειακό περιβάλλον περνούν μεγαλύτερο διάστημα στο οποίο ο εγκέφαλός τους είναι περισσότερο ευλύγιστος σε διαφορετικές γλώσσες, σε σχέση με μωρά που ζουν σε περιβάλλον όπου μιλιέται μόνο μια γλώσσα. Έχετε λοιπόν κατά νου ότι το μωρό σας ξέρει πολύ καλά πότε του μιλάτε μια ξένη γλώσσα.
2. Καταλαβαίνουν τα συναισθήματα των άλλων
Σε έρευνα που πραγματοποιηθήκε, μωρά που δεν είχαν παίξει ποτέ με σκύλο, κατάφεραν να ταιριάξουν φωτογραφίες σκυλιών που είχαν διάφορες γκριμάτσες (χαρά, θυμός, επιθετικότητα) με ήχους θυμωμένων σκυλιών ή με γαβγίσματα χαράς. Έρευνες στο εργαστήρι Αναπτυξιακής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Brigham Young απέδειξαν ότι τα παιδιά ανταποκρίνονται στις εναλλαγές των συναισθημάτων που προκύπτουν μέσα από το άκουσμα της μουσικής του Μπετόβεν.
3. Ξέρουν να ταυτίζουν τις λέξεις με το νόημά τους
Ενώ ορισμένοι αναπτυξιολόγοι πιστεύουν ότι τα βρέφη δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν τη συσχέτιση μεταξύ των εικόνων των αντικειμένων και των ονομάτων τους (να αναγνωρίζουν δηλαδή ότι η εικόνα ενός μήλου είναι η λέξη “μήλο”) μέχρι να συμπληρώσουν το πρώτο έτος ζωής του, μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια ανατρέπει αυτή την άποψη διαπιστώνοντας ότι τα 6 μηνών μωρά μέχουν αυτή την ικανότητα, πολύ πριν μπορέσουν να μιλήσουν.
Οι συντάκτες της μελέτης βασίστηκαν στο εξής πείραμα: βρέφη ηλικίας 6 έως 9 μηνώνκλήθηκαν να κοιτάζουν εικόνες τροφίμων και τμημάτων του ανθρωπίνου σώματος ενώ οι γονείς τους έδωσαν απλές σχετικές οδηγίες («πού είναι η μύτη;»). Στο τέλος της διαδικασίας, οι ερυενητές διαπίστωσαν ότι τα μωρά κοίταζαν περισσότερο το στοιχείο που ονομάστηκε από οποιαδήποτε άλλη εικόνα, που δείχνει ξεκάθαρα ότι γνώριζαν το νόημα της λέξης. Οι συγγραφείς της μελέτης κατέληξαν στο εξής συμπέρασμα «Γονείς, μπορείτε να μιλήσετε με τα μωρά σας, και εκείνα θα καταλάβουν όλα όσα είναι σε θέση να αφομειώσουν. Και όσο περισσότερα ξέρουν, τόσο περισσότερο μπορούν να χτίζουν πάνω σε αυτά.”
4. Τα νήπια μπορούν να αναγνωρίσουν και να εκτιμήσουν την αμεροληψία
Μην εκπλαγείτε όταν ακούσετε το μικρό σας να αναφωνήσει “δεν είναι δίκαιο”. Τα μωρά μαθαίνουν την έννοια του τι είναι δίκαιο από την ηλικία μόλις των 15 μηνών σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον που δημοσιεύθηκε πέρυσι. Στα πλαίσια της έρευνας, μωρά παρακολούθησαν βίντεο στα οποία έβλεπαν το μοίρασμα γάλακτος ή κράκερς ανάμεσα σε δύο ανθρώπους. Άλλοτε η μοιρασιά ήταν δίκαιη και άλλοτε άνιση. Διαπιστώθηκε λοιπόν ότι τα μωρά εστίαζαν περισσότερο την προσοχή τους ότι η μοιρασιά ήταν άνιση , πράγμα που δείχνει ότι εκπλήσσονταν με τη άδικη διανομή.
Εξίσου ενδιαφέρον είναι και το γεγονός ότι τα μωρά που ήταν ευαισθητοποιημένα με την παραβίαση της ισότητας στο μοίρασμα φαγητού ήταν επίσης υποψήφια για να εμφανίσουν σημάδια αλτρουισμού (με το να μοιράζονται το δικό τους παιχνίδι) σύμφωνα με μεταγενέστερη μελέτη. Αν το παιδί σας παρουσιάζει τέτοιυ είδους αντιδράσεις τότε είναι σαφείς ότι μεγαλώνετε ένα παιδί με αναπτυγμένη τη συναισθηματική του νοημοσύνη.
5. Τα μωρά εκτιμούν τη σωστή τιμωρία
Όσο απίστευτο κι αν σας ακούγεται, τα 8 μηνών βρέφη χαίρονται όταν συμβαίνουν άσχημα πράγματα σε κακούς ανθρώπους. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολούμπια έδιειξαν στα μικρά παιδιά μια σειρά από υποθετικά σενάρια με πρωταγωνιστές μαριονέτες που άλλοτε αντιδρούσαν θετικά με το υπόλοιπο σύνολο και άλλοτε είχαν αρνητική συμπεριφορά. Στη συνέχεια, στα μωρά παρουσιάστηκαν μαριονέτες είτε δίνοντας είτε παίρνοντας παιχνίδια από αυτές τις “καλές” ή “κακές” μαριονέτες. Τα μωρά προτίμησαν τις μαριονέτες που κακομεταχειρίστηκαν τις κακές μαριονέτες από την πρώτη κατάσταση σε σύγκριση με εκείνα που αντιμετώπιζαν ωραία τις κακές μαριονέτες.
Οι συγγραφείς της μελέτης πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να είναι ένας πρόδρομος για τις κοινωνικές συμπεριφορές των παιδιών που εκφράζονται αργότερα στη ζωή, όπως η κοροίδια προς τα άτακτα παιδιά. Επομένως καλό θα είναι να διδάσκετε από μικρά στα παιδιά τους καλούς τρόπους συμπεριφοράς.
6. Τα μωρά προάγουν τον αλτρουισμό
Μπορεί τα μικρά παιδιά να δίνουν την εντύπωση ότι τα θέλουν όλα δικά τους και ότι δεν επιθυμούν να μοιράζονται με άλλα παιδάκια τα δικά τους πράγματα όμως μια μελέτη που δημοσιεύθηκε φέτος ανατρέπει αυτή την άποψη, καθώς όπως διαπιστώθηκε τα μικρά παιδιά είναι πιο ευτυχισμένα όταν δίνουν τα πράγματα σε άλλους. Οι ερευνητές έδωσαν σε μια ομάδα μικρών παιδιών κρακεράκια και τους ζήτησαν να τα προσφέρουν σε μια μαριονέτα. Εν συνεχεία τους δόθηκε ακόμα ένα κρακεράκι ούτως ώστε να μπορούν εκείνα να κρατήσουν το ένα και να δώσουν το άλλο στη μαριονέτα. Βιντεοσκοπώντας τις κινήσεις των παιδιών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά ήταν πιο ευτυχισμένα όταν έδιναν το μοναδικό κρακεράκι που είχαν στη μαριονέτα παρά όταν εγκατέλειψαν τη δική τους θεραπεία σε αντίθεση με την άλλη.
Η επιθυμία των παιδιών να προσφέρουν υποδηλώνει ότι η ικανότητά μας να αντλούμε χαρά από την παροχή βοήθειας σε άλλους είναι ένα έμφυτο μέρος της ανθρώπινης φύσης.
7. Η συμπεριφορά των μωρών επηρεάζεται από τη δύναμη των πολλών
Θέλετε το μωρό σας να μοιραστεί, να φάει τα λαχανικά του και να πάρει έναν καλό υπνάκο; Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell Biology, τα παιδιά ηλικίας 2 χρονώνήταν πιο πιθανό να αντιγράψουν μια συμπεριφορά εάν τρεις από τους συνομηλίκους τους το έκαναν σε σύγκριση με το αν ήταν το έκανε μόνο ένας -ένα σημάδι που αποδεικνύει ότι ακόμη και τα μικρά παιδιά μπορούν να υποκύψουν στην πίεση από την ομάδα.
8. Ο βρεφικός εγκέφαλος ανταποκρίνεται θετικά όταν τα παιδιά παίζουν μουσική
Έχετε πιθανώς ακούσει για τη συσχέτιση μεταξύ μουσικής και νοημοσύνης. Μια πρόσφατη καναδέζικη μελέτη δείχνει ότι ακόμη και τα μικρά μωρά επωφελούνται από την έκθεση στη μουσική. Βάσει μιας έρευνας τα μωρά που συμμετείχαν σε μαθήματα μουσικοκινητικής αγωγής και είχαν την ευκαιρία να παίζουν κρουστά είχαν καλύτερες επικοινωνιακές δεξιότητες από τα μωρά που ναι μεν παρακολούθησαν το ίδιο μάθημα αλλά δεν τους δόθηκε δυνατότητα να παίξουν κρουστά!
