Εάν ανήκετε σε εκείνους που έχετε νιώσει την προδοσία από τον/την σύντροφό σας, ίσως να κατηγορείτε τον εαυτό σας επειδή κατά κάποιο τρόπο αμελήσατε την σχέση σας. Τι ήταν αυτό που κάνατε, αναρωτιέστε, που “ώθησε” τον/την σύντροφό σας να κοιτάξει αλλού για σχέση ή/και σεξουαλική ικανοποίηση;
Από την άλλη, εάν είστε εσείς που έκανε απιστία και είστε πρόθυμοι να ομολογήσετε τις πράξεις σας, μπορεί να αναγνωρίσετε ότι δεν ήταν απαραίτητα κάτι που είχατε πρόθεση να κάνετε. Μπορεί, ως ένα σημείο, να θέλατε να κρατήσετε την υπόσχεσή σας ότι θα είστε πιστοί και να είχατε κάθε πρόθεση να διατηρήσετε αυτό τον όρκο. Μήπως, όμως, είναι αληθές ότι και στο παρελθόν φερθήκατε ανάλογα σε κάποια προηγούμενη σχέση σας; Απορείτε με την συμπεριφορά σας, γνωρίζοντας πόσο βλαβερή είναι για τους ανθρώπους που (τουλάχιστον αρχικά) νοιάζονταν για εσάς και εσείς για εκείνους;
Μπορεί να αισθανθείτε ότι η απιστία είναι μια απρόβλεπτη έκβαση σε μια μακροχρόνια σχέση: Εμφανίζεται ένα τρίτο άτομο και όλα διαλύονται. Και σκέφτεστε ότι όλα θα ήταν καλά εάν δεν εμφανιζόταν αυτό το τρίτο πρόσωπο ποτέ και ότι όλα θα ήταν καλά μεταξύ σας για πάντα.
Αυτή η θεωρία στηρίζεται στην υπόθεση ότι η απιστία προκύπτει ως εξωτερικός παράγοντας του ζευγαριού στην σχέση. Είναι απολύτως πιθανό ότι συμβαίνει αυτό σε κάποιες και ότι εάν ένα συγκεκριμένο τρίτο πρόσωπο δεν είχε εμφανιστεί, η απιστία δεν θα είχε συμβεί. Είναι όμως πιο δύσκολο να δεχτούμε την εναλλακτική εξήγηση: Αυτή που λέει ότι ο/η σύντροφός σας (ή εσείς) έχετε το είδος της προσωπικότητας, που είναι απλά πιο εύκολο να “δελεαστεί” από ένα τρίτο άτομο.
Οι ψυχολόγοι έχουν εντοπίσει εδώ και πολύ καιρό εκείνα τα χαρακτηριστικά που ξεχωρίζουν τους ανθρώπους οι οποίοι απιστούν. Τα έχουν ονομάσει “Σκοτεινή Τριάδα” (Dark Triad) και αποτελούν τη βάση μιας ποικιλίας ενοχλητικών συμπεριφορών και πράξεων που σχετίζονται με τους άλλους. Η σκοτεινή τριάδα αναφέρεται σε ένα τρίο αρνητικών προσωπικών ιδιοτήτων: Ναρκισσισμός, Ψυχοπάθεια και “Μακιαβελισμός”.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Gayle Brewer από το πανεπιστήμιο του Central Lancashire στη Μ. Βρετανία, τα άτομα με αυτά τα τρία χαρακτηριστικά είναι λιγότερο ικανά να διατηρήσουν μακροχρόνιες σχέσεις, είναι πιο πιθανό να εξαπατούν τους άλλους και πιο πιθανό να προδίδουν την εμπιστοσύνη τους.
Όσον αφορά το πώς μπορεί κανείς να προβλέψει την απιστία εκ μέρους του/της συντρόφου του, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι πρέπει να εστιάσει στα εξής:
- Ναρκισσισμός. Οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι δικαιούνται να έχουν ό,τι επιθυμούν, θα συμπεριφερθούν αναλόγως. Αν αυτό το “ό,τι επιθυμούν” δεν είστε εσείς, μάλλον θα γίνετε θύμα της απιστίας τους. Αν, πάλι, αναγνωρίζετε στον εαυτό σας (αν είστε πρόθυμοι να το παραδεχτείτε ειλικρινά) ότι νιώθετε πως έχετε κάθε δικαίωμα να απολαύσετε κάτι απλά και μόνο επειδή το επιθυμείτε, τότε ακόμα και αν εκτιμάτε τη σχέση σας, θα είναι πάντα μια μάχη για εσάς να πείσετε τον εαυτό σας ότι δεν μπορείτε να έχετε “ό,τι θέλετε”, απλά και μόνο επειδή το θέλετε.
- Ξεσπάσματα. Η ιδιαίτερα αντικοινωνική συμπεριφορά, ή δευτερεύουσας μορφής ψυχοπάθεια, δεν είναι συνηθισμένη ψυχοπάθεια, που αφορά την έλλειψη “ηθικής πυξίδας”, αλλά, αντίθετα, είναι η τάση να εξωτερικεύει το άτομο την συσσωρευμένη πίεση που νιώθει με ένα καταστροφικό τρόπο για την σχέση του.
- Χαμηλή οικειότητα. Ο άπιστος εταίρος σε μια ρομαντική σχέση μπορεί να μην είναι καθόλου ρομαντικός. Μπορεί να έχει “εξάρσεις” έντονης “τρέλας” με το άλλο άτομο, αλλά δεν είναι σε θέση να συνδεθεί πραγματικά και στενά μαζί του/της. Όπως αναφέρεται και στην έρευνα της Brewer: “Η αυξημένη ευαισθησία στην απιστία μπορεί να αντανακλά τυχόν αρνητικές επιπτώσεις, άγχος και χαμηλή αυτοεκτίμηση”. Αυτό είναι παρόμοιο με τα άτομα με ανασφαλές στυλ προσκόλλησης, που αποφεύγουν να συνδέονται στενά με τους άλλους, επειδή δεν αισθάνονται ασφαλείς σε μια οικεία και μόνιμη σχέση.
