Η αυξανόμενη εξάρτησή μας από το Διαδίκτυο και η ευκολία της πρόσβασης στους τεράστιους διαθέσιμους πόρους πληροφόρησης σε αυτό επηρεάζει τη διαδικασία της σκέψης μας για την επίλυση προβλημάτων, την ανάκληση πληροφοριών από μνήμης και την διαδικασία μάθησης νέων αντικειμένων.
Αυτό είναι το συμπέρασμα επιστημονικής έρευνας για τις επιδράσεις του Internet στην μνήμη και τον ανθρώπινο εγκέφαλο γενικότερα. Συγκεκριμένα, σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Memory, ερευνητές από το πανεπιστήμιο Santa Ceuz της Καλιφόρνιας στην Σάντα Κρουζ και από το πανεπιστήμιο Urbana Champaign του Ιλινόις, υποστηρίζουν ότι η “γνωστική εκφόρτωση”, δηλαδή η τάση να βασιζόμαστε σε πράγματα, όπως το Διαδίκτυο, ως υποστηρικτικές δομές για την μνήμη μας, αυξάνεται διαρκώς.
Εμείς μπορεί να πιστεύουμε ότι η μνήμη είναι κάτι που συμβαίνει μόνο στο κεφάλι μας, αλλά, ολοένα και περισσότερο, εξαρτάται από παράγοντες έξω από αυτό. Οι επιστήμονες Benjamin Storm, Sean Stone και Aaron Benjamin, πραγματοποίησαν μια σειρά από πειράματα για να προσδιορίσουν πόσο πιθανό έχει γίνει πλέον το να αναζητήσουμε την βοήθεια ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, ή smartphone, για να απαντήσουμε σε κάποια ερώτηση. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και απάντησαν σε μερικές δύσκολες ερωτήσεις γενικών γνώσεων. Τα μέλη της πρώτης ομάδας χρησιμοποίησαν μόνο τη μνήμη τους, ενώ τα μέλη της δεύτερης χρησιμοποίησαν την διαβόητη μηχανή αναζήτησης στο Διαδίκτυο, την Google. Στην συνέχεια οι συμμετέχοντες είχαν την επιλογή να απαντήσουν σε πιο εύκολες ερωτήσεις με όποια από τις δύο μεθόδους επιθυμούσαν (από μνήμης, ή με την βοήθεια της Google).
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι:
Οι συμμετέχοντες που χρησιμοποίησαν αρχικά το Διαδίκτυο για να απαντήσουν είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να επιλέξουν εκ νέου την Google για τις επόμενες ερωτήσεις, σε σύγκριση με εκείνους που αρχικά είχαν βασιστεί μόνο στην μνήμη τους.
Οι συμμετέχοντες πέρασαν επίσης λιγότερο χρόνο να προσπαθούν να θυμηθούν από μόνοι τους κάποια πληροφορία προτού καταφύγουν στο Internet.
Μάλιστα, αποδείχτηκε ότι όχι μόνο ήταν πιο πιθανό να το κάνουν ξανά, αλλά μετά από κάθε φορά γινόταν ολοένα και πιο πιθανό να καταφύγουν στην βοήθεια του Internet πολύ πιο γρήγορα.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι το 30% των συμμετεχόντων, που συμβουλεύτηκε στην πρώτη φάση του πειράματος το Internet, ούτε καν προσπάθησε να απαντήσει σε μια απλή ερώτηση από μνήμης.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δρ Benjamin Storm σχολίασε σχετικά: “Η μνήμη μας αλλάζει. Η έρευνά μας δείχνει ότι όσο περισσότερο βασιζόμαστε στο Διαδίκτυο για να υποστηρίξουμε και να επεκτείνουμε την μνήμη μας, τόσο περισσότερο εξαρτόμαστε από αυτό. Ενώ πριν θα προσπαθούσαμε περισσότερο να ανακαλέσουμε κάποια πληροφορία από μνήμης, τώρα ούτε καν κάνουμε τον κόπο να δοκιμάσουμε να θυμηθούμε κάτι από μόνοι μας. Καθώς ολοένα και περισσότερη πληροφορία γίνεται διαθέσιμη μέσω των smartphones και άλλων συναφών συσκευών, γινόμαστε σταδιακά όλο και περισσότερο εξαρτώμενοι από αυτή την τεχνολογία στην καθημερινή μας ζωή”.
Αυτή η έρευνα δείχνει, ότι η χρήση μιας συγκεκριμένης μεθόδου για την ανάκληση/εντοπισμό μιας πληροφορίας έχει σημαντική επίδραση στην πιθανότητα μελλοντικής επανάληψης της συμπεριφοράς.
Ο χρόνος θα δείξει αν αυτή η συμπεριφορά του ανθρώπου θα έχει περαιτέρω επιπτώσεις στην μνήμη του. Σίγουρα το Διαδίκτυο παρέχει πιο ολοκληρωμένες, αξιόπιστες και ταχύτερα προσβάσιμες πληροφορίες, σε σύγκριση με την ατελή ανθρώπινη μνήμη. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από την ακρίβεια και ορθότητα των απαντήσεων των συμμετεχόντων στην έρευνα.
Με έναν τόσο μεγάλο όγκο πληροφοριών διαθέσιμο μέσω της Google στις άκρες των δαχτύλων μας, η ανάγκη να θυμόμαστε ασήμαντα γεγονότα, στοιχεία και αριθμούς αναπόφευκτα ολοένα και μειώνεται στην καθημερινότητά μας.
