Η τελειομανία, αυτή η έντονη επιθυμία για “απόλυτη” επιτυχία, επηρεάζει την ψυχική υγεία των εφήβων, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Τα ευρήματα προέρχονται από την ανάλυση δεδομένων σε περισσότερους από 40.000 Αμερικανούς, Καναδούς και Βρετανούς φοιτητές. Οι συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν μια δοκιμασία που μετράει τρεις τύπους τελειομανίας:
- την παράλογη επιθυμία να είναι κανείς τέλειος
- την αντίληψη ότι οι όλοι άλλοι είναι τέλειοι
- τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τους άλλους
Η μελέτη αξιολόγησε τις αλλαγές στην τελειομανία με την πάροδο του χρόνου, από το 1980 έως το 2016.
Τα αποτελέσματα
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι σύγχρονοι νέοι κατέγραψαν πολύ υψηλότερα επίπεδα σε όλες τις μορφές τελειομανίας από ό,τι οι συνομήλικοί τους στο παρελθόν. Για παράδειγμα, η παράλογη επιθυμία να είναι κανείς τέλειος (επίσης αποκαλούμενη αυτο-προκληθείσα τελειομανία) αυξήθηκε κατά 10% μεταξύ του 1989 και του 2016. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η πίεση από εξωτερικούς παράγοντες για να είναι κανείς τέλειος αυξήθηκε κατά 33% και εκείνη από τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες για τους άλλους αυξήθηκε κατά 16%.
Τα αίτια
Πολλοί παράγοντες μπορεί να συμβάλουν στην άνοδο που εμφανίζει η τελειομανία μεταξύ των εφήβων και των νέων, σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης.
Η τάση μπορεί να συνδέεται με τα social media, επειδή μπορεί να προκαλούν την ολοένα και μεγαλύτερη σύγκριση των νέων μεταξύ τους. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε θέματα σωματικής εικόνας και κοινωνικής απομόνωσης, προειδοποίησαν οι ερευνητές.
Η τελειομανία μεταξύ των νέων συνδέεται επίσης με την επιθυμία να ανέλθουν την κοινωνική και οικονομική κλίμακα, να κερδίσουν υψηλότερους βαθμούς από τους συμμαθητές τους, να γίνουν “πιο μορφωμένοι” και να επιτύχουν μεγάλους στόχους επαγγελματικής σταδιοδρομίας, ανέφεραν οι Βρετανοί ερευνητές.
“Η ‘αρετοκρατία’ (δηλαδή η επικράτηση των όσων η κοινωνία θεωρεί ως ‘αρετές’ στην κρίση για το ποιόν του ατόμου) θέτει μια έντονη ανάγκη στους νέους ανθρώπους να ανταγωνιστούν, να αποδώσουν και να επιτύχουν στη σύγχρονη ζωή”, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Thomas Curran, του Πανεπιστημίου του Bath.
“Οι νέοι ανταποκρίνονται, αναφέροντας ολοένα και σε πιο μη-ρεαλιστικές εκπαιδευτικές και επαγγελματικές προσδοκίες για τον εαυτό τους (…) Ως αποτέλεσμα, η τελειομανία στους νέους αυξάνεται”, πρόσθεσε ο ίδιος.
Ανησυχητικές επιπτώσεις
Το 1976, περίπου το 50% των τελειόφοιτων γυμνασίου πήγαιναν και αποφοιτούσαν και από το κολέγιο. Το 2008, το ποσοστό αυτό εκτινάχθηκε στο 80%.
Ωστόσο, το χάσμα μεταξύ των φοιτητών που περιμένουν να πάνε στο κολέγιο και εκείνων που πραγματικά αποφοιτούν διευρύνεται, είπε ο Curran. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα επίπεδα κατάθλιψης, άγχους και αυτοκτονικών σκέψεων.
“Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι οι πρόσφατες γενιές φοιτητών έχουν υψηλότερες προσδοκίες από τους ίδιους και τους άλλους σε σχέση με προηγούμενες γενιές (…) Οι σημερινοί νέοι ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές πιέσεις για να πετύχουν και αισθάνονται ότι η τελειομανία είναι απαραίτητη για να νιώθουν ασφαλείς, κοινωνικά συνδεδεμένοι και άξιοι”, επισήμανε ο δρ. Curran.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Bulletin .