Όταν βλέπεις ένα άρθρο με τίτλο «Πώς να μεγαλώσετε επιτυχημένα παιδιά σύμφωνα με το Στάνφορντ», όσο σίγουρος κι αν είσαι για το μοντέλο διαπαιδαγώγησης που ακολουθείς, θες απλώς να πατήσεις κλικ και να το διαβάσεις. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι πρέπει να ενστερνιστείς ό,τι διαβάζεις επειδή αυτός που υπογράφει το κείμενο είναι ένας διακεκριμένος επιστήμονας, που «κάτι παραπάνω θα ξέρει». Σημαίνει, όμως, ότι τα λόγια του μπορούν να σε προβληματίσουν ώστε να κάνεις την αυτόκριτική σου ως γονιός και στο τέλος να βελτιωθείς.
Αυτός είναι ο στόχος του συγκεκριμένου άρθρου. Εδώ, λοιπόν, θα δείτε τις συμβουλές της μαμάς, συγγραφέως και πρώην πρυτάνεως του Στάνφορντ, Julie Lythcott-Haims για το πώς μπορούμε να μεγαλώσουμε ικανούς και επιτυχημένους ενήλικες. Σίγουρα αξίζει ν’ ακούσετε τα όσα έχει να σας πει.
Να είστε αξιόπιστοι και να μην επιβάλλεστε στα παιδιά
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, υπάρχουν τρία διαφορετικά μοντέλα διαπαιδαγώγησης που ακολουθούν οι γονείς: το χαλαρό μοντέλο, το πιο αυστηρό και το αξιόπιστο.
Τα δύο πρώτα δεν θεωρούνται καλά. Οι χαλαροί γονείς γίνονται φίλοι του παιδιού και δεν μπορούν να βάλουν υγιή όρια στη μεταξύ τους σχέση. Οι αυστηροί γονείς πάνε πάντα με τον νόμο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά στο να αμφισβητούν τον εαυτό τους.
Οι αξιόπιστοι γονείς, όμως, σύμφωνα με την Lythcott-Haims, είναι ιδανικοί για τα παιδιά. Τους δείχνουν αγάπη και στοργή ενώ ταυτόχρονα θέτουν τους κανόνες και τις προσδοκίες που έχουν από αυτά. Έτσι, εκείνα «χτίζουν» δυνατές προσωπικότητες και μεγαλώνουν με αυτόεκτίμηση.
Αφήστε τα να βοηθήσουν στις δουλειές του σπιτιού
Σύμφωνα με έρευνα που διήρκησε 80 χρόνια, ο ένας και μοναδικός παράγοντας που καθόριζε την επιτυχία των μελλοντικών ενηλίκων ήταν το αν έκαναν δουλειές στο σπίτι όταν ήταν παιδιά. Η Lythcott-Haims πιστεύει ότι αυτό κάτι σημαίνει.
«Αν τα παιδιά δεν πλένουν τα πιάτα, σημαίνει ότι κάποιος άλλος το κάνει γι’ αυτά», λέει σε συνέντευξή της. «Έτσι, όχι μόνο αποστασιοποιούνται από κάθε δουλειά αλλά δεν μαθαίνουν ότι κάποιες δουλειές πρέπει να γίνουν και ότι όλοι πρέπει να βοηθάμε. Οι δουλειές του σπιτιού δείχνουν στα παιδιά ότι στη ζωή η συνεργασία και η ομαδική δουλειά παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο και ότι ένα δωμάτιο δεν είναι τακτοποιημένο και καθαρό από μόνο του.»
Αλλά και να… ξεχάσουν τα μαθήματα του σχολείου
Μέρος του να δώσετε λίγες περισσότερες ελευθερίες στα παιδιά είναι να τα αφήσετε να αποτύχουν. Η Lythcott-Haims χρησιμοποιεί το παράδειγμα ενός γονιού, που ανακαλύπτει ότι το παιδί του έχει ξεχάσει τις εργασίες του στο σπίτι. Κάποιοι γονείς πιθανώς να έτρεχαν στο σχολείο για να του τις δώσουν έτσι ώστε να μην βαθμολογηθεί αρνητικά ή να μην του κάνει παρατήρηση η δασκάλα.
Αλλά η πρώην πρύτανης ισχυρίζεται ότι αυτό είναι μία πολύ καλή ευκαιρία για να διδάξουν στα παιδιά τους τι σημαίνει να είσαι υπεύθυνος και οργανωτικός. Η μαμά και ο μπαμπάς δεν θα είναι πάντα εκεί για να τα σώσουν.
Ενθαρρύνετέ τα να παίρνουν ρίσκα
Το να μπορείς να δεχτείς την αποτυχία σου σημαίνει ότι έχεις πάρει ρίσκα. Σύμφωνα με την πρώην πρύτανη, τα παιδιά θα πρέπει να νιώθουν αρκετά άνετα μ’ αυτή την ιδέα μέχρι τα 18. Διαφορετικά, δεν θα μπορέσουν ποτέ να καταλάβουν τι μπορούν να πετύχουν στη ζωή τους, αν μένουν πάντα κολλημένα στη ζώνη της άνεσής τους.
“Τα παιδιά μας πρέπει να μπορούν να τα κάνουν όλα αυτά χωρίς να πάρουν τηλέφωνο τους γονείς τους. Αν μας παίρνουν τηλέφωνο για να μας ρωτήσουν πώς να το κάνουν, σημαίνει ότι δεν έχουν αυτή την ικανότητα”.
Βοηθήστε τα παιδιά να αναπτύξουν την αίσθηση τoυ προσανατολισμού
Οι ικανοί ενήλικες έχουν αναπτύξει την αίσθηση της καθοδήγησης. Αν έχουν βγει παραέξω από τη γειτονιά τους, ξέρουν πώς να «διαβάσουν» τις πινακίδες, να συμβουλευτούν τις ειδικές εφαρμογές στο κινητό για την κίνηση και να πάνε εκεί που τους δείχνει.
«Πηγαίνουμε τα παιδιά μας οπουδήποτε, ακόμα κι αν μπορούν να φτάσουν με ένα ποδήλατο ή ένα λεωφορείο στον προορισμό τους. Επιπλέον, έτσι δεν μαθαίνουν πώς ακριβώς να πάνε από το ένα μέρος στο άλλο».
Οι γονείς των επιτυχημένων παιδιών αναγνωρίζουν ότι η αίσθηση της καθοδήγησης μπορεί να τα βοηθήσει στη ζωή.
Προετοιμάστε τα για έναν κόσμο με υποχρεώσεις και προθεσμίες
Θεωρείται δεδομένο ότι οι γονείς θα οργανώσουν το πρόγραμμα των εξωσχολικών δραστηριοτήτων των παιδιών τους, τα πάρτι γενεθλίων και τα γεύματά τους.
«Υπενθυμίζουμε στα παιδιά πότε λήγει η προθεσμία για να παραδώσουν μια εργασία και πότε μπορούν να την κάνουν- κάποιες φορές τα βοηθάμε ή κάποιες άλλες την κάνουμε εμείς οι ίδιοι. Μ’ αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά δεν μαθαίνουν πώς να βάζουν προτεραιότητες στις υποχρεώσεις τους και δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει να έχουν μία προθεσμία που πρέπει να τηρήσουν, χωρίς να έχουν κάποιον να τους το υπενθυμίζει».
Μέχρι τα 18, το παιδί πρέπει να έχει κατακτήσει αυτή την ικανότητα. Το να «χωρέσει» όλους τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του στο πρόγραμμά του έτσι ώστε να ικανοποιήσει τις προσδοκίες τους στη δική του καθημερινότητα είναι ένα από τα προσόντα που πρέπει να έχει ένας ενήλικας.
Διδάξτε τους πώς να κερδίζουν και πώς να διαχειρίζονται τα χρήματα
Εκτός από την ικανότητα να μπορούν να οργανώνουν το πρόγραμμά τους, οι ενήλικες πρέπει να διαχειρίζονται το ίδιο καλά και τα οικονομικά τους. Τα παιδιά μας μπορεί να μην εργάζονται, όμως είναι υποχρέωση των γονιών να τους δείξουν πώς να διαχειρίζονται τα χρήματα.
Είναι αυτό που έλεγαν οι παππούδες μας «να τους μάθετε την αξία της δραχμής». Και μ’ αυτό εννοούσαν την αξία της αποταμίευσης, της επένδυσης αλλά και την ικανότητα του να ξοδεύεις συνετά.
