Μαγικές είναι οι εικόνες από την τρίτη και τελευταία υπερπανσέληνο του έτους.
Τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες του βόρειου ημισφαιρίου, η υπερπανσέληνος ήταν ξεχωριστή καθώς συνδυάστηκε με την έλευση της εαρινής ισημερίας, μία εξαιρετικά σπάνια σύμπτωση, καθώς κάτι τέτοιο είχε να συμβεί από το 1905 ενώ επιστήμονες αναφέρουν ότι θα ξανασυμβεί το 2144.
Για την Ελλάδα, η εαρινή ισημερία συνέβη τα μεσάνυχτα της Τετάρτης (στις 23:58), ενώ λίγο αργότερα, στις 03:43 της Πέμπτης η υπερπανσέληνος ήταν στο κορύφωμά της.
Η τελευταία υπερπανσέληνος του 2019 έλαμψε στον νυχτερινό ουρανό μεγαλύτερη και φωτεινότερη από το συνηθισμένο, καθώς η τροχιά της βρισκόταν πλησιέστερα στη Γη. Αυτό σημαίνει ότι, όσοι είχαν την ευκαιρία, απόλαυσαν μία υπερπανσέληνο που ήταν κατά 14% μεγαλύτερη και 30% φωτεινότερη από τον μέσο όρο. Το ουράνιο αυτό φαινόμενο ονομάζεται «πανσέληνος των σκουληκιών» καθώς συμπίπτει με την επιστροφή των σκουληκιών λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας, αλλά και των πουλιών που τα τρώνε.
Θα υπάρξουν αντίστοιχα κι άλλες υπερπανσέληνοι κατά τη διάρκεα του έτους, που όμως δεν θα είναι ορατές.
Υπερπανσέληνος, υπερσελήνη
Υπερ-Σελήνη ή υπερπανσέληνος συμβαίνει, όταν υπάρχει πανσέληνος και ταυτόχρονα η τροχιά του φεγγαριού το φέρνει πιο κοντά στη Γη (περίγειο), με αποτέλεσμα ο δορυφόρος του πλανήτη μας να φαίνεται μεγαλύτερος και πιο φωτεινός από ό,τι συνήθως.
Η Σελήνη ακολουθεί μια ελλειπτική τροχιά και η απόστασή της από τον πλανήτη μας δεν είναι σταθερή. Η μέση απόσταση Γης-Σελήνης είναι περίπου 384.400 χιλιόμετρα, αλλά αυξάνεται κατά 5% περίπου στο απόγειο και μειώνεται κατά 5% στο περίγειο.
Η πανσέληνος, λοιπόν, λόγω της μικρότερης της απόστασης από τη Γη θα φαντάζει μεγαλύτερη και φωτεινότερη.
Ο όρος «υπερ-πανσέληνος» (ή supermoon στα Αγγλικά) καθιερώθηκε ανεπίσημα για να περιγράψει μια ουράνια σύμπτωση, δηλαδή το γεγονός ότι σημειώνεται πανσέληνος και την ίδια ώρα η σελήνη βρίσκεται σε πιο κοντινή απόσταση από τη Γη.
Το φαινόμενο αυτό δεν συμβαίνει κάθε μήνα, καθώς η αυξομείωση του φαινομενικού μεγέθους της σελήνης οφείλεται στην ελλειπτική και όχι κυκλική τροχιά που έχουν σχεδόν όλα τα σώματα που περιφέρονται στο σύμπαν.
Ετσι, η απόσταση της σελήνης από τη Γη κυμαίνεται κάθε μήνα μεταξύ 356.400 χιλιόμετρα και 406,700. Ωστόσο, τον Ιανουάριο του 1930 καταγράφηκε μια ακόμη πιο κοντινή απόσταση της Σελήνης (356,397 χλμ), και η επόμενη φορά που θα συμβεί αυτό θα είναι την 1η Ιανουαρίου 2257 (356,371 χλμ).
«Ο κύριος λόγος για τον οποίο η τροχιά του φεγγαριού δεν είναι ένας τέλειος κύκλος είναι ότι υπάρχουν πολλές παλιρροιακές ή βαρυτικές δυνάμεις που έλκουν το φεγγάρι», εξήγησε αξιωματούχος της ΝΑΣΑ.
Πρόσθεσε ότι η βαρύτητα της Γης, του ήλιου και των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος επηρεάζουν την τροχιά του φεγγαριού.
«Έχουμε όλες αυτές τις διαφορετικές βαρυτικές δυνάμεις να έλκουν και να πιέζουν το φεγγάρι, που μας δίνουν την ευκαιρία να έχουμε αυτά τα στενά περάσματα», ανέφερε.
Επιπλέον, είπε ότι η επιφάνεια της Γης αποτελείται περίπου κατά 70% από ωκεανούς, κάτι που επηρεάζει την τροχιά του φεγγαριού, το οποίο με τη σειρά του δημιουργεί παλιρροιακές παραλλαγές στη Γη.
Ανέφερε ακόμη ότι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα για το φεγγάρι είναι ότι όχι μόνο ασκεί έλξη στους ωκεανούς της Γης, αλλά και στον ίδιο τον φλοιό της.
«Ο φλοιός της Γης – η γη κάτω από τα πόδια μας – πραγματικά παραμορφώνεται και ανταποκρίνεται στο φεγγάρι με ένα πολύ διακριτικό τρόπο», κατέληξε.
