από τη Λογοθεραπεύτρια – Ειδική παιδαγωγό, Αντωνία Τζουανοπούλου, Εκπαιδευμένη στη χορήγηση της Αναπτυξιακής Δοκιμασίας ΠΑΪΣ – Λογοπαίγνιον Κέντρο λογοθεραπείας Ακταίο Ρίου – Πάτρα
Είναι μία διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένες επαναλαμβανόμενες και στερεότυπες συμπεριφορές. Όλες αυτές οι ενδείξεις ξεκινούν πριν το παιδί γίνει 3 ετών.
2.Πότε εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια ότι ένα παιδί πρόκειται να παρουσιάσει αυτισμό;
Παρά το γεγονός ότι πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα σημάδια αυτά μπορούν να εκδηλωθούν σε βρέφη κάτω των 12 μηνών, εντούτοις η διάγνωση του αυτισμού γίνεται συνήθως από 18 μηνών έως 4 ετών. Με την δοκιμασία «παίς»γίνεται η ανίχνευση των παιδιών που δεν έχουν τις αναμενόμενες για την ηλικία τους επικοινωνιακές δεξιότητες ή που καθυστερούν να μιλήσουν.
Οι πρώιμες ενδείξεις αυτισμού είναι:
-Αδιαφορία σε ακουστικά ή οπτικά ερεθίσματα.
-Τα μωρά είναι πάρα πολύ ήσυχα ή πάρα πολύ ανήσυχα.
-Διαταραχές ύπνου και σίτισης.
-Μωρά που δεν προσαρμόζονται στην αγκαλιά.
-Παράξενα παιχνίδια με τα χέρια και με τα αντικείμενα.
-Στερότυπες κινήσεις του σώματος.
– Αδιαφορία για τα άτομα που το περιβάλλουν, ή ενδιαφέρον για το φως, τη μουσική.
– Μωρά παθητικά ή υπερτονικά.
– Στους 8 μήνες δεν κατανοούν, δεν δείχνουν με το δάχτυλο.
– Συχνά παρουσιάζουν αυτοεπιθετικότητα.
– Απουσία ομιλίας ή της εξέλιξης της ή ηχολαλητική ή και παλινδρόμηση.
3.Ποιο φύλο συνήθως επηρεάζει;
Συνήθως φαίνεται να επηρεάζει τα αγόρια σε αναλογία 4:1.
4.Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά του αυτισμού;
- Διαταραχή της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και της κοινωνικότητας:
- Απόσυρση, αδιαφορία για τους άλλους.
- Παθητική κοινωνική επαφή.
- Παράξενο πλησίασμα των ανθρώπων με λίγη ή καθόλου προσοχή.
- Ακατάλληλος τρόπος αλληλεπίδρασης, τυπικός (με οικογένεια, φίλους, ξένους).
- Διαταραχή της επικοινωνίας:
- Δεν μιλούν, ούτε κατανοούν συναισθήματα και σκέψεις των άλλων.
- Έλλειψη χρήση χειρονομιών, μιμικής, έκφρασης προσώπου, τόνου φωνής, στάσης σώματος… για μετάδοση πληροφοριών.
- Χρήση πομπωδών λέξεων και φράσεων (όταν μιλούν).
- Δεν τους προκαλεί ευχαρίστηση η επικοινωνία.
- Διαταραχή της φαντασίας:
- Ανικανότητα για φανταστικό παιχνίδι.
- Προσοχή ασήμαντων πραγμάτων.
- Ακαμψία, στερεοτυπικός χαρακτήρας, περιορισμένο ενδιαφέρον.
- Έλλειψη κατανόησης λέξεων (σε κοινωνικές συζητήσεις), έλλειψη κινήτρου για συμμετοχή σε τέτοιες δραστηριότητες, έλλειψη λεπτού χιούμορ.
- Επαναλαμβανόμενες στερεοτυπικές δραστηριότητες:
- Κινήσεις δακτύλων, χεριών, ποδιών
- Στριφογύρισμα αντικειμένων
- Ξύσιμο σώματος
- Χτύπημα κεφαλιού
- Τρίξιμο δοντιών
- Αυτοτραυματισμός
Σύνθετες:
- Προσκόλληση σε συγκεκριμένα αντικείμενα
- Ενθουσιασμός με αντικείμενα, ήχους κ.λπ.
- Τακτοποίηση αντικειμένων σε σειρά
- Εμμονές
- Ενθουσιασμός σε ορισμένα θέματα (αστρονομία, πουλιά, τρένα, αντικείμενα)
- Επαναληπτικές ερωτήσεις με απαίτηση συγκεκριμένων απαντήσεων.
- Προβλήματα λόγου:
- Προβλήματα κατανόησης
- Διαταραχές στη χρήση του λόγου
- Ηχολαλίες, «καθυστερημένη ηχολαλία»
- Επαναλαμβανόμενες/ στερεοτυπικές χρήσεις λέξεων ή πράξεων
- Μπερδέματα της σειράς γραμμάτων και λέξεων
- Προβλήματα με τις αντωνυμίες
- Μη έλεγχος ρυθμού, έντασης, τόνου φωνής
-Διαταραχές του οπτικού ελέγχου και της βλεμματικής επαφής
-Προβλήματα στη μίμησης και στον έλεγχο της κίνησης
-Ασυνήθιστες – παράξενες αντιδράσεις σε αισθητηριακές εμπειρίες
-Ακατάλληλες συναισθηματικές αντιδράσεις
-Διαταραχές στις φυσικές λειτουργίες και στη σωματική ανάπτυξη
- Ιδιαίτερες ικανότητες σε: μουσικές, αριθμητικές, αποσυναρμολόγησης και συναρμολόγησης μηχανών, ταίριασμα κομματιών παζλ ή κατασκευαστικών παιχνιδιών
5.Πώς εξελίσσεται ένα παιδί με αυτισμό;
Η πρόγνωση της πορείας του εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Όπως, η εμφάνιση λόγου σε προσχολική ηλικία, το καλό νοητικό δυναμικό και η κατάλληλη και έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση είναι βασικά στοιχεία για καλύτερη πρόγνωση.
6.Πώς βοηθάει η λογοθεραπεία;
Η λογοθεραπεία έχει ως στόχο να ενισχύσει την κοινωνικοποίηση, να μειώσει τις αλλόκοτες στεροτυπίες συμπεριφοράς και να βελτιώσει την επικοινωνία.
7.Θεραπεύεται ο αυτισμός;
Ο αυτισμός δεν μπορεί να θεραπευτεί, υπάρχουν ωστόσο θεραπευτικές παρεμβάσεις που μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα με αυτισμό να αποκτούν κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους.
8.Συμβουλές για γονείς
- Δόμηση του χώρου: Ξεκάθαροι και οριοθετημένοι χώροι.
- Προσπαθήστε εσείς να μπείτε στον κόσμο του παιδιού σας και μη λειτουργείτε με βάση τη δική σας αντίληψη της πραγματικότητας.
- Χρειάζεται καλή οργάνωση, συνεχής επανάληψη και ύπαρξη προγράμματος.
- Ενημερωθείτε για το φάσμα του αυτισμού.
- Συνεργαστείτε με τους ειδικούς για την καλύτερη πορεία των παιδιών σας.
Λογοπαίγνιον, Αγίας Βαρβάρας 57Α, Ακταίο Ρίο Πάτρα- Τηλ.: 2610 995852/6937178522
