Απαραίτητος για την φυσιολογική εξέλιξη ενός ζωντανού οργανισμού είναι ο ύπνος. Ο ύπνος είναι μια σημαντική διαδικασία που εξυπηρετεί πολλές λειτουργίες στον οργανισμό των ανθρώπων αλλά και για των περισσότερων ζώων.
Ο ύπνος έχει παρατηρηθεί σε διάφορα ψάρια, θηλαστικά, έντομα, ερπετά και πουλιά. Tα ζώα έχουν αυτό που αποκαλούμε ”κιρκάδιο ρυθμό” που είναι μια οποιαδήποτε βιολογική διαδικασία που παρουσιάζει ενδογενή περιοδική μεταβολή στη διάρκεια ενός 24ώρου. Αυτός ο ρυθμός ορίζεται από ένα κιρκάδιο ρολόι κι έχει παρατηρηθεί σε πολλούς ζωντανούς οργανισμούς, όπως σε φυτά, ζώα, μύκητες και κυανοβακτήρια. Παρόλο που οι κιρκάδιοι ρυθμοί είναι ενδογενείς, προσαρμόζονται στο τοπικό περιβάλλον από εξωγενείς παράγοντες, πιο σημαντικός από τους οποίους είναι το φως της ημέρας.
Υπάρχουν, όμως, μερικά που κοιμούνται ελάχιστα έως και καθόλου.
1. Καμηλοπάρδαλη
Η καμηλοπάρδαλη κοιμάται αλλά όχι για πολλές ώρες. Όταν είναι αιχμάλωτα κοιμούνται από 4-5 ώρες, κυρίως κατά την διάρκεια της νύχτας. Μπορεί να κοιμηθεί ακόμα και όρθιο.
2. Δελφίνια
Τα δελφίνια, όσο παράξενο και αν ακούγεται, κοιμούνται με το μισό τμήμα του εγκεφάλου τους. Το άλλο μισό το χρειάζονται για να κολυμπούν και να προσέχουν για πιθανούς θηρευτές. Μερικά, όμως, δελφίνια δεν κοιμούνται καθόλου τον πρώτο μήνα της ζωής τους.
3. Βάτραχοι
Υπάρχει ένα είδος βατράχου που είναι επιστημονικά γνωστά ως Lithobates catesbeianus που δεν μπαίνει ποτέ σε κατάσταση ύπνου. Αντιθέτως, απλά ξεκουράζονται κατά την διάρκεια της ημέρας ή της νύχτας.
4. Ελέφαντες
Κοιμούνται, αλλά για ελάχιστες ώρες την ημέρα και όρθιοι. Ο λόγος που ξοδεύουν τόσο λίγο χρόνο στον ύπνο οφείλεται στο γεγονός πως είναι χορτοφάγα ζώα, με αποτέλεσμα να μην παίρνουν όση ενέργεια χρειάζεται για να συντηρηθούν. Έτσι, ξοδεύουν 18 ώρες την ημέρα τρώγοντας!
5. Πετροχελίδονο
Αυτά τα πουλιά ξοδεύουν σχεδόν όλο το χρόνο τους ταξιδεύοντας. Όπως, και τα δελφίνια, έχουν την ικανότητα να κοιμούνται με το μισό τμήμα του εγκεφάλου τους.
6. Ελάφια
Τα ελάφια κοιμούνται ελάχιστα έως και καθόλου την νύχτα, καθώς είναι πολύ επικίνδυνο λόγω αρκετών αρπακτικών που κυνηγούν την νύχτα. Συνήθως, τα ελάφια κοιμούνται 3-4 ώρες κατά την διάρκεια της ημέρας.
7. Στρουθοκάμηλοι
Κοιμούνται όρθια με τα μάτια ανοιχτά. Αυτή η κατάσταση τους επιτρέπει να ξεκουράσουν τον εγκέφαλό τους και το σώμα τους ενώ ταυτόχρονα μένουν σε εγρήγορση για πιθανά αρπακτικά. Καμιά, φορά μπαίνουν σε μια κατάσταση που θυμίζει ύπνο, κατεβάζοντας το κεφάλι τους κάτω για 15 λεπτά.
8. Άλογα
Τα άλογα κοιμούνται για 2 ώρες το πολύ μέσα στην ημέρα, καθισμένα ή ακόμα και όρθια. Τα μικρά συνήθως κοιμούνται παραπάνω από τα ενήλικα ζώα.
9. Φώκιες
Μερικές κοιμούνται με το μισό τμήμα του εγκεφάλου τους και άλλες κοιμούνται κανονικά. Άλλες, κοιμούνται ενώ βρίσκονται βυθισμένα μέσα στο νερό και βγαίνουν στην επιφάνεια του νερού για να αναπνεύσουν. Όταν βρίσκονται στην ξηρά, μπορεί να μην κοιμηθούν και καθόλου.
10. Φάλαινες
Λόγω του τεράστιου μεγέθους τους, δεν μπορούν να αντέξουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στο νερό καθώς μπορεί να πνιγούν.Οι φάλαινες φυσητήρες κοιμούνται στην επιφάνεια του νερού σε όρθια στάση για 5-10 λεπτά. Στην πραγματικότητα, οι επιστήμονες θεωρούν πως χρειάζονται το λιγότερο ύπνου απ΄όλα τα θηλαστικά.
