της δημοσιογράφου, Ελένης Βασιλοπούλου elena_juniorsclub
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Φεβρουαρίου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Γονέων με Καρκινοπαθή Παιδιά (INTERNATIONAL CONFEDERATION OF CHILDHOOD CANCER PARENT ORGANIZATIONS – ICCCPO), για την ενημέρωση της διεθνούς κοινής γνώμης για τις παιδικές νεοπλασίες (καρκίνους) και για την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος σχετικά με τις ανάγκες των παιδιών που νοσούν από καρκίνο σε όλο τον πλανήτη.
Ο καρκίνος στα παιδιά είναι πολύ σπάνιος και με ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις. Αν η διάγνωση γίνει χωρίς καθυστέρηση τα ποσοστά ίασης είναι υψηλά: οι σύγχρονες θεραπείες κάνουν την παρατεταμένη επιβίωση και την ανάρρωση όχι μόνο πιθανές αλλά και δυνατές για πολλούς παιδικούς καρκίνους.
ποσοστό 70% από τα παιδιά που έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη θεραπεία γίνεται καλά
Τα τελευταία χρόνια, με την πρόοδο της ιατρικής και λόγω της επάρκειας φαρμάκων και καταρτισμένου επιστημονικού προσωπικού, ποσοστό 70% από τα παιδιά που έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη θεραπεία γίνεται καλά. Μέγιστο επίτευγμα της ιατρικής αποτελεί το γεγονός ότι οκτώ στα δέκα παιδιά με λευχαιμία σήμερα γίνονται καλά.
Τα παιδιά με καρκίνο πρέπει να θεραπεύονται σε ειδικά παιδιατρικά ογκολογικά τμήματα και να αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς που θα τα φροντίζουν όχι μόνο κατά τη διάρκεια της θεραπείας αλλά και στην περίοδο της επανένταξης.
Στον καρκίνο η έγκαιρη διάγνωση είναι πρωταρχικής σημασίας.
Θα πρέπει λοιπόν να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην εκπαίδευση των επαγγελματιών της υγείας ώστε να είναι σε θέση να διαγνώσουν έγκαιρα τη νόσο, και στη σωστή ενημέρωση των γονιών ώστε να απευθύνονται έγκαιρα στα παιδιατρικά νοσοκομεία.
Όταν περάσεις το κατώφλι της Ογκολογικής Μονάδας Παίδων, ¨ΕΛΠΙΔΑ¨, νιώθεις αμέσως την ενέργεια και αντιλαμβάνεσαι σε λίγα λεπτά ότι σ’ αυτό το ¨κάστρο¨ οι ιππότες είναι οι ιατροί με τις λευκές ιατρικές τους ποδιές, το νοσηλευτικό προσωπικό με τις χρωματιστές ποδιές και οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας με τα φωτεινά χαμόγελα.
Όταν ένα παιδί νοσεί από κάποια μορφή καρκίνου, τότε η Ομάδα Ιατρών καθορίζει το ιατρικό θεραπευτικό πρωτόκολλο, οργανώνουν το στρατηγικό σχέδιο για να εξοντώσουν αυτή την απειλητική για τη ζωή ασθένεια και σε συνεργασία με τους νοσηλευτές και τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, ξεκινούν τη μάχη.
Το juniorsclub.gr συνάντησε τον Καθηγητή Αντώνη Καττάμη, Διευθυντή του ΚΕΘ (Κέντρου Ειδικών Θεραπειών) της Ογκολογικής Μονάδας Παίδων “ΕΛΠΙΔΑ” και Πρόεδρο της ΕΕΠΑΟ (Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικής Αιματολογίας-Ογκολογίας)
j.c.:Ποιες αιτίες προκαλούν καρκίνο στα παιδιά;
Α.Κ.: Είναι αυτό που ψάχνει τώρα η Επιστήμη. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου εμφανίζεται στην παιδική ηλικία, με «συγγενή
Εκτός από την ραδιενεργό ακτινοβολία, κάτι άλλο δεν έχει βρεθεί ως αιτία για τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας. Τελευταίες μελέτες δείχνουν περίπου 1 στα 10, έχει εγγενή προδιάθεση ώστε να εμφανίσει νεοπλασματικά νοσήματα σε αντίθεση με τον καρκίνο που εμφανίζεται στους ενήλικες, όπου θεωρείται ένα νόσημα φθοράς, δηλαδή είναι προϊούσης βλάβης που συμβαίνει καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής του ανθρώπου.
Στα παιδιά φαίνεται ότι είναι κάποιες βλάβες που δημιουργούνται πολύ νωρίς στην ζωή τους, των οποίων τα αίτια δεν τα ξέρουμε ακριβώς ακόμα.
Υπάρχουν επίσης, στατιστικές αναλύσεις που δείχνουν κάποιους επιβαρυντικούς παράγοντες αλλά δε νομίζω ότι είναι το γενεσιουργό αίτιο.
j.c.: Προληπτικά ένας γονέας θα μπορούσε να κάνει κάτι;
Α.Κ.: Δυστυχώς τίποτα. Δε γνωρίζουμε κάτι σίγουρο που να προκαλεί τον καρκίνο στην παρούσα φάση,εκτός από την έκθεση στην ακτινοβολία ή σε έντονα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που δεν υπάρχουν στην σημερινή κοινωνία, τουλάχιστον στην χώρα μας.
Δε νομίζω ότι υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει ένας γονέας για να αποφύγει την εκδήλωση καρκίνου στο παιδί του.
j.c.:Πώς μπορούν να προλάβουν σε πρώιμο στάδιο τον καρκίνο; Ενδεχομένως αν κάνουν στα παιδιά συχνά με αιματολογικές εξετάσεις;
Α.Κ.:Νομίζω ότι είναι υπερβολικό. Γιατί ο καρκίνος στα παιδιά κατά κανόνα έχει σχετικά, γρήγορη εξέλιξη. Οπότε αυτό σημαίνει ότι και να κάνεις μια γενική αίματος πχ. για τη λευχαιμία, σήμερα μπορεί να είναι καλή και το παιδί να εμφανίσει καρκίνο σε 3 μήνες, συνεπώς η γενική αίματος να μην το έχει εντοπίσει. Άρα, δε νομίζω ότι πρέπει να μπούμε σε αυτήν την διαδικασία.
Οι μόνες περιπτώσεις που πραγματικά συμβουλεύουμε να γίνεται ένας τακτικός έλεγχος για καρκίνο, είναι στις οικογένειες και τα παιδιά που ξέρουμε ότι έχουνε το σύνδρομο γενετικής προδιάθεσης καρκίνου. Σ’ αυτές της περιπτώσεις υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα σ΄αυτά τα παιδιά να εμφανίσουν καρκίνο.
j.c.Πρόοδος στις Θεραπείες και Μεταρρύθμιση της Περίθαλψης: Κάθε χρόνο η Ελλάδα πρωταγωνιστεί σε συνέδρια που γίνονται παγκοσμίως για νέες θεραπείες, νέες μεθόδους και ακολουθούνται θεραπευτικά πρωτόκολλα του εξωτερικού;
Α.Κ.:Στην Ελλάδα γενικά οι παιδίατροι Ογκολόγοι είμαστε μια δεμένη κοινότητα. Ολιγομελής αλλά νομίζω ότι έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία. Τα τελευταία 10 χρόνια έχουμε συμφωνήσει και πάνω-κάτω παρακολουθούμε τα ίδια πρωτόκολλα σε όλη την Ελλάδα. Όταν λέμε παρακολουθούμε εννοούμε ότι ακολουθούμε τις οδηγίες μεγάλων συνεργατικών κλινικών μελετών που γίνονται στο εξωτερικό.
Τα τελευταία 2 χρόνια και σε συνεργασία με την ΦΛΟΓΑ έχει γίνει μια σοβαρή προσπάθεια ούτως ώστε να μπορέσουμε όχι μόνο να τα παρακολουθούμε αυτά τα πρωτόκολλα αλλά και να εντάσσουμε τους ασθενείς μας σ’ αυτά.
Συμμετέχουμε και εμείς μαζί με τους συναδέλφους μας στην Ευρώπη στην καταγραφή των ασθενών και στην δημιουργία νέας γνώσης, πέραν του ότι με αυτόν τον τρόπο, προσφέρουμε ότι καλύτερο για τους ασθενείς μας. Αυτό είναι μια προσπάθεια, η οποία έχει γίνει με κόπο.
Είναι ιδιαίτερα δαπανηρή και σε αυτό θέλω να ευχαριστήσω και τον Σύλλογο ΦΛΟΓΑ που μας υποστηρίζει σε αυτό το εγχείρημα και ελπίζω να μπορέσει και η πολιτεία που μας έχει υποσχεθεί να συμβάλει και αυτή στην οργάνωση αυτού του μοντέλου της παιδιατρικής ογκολογίας που θα είναι πρωτοποριακό για την Ελλάδα και θα απευθύνεται σε όλα τα παιδιά που έχουν αυτά τα νοσήματα.
Είμαστε σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο, θα έλεγα εφάμιλλο με το επίπεδο των υπόλοιπων χωρών της Ευρώπης. Βέβαια αν με ρωτήσετε αν είμαστε από τα καλύτερα στον κόσμο, η απάντηση είναι απλή, δεν είμαστε και δεν θα είμαστε ποτέ, γιατί είναι οι οικονομικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο.
j.c. Δεν υπάρχουν οι υποδομές;
Α.Κ.: Οι υποδομές είναι αρκετά καλές, υπάρχουν όμως ακόμα ελλείψεις. Στο εξωτερικό υπάρχουν Κέντρα στα οποία έχουν γίνει τρομερές επενδύσεις, από ιδιωτικούς και από δημόσιους φορείς αλλά και από κοινωφελείς οργανισμούς. Σίγουρα κάποιες χώρες, έχουν μακροχρόνια παράδοση στον χώρο της ογκολογίας που είναι πολύ δύσκολο να τους συναγωνιστείς. Όμως αυτά τα Κέντρα δεν προσφέρουν θεραπείες διαφορετικές από αυτές που προσφέρουμε εμείς στην πλειονότητα των ασθενών.
Εκεί μπορεί να σου προσφέρουν κάτι διαφορετικό σε περιπτώσεις που είναι πολύ δύσκολες και δεν υπάρχουν πολλές επιλογές ή σε κάποια εξειδικευμένη επέμβαση.
Εμείς, σαν ογκολογική κοινότητα, και οι ιατροί, κατανοούμε απόλυτα όταν οι ασθενείς πραγματικά χρειάζονται κάτι παραπάνω που δεν μπορούμε να το προσφέρουμε στην Ελλάδα. Γι αυτό είμαστε οι πρώτοι που το προτείνουμε και κινητοποιούμε τους μηχανισμούς που χρειάζονται για να μπορέσει ο ασθενής να πάει στο εξωτερικό να κάνει την εξειδικευμένη θεραπεία όπου συνήθως είναι κάποια ειδική χειρουργική επέμβαση, όπου δεν μπορεί να γίνει στην Ελλάδα.
j.c.: Αναφέρεστε κυρίως στην Ευρώπη. Συνεργάζεστε με κάποιες συγκεκριμένες χώρες, όπως η Γερμανία; Και ένα δεύτερο ερώτημα. Υπάρχουν εξειδικευμένα νοσοκομεία στις ΗΠΑ, όπου εφαρμόζουν νέες θεραπείες. Εσείς έχετε επικοινωνία και πρόσβαση, σ’ αυτά τα ιατρικά πρωτόκολλα;
Α.Κ.: Πολλή καλή ερώτηση. Νομίζω ότι γενικά σαν παιδιατρική κοινότητα έχουμε τις επαφές μας και τις συνεργασίες μας με μεγάλα Κέντρα του εξωτερικού. Το δικό μας τμήμα ΚΕΘ, και γενικά το νοσοκομείο “Αγίας Σοφίας” έχει πολύ καλή συνεργασία με το ογκολογικό κέντρο της Φιλαδέλφειας στο οποίο είχα την χαρά και την ευκαιρία να κάνω την ειδικότητα μου, οπότε έχω και μια προσωπική σύνδεση με το νοσοκομείο αυτό.
Θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου, όπως το Τζονς Χοπκινς , το βασικό παιδιατρικό Κέντρο της Ολλανδίας και πολλά ακόμα.
Έχουμε αναπτύξει συνεργασίες και επικοινωνίες μακροχρόνιες, αυτό μας βοηθάει στην καθημερινή μας αντιμετώπιση και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε.
j.c.: Παγκόσμια Ημέρα του Παιδικού Καρκίνου, ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε;
Α.Κ.: Όπως λέω κάθε χρονιά, νομίζω ότι το μήνυμα είναι τιμή στα παιδιά που πάσχουνε, τιμή στα παιδιά, τους εφήβους που προσπαθούνε και στις οικογένειες τους. Γιατί αυτό είναι μια συλλογική προσπάθεια.
Σίγουρα είναι και ημέρα μνήμης για τα παιδιά και τους εφήβους που δεν τα κατάφεραν και συμπαράστασης γενικά της κοινότητας μας, όλης της κοινωνίας στον αγώνα των παιδιών αυτών.
Το μήνυμα που μπορεί να περάσει κανείς τις ημέρες αυτές είναι ένα δύσκολο νόσημα, αλλά είναι ένα νόσημα μπορεί κανείς να το νικήσει .
Η βοήθεια των γιατρών, των νοσηλευτών και όλων των λειτουργών υγείας που ασχολούνται με τον χώρο είναι απαραίτητη για να μπορέσουν τα παιδιά να χαμογελάσουν ξανά και σίγουρα ο καθένας από εμάς μπορεί να κάνει κάτι παραπάνω για να βοηθήσει σε αυτόν τον αγώνα, τον οποίο τα παιδιά δίνουν καθημερινά.
*μη ξεχάσεις να κάνεις ένα Like στη σελίδα μας στο facebook juniorsclub.gr —>ΕΔΩ
j.c.: Υπάρχει συναισθηματική εμπλοκή μεταξύ ιατρού και παιδιού;
Α.Κ.: Σίγουρα η συναισθηματική εμπλοκή είναι μεγάλη, όταν έχεις έναν ασθενή που τον ζεις από την διάγνωση μέχρι την ολοκλήρωση της θεραπείας ή το τέλος. Το φόρτο είναι πολύ μεγάλο, πολύ συχνά. Δεν είναι εύκολο, ούτε θα γίνει ποτέ εύκολο.
Όσο περνάει ο καιρός δε νομίζει κανείς ότι μπορεί να το βιώσει, αυτήν την αγωνία, το αίσθημα απώλειας όταν δεν τα καταφέρνει πιο απλά. Σίγουρα γι αυτό όλοι μας δίνουμε τον καλύτερο μας εαυτό και ένα μέρος της ζωής μας είναι αφιερωμένο σε αυτόν τον αγώνα.
Επειδή όλοι ξέρουμε τι μπορούμε να προσφέρουμε ακόμα και να κρατάς το χέρι του γονέα τη στιγμή που φεύγει το παιδί είναι σημαντική, συνεχίζουμε και προχωράμε.
j.c.:Φεύγοντας από το νοσοκομείο, έχοντας μια έντονη μέρα, έχει αντίκτυπο στη ψυχοσύνθεση σας; Η οικογένεια σας στηρίζει;
Α.Β.: Σίγουρα. Πολύ συχνά η επίδραση αυτών που βιώνουμε σε καθημερινή βάση έχει αντίκτυπο στην ψυχοσύνθεση μας και στην συναισθηματική μας κατάσταση.
Έχω την τύχη να έχω μια οικογένεια που με στηρίζει σε αυτό που κάνω και νομίζω ότι έτσι μόνο μπορούμε να προχωρήσουμε. Εντάξει, όταν φεύγεις από το νοσοκομείο δεν κλείνει η πόρτα, αλλά ο καθένας έχει αναπτύξει κάποιους τρόπους να μπορεί να προχωράει παρά τα δυσάρεστα που κατά καιρούς συμβαίνουν.
Διαβάστε επίσης:
Ελένη Βασιλοπούλου: Γιατί να γίνεις κι εσύ Εθελοντής Δότης Μυελού των Οστών ?
