Ας ξεκινήσουμε αυτό το άρθρο αναφέροντας δύο λόγια μόνο για τις μαθησιακές δυσκολίες, γιατί πολλές έννοιες στις μέρες μας είναι παρεξηγημένες. Συγκεκριμένα, τι είναι οι μαθησιακές δυσκολίες και ποιες είναι αυτές.
Οι μαθησιακές δυσκολίες λοιπόν είναι όλες εκείνες οι διαταραχές που εμποδίζουν το άτομο να μάθει. Αυτές είναι η δυσπραξία, η δυσλεξία η δυσορθογραφία, η διάσπαση προσοχής, η υπερκινητικότητα, η δυσαριθμία, η κεντρική διαταραχή της κεντρικής ακουστικής επεξεργασίας. Αυτό όπως καταλαβαίνουμε, γίνεται ιδιαίτερα αντιληπτό με την εισαγωγή του παιδιού στο σχολείο, όπου έρχεται αντιμέτωπο με συνομήλικους και αναπάντεχα μπαίνει στη διαδικασία της σύγκρισης.
Ένα παιδί που δεν μπορεί να συμβαδίσει με την ηλικία του μαθησιακά , παρόλο που δεν υπάρχει νοητική στέρηση, είναι αναμενόμενο να παρουσιάσει κάποια διαταραχή. το σίγουρο είναι ότι μιλάμε για ένα παιδί το οποίο δεν μπορεί να κατακτήσει/γνωρίσει σωστά τον κόσμο γύρω του.
Πέρα από τους ορισμούς η πορεία που αναμφισβήτητα ένα παιδί ακολουθεί για να φτάσει στη γνώση είναι: αντίληψη – επεξεργασία και τελικά γνώση. Μέχρι τώρα, όλοι οι ειδικοί θεωρούν δεδομένο ότι όταν ένα παιδί μένει πίσω σίγουρα το πρόβλημα είναι επεξεργαστικό. Αφορά δηλαδή στην εγκεφαλική επεξεργασία κάθε πληροφορίας που εισάγεται στον εγκέφαλο. Τότε το παιδί μπαίνει σε μια διαδικασία αξιολόγησης και καλείται να βγάλει εις πέρας κάποιες δοκιμασίες για την αξιολόγησή του από τον ειδικό.
Η λύση στη ρίζα του προβλήματος
Δεν μπορώ να φανταστώ αν έχει περάσει ποτέ από το μυαλό μας αν το παιδί αντιλαμβάνεται το υλικό μας όπως ακριβώς του το δίνουμε ή μήπως το αντιλαμβάνεται παραμορφωμένο και επεξεργάζεται άλλη πληροφορία από αυτή που του έχουμε δώσει. Τότε τα πράγματα παίρνουν άλλη τροπή και μπορεί αυτή τη στιγμή να μιλάμε για διαγνώσεις που δεν απευθύνονται στο εκάστοτε εξεταζόμενο παιδί, αφού ένα ενδεχόμενο αντιληπτικό πρόβλημα που δεν ελέγχθηκε αλλοιώνει τις απαντήσεις του. Δεν πρόκειται για πρόβλημα όρασης αλλά για πρόβλημα οπτικής επεξεργασίας και μιλάμε για διαταραχή που εστιάζει στη βάση της πυραμίδας που οδηγεί στη γνώση, την αντίληψη, δηλαδή την καταγραφή της πληροφορίας στον εγκέφαλο.
Σύνδρομο Ίρλεν
Συγκεκριμένα θα μιλήσουμε για το Σύνδρομο Ίρλεν. Το συγκεκριμένο ήταν γνωστό παλαιότερα ως scotopic sensitivity syndrome ή σύνδρομο σκοτοψίας. Τα άτομα που πάσχουν από αυτό το σύνδρομο αντιλαμβάνονται τον κόσμο παραμορφωμένο, τους κατακλύζει ένταση που τους οδηγεί σε ένα αίσθημα ανεξήγητης κόπωσης. Πρόκειται για πρόβλημα οπτικής επεξεργασίας που οφείλεται στην ανικανότητα του εγκέφαλου να επεξεργαστεί κάποιες ακτινοβολίες του φυσικού φωτός, με αποτέλεσμα να ενεργοποιούνται στον εγκέφαλο περισσότερα κέντρα απ΄ όσα χρειάζονται για την επεξεργασία οπτικών ερεθισμάτων, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις Ames Clinicsστις ΗΠΑ. Το σύνδρομο είναι κληρονομικό, επηρεάζει το ίδιο άντρες κι γυναίκες και αφορά στο 13% του γενικού πληθυσμού και το 46% των ατόμων με δυσλεξία ή γενικότερα με μαθησιακές δυσκολίες. Συνήθως συνοδεύεται από φυσικά αίτια, όπως κόπωση, υπερκινητικότητα, διάσπαση προσοχής, ημικρανίες, ζαλάδες, στομαχόπονους.
Σύνδρομο Ίρλεν και Μαθησιακές δυσκολίες
Το σύνδρομο επηρεάζει άμεσα τη μάθηση. Συγκεκριμένα, την ανάγνωση, την γραφή, την ορθογραφία, την αντιγραφή, την αντίληψη βάθους, τα μαθηματικά, την ανάγνωση μουσικής, την εργασία στον υπολογιστή, την οδήγηση, την επίδοση στα σπορ, την ηρεμία όταν το άτομο βρίσκεται κάτω από φώτα φθορίου, γενικά δηλαδή τη σωστή αντίληψη του περιβάλλοντος κατά την ανάπτυξη του παιδιού και τη μετέπειτα ζωή του ενήλικα. Το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι πως θα μπορέσουμε να απαλλαγούμε από τα συμπτώματα και να δώσουμε λύση στο αντιληπτικό κομμάτι των μαθησιακών δυσκολίων του παιδιού μας.
Ριζική λύση των μαθησιακών προβλημάτων
Αφού λοιπόν πραγματοποιηθεί η ανίχνευση του συνδρόμου από τον αρμόδιο, ειδικά εκπαιδευμένο θεραπευτή πάνω στη μέθοδο Ίρλεν, τότε γίνεται τότε γίνεται η επιλογή του χρωματικού φίλτρου (επικάλυμμά ή φακός), οπότε τα άμεσα και έμμεσα συμπτώματα του συνδρόμου σταματούν άμεσα και το άτομο μπορεί να αντιληφθεί σωστά τον κόσμο γύρω του. Συνεπώς επέρχεται στον οργανισμό ψυχική ηρεμία, ορμονική ισορροπία, αφού σταματά η έκκριση κορτιζόλης, σεροτονίνης, ντοπαμίνης ορμόνες που εκκρίνονται κατά τη διάρκεια της έντασης που βιώνει το άτομο. Επόμενο λοιπόν είναι αρκετά παιδιά να έχουν διαγνωστεί άδικα ότι έχουν μαθησιακές διαταραχές – δυσλεξία, αφού προηγουμένως δεν έγινε έλεγχος αν αντιλαμβάνονται σωστά αυτά που τους παρουσιάζονται προς εξέτασης. Το σύνδρομο μπορεί να είναι εξολοκλήρου η αιτία των διαταραχών του παιδιού ή ένα κομμάτι μιας ευρύτερης διαταραχής. Πρέπει να σημειωθεί ότι η μέθοδος Ίρλεν δεν είναι μέθοδος διδασκαλίας και ούτε αναιρεί την ανάγκη αυτής. Το σίγουρο είναι ότι αποσύρει τα εμπόδια που δυσχεραίνουν την μάθηση.
Η μέθοδος έχει καταπληκτικά και άμεσα αποτελέσματα σε ενήλικους που υποφέρουν από φωτοευαισθησία, ζαλάδες, ημικρανίες, χρόνια κόπωση, συνεχή αλλαγή της διάθεσης και σε παιδιά με αυτισμό για βελτίωση της αντίληψης των εξωτερικών ερεθισμάτων. Μπορεί α χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με άλλες τεχνικές αποκατάστασης σε διάφορες διαταραχές βελτιώνουν την αποδοτικότητά τους.
Σημάδια που πρέπει να σας ανησυχούν
Τα συμπτώματα που εστιάζονται στην ανάγνωση και στη γραφή κυρίως γκριμάτσες, κινήσεις σώματος, αλλαγές της θέσης την ώρα που το παιδί διαβάζει ή γράφει συχνά επιπόλαια λάθη. Επιπλέον το παιδί είναι πιθανόν να διαβάζει με μισόκλειστα μάτια, να αντιστρέφει την φορά των γραμμάτων, να αυξομειώνει την απόσταση της κεφάλης από το κείμενο, να διαμαρτύρεται να δυσανασχετεί ότι το κείμενο το κουράζει. Γενικά μιλάμε για παιδιά που κουράζονται εύκολά και γρήγορα. Συχνά μπορεί να παραπονιούνται για πονοκεφάλους, στομαχόπονους και ναυτίες μετά από κάποια ώρα μελέτης ή και κατά την διάρκεια της ημέρας, μολονότι ο γιατρός δεν εντοπίζει κάποιο οργανικό πρόβλημα. Επίσης παρατηρείτε τσούξιμο των ματιών και επαναλαμβανόμενο τρίψιμό τους, μετά από κάποια ώρα μελέτης. Συχνά παραπονιούνται ότι δεν μπορούν να αντιγράψουν από τον πίνακα. Σε μικρότερες ηλικίες μπορεί να παρατηρούνται προβλήματα προσανατολισμού στο χώρο, υπερκινητικότητα, διάσπαση προσοχής. Επιπλέον τα παιδιά αυτά είναι τα τελευταία που αντιλαμβάνονται τις αλλαγές στο χώρο, δυσκολεύονται στα παζλ.
Ενήλικες – φυσικά αίτια
Γενικότερα η ευαισθησία στο φως των ατόμων που πάσχουν από το σύνδρομο, Εκδηλώνεται με τα παρακάτω συμπτώματα:
Τα άτομα αυτά αντιδρούν σε έντονα φωτισμένες αίθουσες(προτιμούν εργασία σε χαμηλό φωτισμό), ενοχλούνται από τα φώτα φθορίου, μπορεί να κρατούν τα μάτια τους μισόκλειστα σαν να τα θαμπώνει ο ήλιος, ενοχλούνται από την λάμψη, το φως του ήλιου, τους προβολείς των αυτοκινήτων(νυχτερινή οδήγηση), προτιμούν να βλέπουν ταινίες και εικόνες αντί για την ανάγνωση ενός κειμένου, προτιμούν να ακούν για να μάθουν από το να διαβάσουν, κουράζονται εύκολα, βιώνουν ανεξήγητους πονοκεφάλους, ναυτίες, υπερένταση, στρες.
Συνοψίζοντας, η γενική εικόνα των παιδιών που πάσχουν από το σύνδρομο τα καθιστά απογοητευμένα, θυμωμένα, με τις σχολικές προσδοκίες, είναι παιδιά που δυσκολεύονται να βγάλουν εις πέρας τις εργασίες του σχολείου τους για το σπίτι, ζουν συχνά τιμωρημένα, χορτασμένα από την αποδοκιμασία του δασκάλου, του γονέα και τελικά ίσως με δυσκολία καταφέρνουν να κάνουν διαπροσωπικές σχέσεις. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για παιδιά που έχουν ανάγκη, περισσότερο από κάθε άλλον, κάποιον να τα καταλάβει πραγματικά και να τους δώσει ουσιαστική λύση, βγάζοντάς τα από το αδιέξοδο που βιώνουν καθημερινά, κουβαλώντας την ετικέτα κάποιας ή κάποιων μαθησιακών δυσκολιών. Το ερώτημα που τίθεται όμως είναι… Έχουν όντως την ανάγκη από κάποιο ειδικό πρόγραμμα ή απλά τη απαλλαγή τους από τις παραμορφώσεις που βιώνουν;
Για πληροφορίες καθώς και για να προγραμματίστε το δικό σας ραντεβού καλέστε μας στα τηλέφωνα 2610 433852 & 6972202289.
Mποχατζιάρ Σπ. Ευάγγελος
Λογοθεραπευτής – Ιrlen Diagnostician – Clinic Director – trainer, S.I INPP S. P.
Διευθυντής Πρότυπου Θεραπευτικού Κέντρου Πάτρας & Ινστιτούτου Ίρλεν Ελλάδας
Sensory Integration Therapist
INPP School Program (The Institute for Neuro-Physiological Psychology, Chester UK)
Θεραπευτής Lidcombe(Τραυλισμός προσχολικής ηλικίας – εκπαίδευση γονέων)
Ειδικευμένος στην Αμερική(Ιrlen Institute International HQ, L. Beach, USA)
Υπεύθυνος Διαγνώσεων Ίρλεν Κύπρου, Ιταλίας & Oμάν – Εκπαιδευτής Ίρλεν
www.mpoxatziar.gr
