της ψυχοθεραπεύτριας Κυριακής Περδικέα, BSc, MSc
Εδώ και αρκετό καιρό παρατηρώ ότι έχουν γίνει της μόδας διαταραχές που σχετίζονται με τα παιδιά όπως είναι η Διαταραχή (Σύνδρομο) Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα.
Όλο και περισσότεροι γονείς έρχονται στο γραφείο μου προβληματισμένοι επειδή το παιδί τους είτε είναι πολύ ζωηρό είτε παίζει με το δικό του τρόπο ή δεν του αρέσει το σχολείο ή είναι «διαφορετικό» από τα άλλα παιδάκια. Αυτοί οι γονείς δυστυχώς τις περισσότερες φορές έχουν ήδη αναζητήσει στο διαδίκτυο διαταραχές που συνδέονται με τα «συμπτώματα» που παρουσιάζει το δικό τους παιδί και όταν φτάνουν στο γραφείο μου έχουν ήδη βγάλει τη διάγνωση. Το αποτέλεσμα είναι το παιδί τους να έχει φορτωθεί με μια ταμπέλα την οποία θα κουβαλάει για πολλά χρόνια.
Τι συμβαίνει λοιπόν πίσω από τις ταμπέλες και τις βεβιασμένες διαγνώσεις; Γιατί όλο και περισσότερα παιδιά διαγιγνώσκονται με ΔΕΠΥ; Και τι θα πρέπει να προσέξουν οι γονείς;
Καταρχάς οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν πως η ΔΕΠΥ είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή. Αυτό σημαίνει πως από τη βρεφική ακόμα ηλικία μπορούμε να παρατηρήσουμε κάποια σημάδια όπως έντονο και διαρκές κλάμα, υπερκινητικότητα ή άστατο ωράριο ύπνου.
Ως νήπιο πιθανόν να είναι αδέξιο, με έντονα ξεσπάσματα ή πολύ τολμηρό.
Στη σχολική ηλικία θα είναι ενδεχομένως ο μαθητής που ενοχλεί στην τάξη, ο ασυνεπής, ο αφηρημένος. Αν δεν γίνει έγκαιρη διάγνωση στην εφηβεία πιθανόν να είναι ένας παραβατικός έφηβος με πολύ χαμηλές σχολικές επιδόσεις.
Τα συμπτώματα θα πρέπει να επιμένουν για πάνω από 6 μήνες, να έχουν εμφανιστεί πριν τα 7 έτη του παιδιού και να προκαλούν προβλήματα στην κοινωνική ή σχολική ζωή του. Αν τα παραπάνω επιβεβαιωθούν, το επόμενο βήμα είναι να απευθυνθούν οι γονείς σε μια εξειδικευμένη ομάδα που θα περιλαμβάνει ψυχολόγο και παιδοψυχίατρο ώστε να γίνει η διάγνωση και να διαφοροποιηθεί από άλλες διαταραχές με παρόμοια συμπτώματα.
Ωστόσο, πέρα από τη διάγνωση και τα συμπτώματα, ενθαρρύνω τους γονείς να σταθούν ένα βήμα πίσω, να χαλαρώσουν και να παρατηρήσουν το παιδί τους, να το ακούσουν και να προσπαθήσουν να δουν τον κόσμο μέσα από τα δικά του μάτια. Τότε ίσως καταφέρουν να δουν ένα υπέροχο παιδί, όμορφο μες τη διαφορετικότητά του, απλό μες την παρορμητική και χειμαρρώδη προσωπικότητά του, ένα παιδί ευτυχισμένο.
Ακόμα κι αν τελικά το παιδί σας διαγνωστεί με ΔΕΠΥ αυτό δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να σας κάνει να πιστέψετε ότι ευθύνεστε εσείς. Η ΔΕΠΥ προκαλείται από ένα διαφορετικό τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου και όχι από το κακό οικογενειακό περιβάλλον. Όμως, σε ότι αφορά την πρόγνωση της, ως γονείς έχετε το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης. Διότι αν πιστέψετε πως το παιδί σας είναι άρρωστο, κακομαθημένο, ανόητο ή τεμπέλικο, αν εσείς που είστε οι σημαντικοί άλλοι του βάλετε μια τόσο σκληρή ταμπέλα θα καταφέρετε να μεγαλώσετε ένα παιδί που πιστεύει ότι υστερεί σε σχέση με τους άλλους, ότι είναι ανόητο και ότι κανείς δεν το θέλει και όλοι το απορρίπτουν επειδή δεν αξίζει όσο οι άλλοι.
Το ερώτημα είναι: Θέλετε πραγματικά κάτι τέτοιο για το παιδί σας;
Τα παιδιά γνωρίζουν ενστικτωδώς ότι για να μεγαλώσουν και να αναπτυχθούν σωστά πρέπει να παίξουν, πρέπει να γελάσουν, πρέπει να είναι ευτυχισμένα. Αν την ευτυχία που έχουν ανάγκη δεν τη βρίσκουν στις ψυχρές αίθουσες των σχολείων και στην επτάωρη καθήλωση σε άβολες ξύλινες καρέκλες τότε θα ψάξουν να τη βρουν αλλού και οι γονείς οφείλουν να είναι εκεί, δίπλα τους και πριν βιαστούν να κατηγοριοποιήσουν το παιδί τους ως διαφορετικό, ας αναρωτηθούν και για τη δική τους διαφορετικότητα.
]]>
