Μια έγκυος γυναίκα που εκτίθεται στο κάπνισμα αλλάζει με επιγενετικούς μηχανισμούς τον τρόπο λειτουργίας του DNA του παιδιού της, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό American Journal of Human Genetics.
Ερευνητές, με επικεφαλής την γιατρό και επιδημιολόγο Stephanie London, του National Institute of Environmental Health Sciences των ΗΠΑ ανέλυσαν στοιχεία για 6.685 έγκυες γυναίκες κυρίως ευρωπαϊκής καταγωγής, και τα μωρά τους. Oι ερευνητές πραγματοποίησαν μια μετα-ανάλυση 13 μικρότερων μελετών συνδυάζοντας τα στοιχεία τους.
Επιγενετικές αλλαγές στα νεογνά
Το 13% των μητέρων κάπνιζαν σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, το 25% περιστασιακά και το 62% καθόλου. Τα δείγματα αίματος από τον ομφάλιο λώρο μετά τον τοκετό έδειξαν ότι στην περίπτωση των γυναικών που κάπνιζαν υπήρχαν 6.073 σημεία στο DNA των παιδιών, όπου είχε υπάρξει κάποια επιγενετική αλλαγή (και συγκεκριμένα μεθυλίωση) σε σχέση με τα παιδιά των γυναικών που δεν κάπνιζαν.
Πολλές από τις τροποποιήσεις στα γονίδια των μωρών ήταν όμοιες με αυτές που παρατηρούνται στους ενήλικες καπνιστές.
Επιμένουν οι επιγενετικές αλλαγές και σε μεταγενέστερη παιδική ηλικία
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε επίσης 3.187 μεγαλύτερα παιδιά με μέσο όρο ηλικίας τα 6,8 χρόνια. Το 8% αυτών των παιδιών είχε εκτεθεί αρκετά στο κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ένα άλλο 13% είχε επίσης εκτεθεί αλλά σε μικρότερο βαθμό. Βρέθηκε ότι πολλές από τις αλλαγές του DNA που παρατηρούνται στα νεογέννητα υπήρχαν και στα μεγαλύτερα παιδιά, κάτι που υποδεικνύει ότι αυτές οι χημικές τροποποιήσεις επιμένουν και σε μεταγενέστερη παιδική ηλικία.
Οι ακριβείς λόγοι για τους οποίους το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη μπορεί να οδηγήσει σε δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών παραμένουν ελάχιστα κατανοητοί. Ωστόσο, αυτή η μελέτη – η μεγαλύτερη του είδους της – υποστηρίζει ότι αυτό σχετίζεται με επιγενετικές αλλαγές.
Δεν μπορεί να καθοριστεί από αυτή τη μελέτη αν οι παρατηρούμενες επιγενετικές διαφορές είναι επιβλαβείς και αν πράγματι προκαλούν ασθένειες στα παιδιά λόγω του καπνίσματος της μητέρας (ενεργητικού ή παθητικού). Όμως, μελλοντικές μελέτες μπορούν να αξιοποιήσουν αυτά τα αποτελέσματα και να διερευνήσουν το πως οι αλλαγές στη λειτουργία του DNA λόγω του καπνίσματος μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του παιδιού και τον κίνδυνο για διάφορες ασθένειες. Είναι γνωστό για παράδειγμα ότι το κάπνισμα στη διάρκεια της κύησης μειώνει τη γονιμότητα του αγοριού και αυξάνει τις πιθανότητες παχυσαρκίας στα κορίτσια.
