Το βραβείο του 12ου μεταφραστικού διαγωνισμού Juvenes Translatores («νεαροί μεταφραστές» στα λατινικά) κέρδισε πριν λίγο καιρό η Ελισάβετ Τσαγκάρη-Ντυμπάλσκα,μαθήτρια του Γενικού Λυκείου Βραχνεϊκων η οποία υπέβαλε την καλύτερη μετάφραση στο θέμα «Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς» ανάμεσα στους 94 διαγωνιζόμενους από 21 σχολεία της Ελλάδας.
Ο διαγωνισμός έχει ως στόχο να προωθήσει την εκμάθηση γλωσσών στα σχολεία και να δώσει στους νέους μια γεύση από το επάγγελμα του μεταφραστή.
Στον διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μπορούν να λάβουν μέρος 17χρονοι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και διεξάγεται ταυτόχρονα σε όλα τα επιλεγέντα σχολεία, σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Οι επαγγελματίες μεταφραστές και μεταφράστριες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής —οι διοργανωτές του διαγωνισμού— επέλεξαν τους 28 νικητές και νικήτριες του 12ου διαγωνισμού ανάμεσα σε 3 252 συμμετέχοντες από 751 σχολεία σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η Ελισάβετ Τσαγκάρη-Ντυμπάλσκα επέλεξε να μεταφράσει από τα πολωνικά καθώς, όπως μας είπε, η μετάφραση είναι μέρος της καθημερινότητάς της, γιατί η μητέρα της κατάγεται από την Πολωνία.
Γνωρίζει ήδη γαλλικά και αγγλικά, πηγαίνει στην Τρίτη Λυκείου και θέλει να σπουδάσει στη Νομική, ενώ σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόμενο να συνδυάσει την επαγγελματική σταδιοδρομία της με τις γλώσσες.
Δεν είναι η πρώτη φορά που συμμετέχει σε δραστηριότητα ευρωπαϊκού χαρακτήρα καθώς έχει προηγηθεί η συμμετοχή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Νέων.
Ο διαγωνισμός Juvenes Translatores διενεργήθηκε ταυτόχρονα σε όλα τα συμμετέχοντα σχολεία. Οι διαγωνιζόμενοι μαθητές χρησιμοποίησαν 154 από τους 552 πιθανούς γλωσσικούς συνδυασμούς ανάμεσα στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες επιλογές ήταν οι μεταφράσεις από τα πορτογαλικά στα ολλανδικά και από τα ουγγρικά στα φινλανδικά.
Η Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διοργανώνει τον διαγωνισμό Juvenes Translatores κάθε χρόνο από το 2007. Με την πάροδο των ετών, ο διαγωνισμός έχει εξελιχθεί σε μια εμπειρία που αλλάζει τη ζωή πολλών συμμετεχόντων και νικητών.
Επέλεξε τα πολωνικά επειδή η μητέρα της είναι από την Πολωνία, μιλάει τη γλώσσα πολύ καλά και σκέφτηκε, όπως χαρακτηριστικά λέει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και το «Πρακτορείο FM», πως αφού κάθε μέρα… μεταφράζει μέσα στην οικογένειά της θα μπορούσε να δοκιμάσει τις ικανότητές της και σ’ έναν διαγωνισμό, στον οποίο πήρε μέρος για την εμπειρία. «Δεν είχα στο μυαλό μου το να κερδίσω. Ήταν απλώς κάτι που μ’ ευχαριστούσε. Όταν τελείωσε το έβγαλα τελείως από το μυαλό μου, οπότε όταν έμαθα ότι κέρδισα κατενθουσιάστηκα», εξηγεί η νεαρή μαθήτρια.
Η είδηση της βράβευσής της, που ανακοίνωσε «ιδιαίτερα συγκινημένη», όπως λέει, η διευθύντρια του σχολείου της, σκόρπισε χαμόγελα στην οικογένεια της Ελισάβετ, με τη μαμά της να είναι πολύ συγκινημένη που κατάφερε να μάθει τόσο καλά στην κόρη της τη μητρική της γλώσσα και να της μεταλαμπαδεύσει την αγάπη της γι’ αυτήν.
«Έμαθα τα πολωνικά από τη μαμά μου, που φρόντιζε να πηγαίνω συχνά στην Πολωνία και να έρχομαι σε επαφή με την οικογένειά της», λέει η 17χρονη και εξηγεί πως τα ταξίδια αυτά στην Πολωνία ήταν που τη βοήθησαν να μπει στα «βαθιά» της γλώσσας και να κατορθώσει να ανταποκριθεί με επάρκεια στις δυσκολίες του κειμένου που της δόθηκε προς μετάφραση, το οποίο και περιείχε πολλές παροιμίες και ιδιωματισμούς.
Μια τυπική μέρα της 17χρονης δεν αποκλίνει απ’ αυτή όλων των μαθητών που έχουν βάλει ως στόχο μια θέση στο πανεπιστήμιο, αφού μετά το σχολείο ακολουθεί εντατικό διάβασμα ως αργά το βράδυ, αλλά παρά το γεγονός ότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει πολλές από τις ασχολίες της για να αφοσιωθεί στο διάβασμα αυτή τη χρονιά, το πάθος της για τις ξένες γλώσσες παραμένει άσβεστο. «Οι ξένες γλώσσες ήταν πάντα μέρος της ζωής μου και μόλις άκουσα για τον διαγωνισμό ήθελα να συμμετάσχω», λέει και προσθέτει πως οτιδήποτε κι αν κάνει μελλοντικά θα ήθελε να έχει σχέση με το κομμάτι αυτό των ξένων γλωσών.
«Είναι κάτι που μ’ ευχαριστεί και μπορεί να συνδυαστεί με πάρα πολλά πράγματα που έχω στο μυαλό μου, οπότε το σκέφτομαι κι αυτό κι είναι κι ένας λόγος που χάρηκα τόσο πολύ για τη διάκριση», τονίζει η μαθήτρια της Γ’ λυκείου, που θέλει να περάσει στη Νομική, κάτι που, όπως λέει, σκέφτεται και σχεδιάσει εδώ και τρία χρόνια. Άλλωστε, με τη Νομική μπορεί να «παντρέψει» και την αγάπη της για τις γλώσσες, επιλέγοντας -επί παραδείγματι- το διπλωματικό σώμα. Και μπορεί να μιλάει άπταιστα ελληνικά και πολωνικά, να είναι καλή γνώστρια των αγγλικών και των γαλλικών, αλλά δεν σκοπεύει να σταματήσει να μαθαίνει γλώσσες. Θα ήθελε, όπως λέει, να μάθει ιταλικά ή ισπανικά ή κάποια σλαβική γλώσσα που λόγω των πολωνικών θα μπορέσει να τη μάθει εύκολα.
