από τη λογοθαραπέυτρια – ειδική παιδαγωγό, Αντωνία Τζουανοπούλου, Λογοπαίγνιον Κέντρο λογοθεραπείας Ακταίο Ρίου – Πάτρα
Τα τελευταία χρόνια γίνεται συχνή αναφορά στη δυσλεξία, αφού πρόκειται για την πιο γνωστή μορφή από τις μαθησιακές δυσκολίες. Διάσημοι δυσλεκτικοί όπως ο Einstein είχε ανάφερει «Οι δασκαλοί μου με έλεγαν αργό, ακοινώνητο και ¨χαμένο¨ στα όνειρα μου», ο Edison είχε ανάφερει «οι δάσκαλοι μου, μου έλεγαν το κεφάλι μου είναι κλούβιο», άλλοι διάσημοι δυσλεκτικοί Λεονάρντο Ντα Βίτσι, Πικάσο κ.ά.
Όλοι είχαμε στη τάξη μας έναν συμμαθητή ή στο ευρύ οικογενειακό μας πλαίσιο ένα παιδί το οποίο είχε άγχος πριν ή κατά την ανάγνωση, ή αρνιόταν να εκτελέσει γραπτές εργασίες ή εκδήλωνε άρνηση για το σχολείο και δεν τα κατάφερνε, παρότι ήταν έξυπνο παιδί.
Σήμερα παρατηρείται πληθώρα μεταπτυχιακών, σεμιναρίων και ημερίδων για τη δυσλεξία. Έτσι, το παιδί που δυσκολεύεται στη γραφή, ή δεν τηρεί τους κανόνες της ορθογραφίας, ή έχει αργό γράψιμο ή μπορεί να παραλείπει συλλαβές ή ακόμα μπορεί να δυσκολεύεται στον προσανατολισμό, αυτό το παιδί δεν είναι «ανόητο», «χαζό» και «παράξενο», αλλά χρειάζεται προσοχή και σωστή αντιμετώπιση των δυσκολιών του.
Η Δυσλεξία εντάσσεται στις Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες που σχετίζονται με τον γραπτό λόγο, κυρίως με την ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία και σπανιότερα με τα μαθηματικά. Οι μαθητές με Δυσλεξία έχουν κυρίως φυσιολογική νοημοσύνη ή άνω του φυσιολογικού και οι ικανότητές τους είναι ίδιες με των υπόλοιπων μαθητών. Παρόλα αυτά, τα παιδιά με δυσλεξία χαρακτηρίζονται από συναισθήματα απογοήτευσης και απόρριψης που οδηγούν σε σχολική αποτυχία και εγκατάλειψη της μάθησης.
Πώς γίνεται όμως έξυπνα παιδιά να αποτυγχάνουν;
Τα προηγούμενα χρόνια η χαμηλή απόδοση, η σχολική άρνηση, η αποτυχία και τα προβλήματα στη μάθηση θεωρούνταν ότι προέρχονται από έλλειψη ενδιαφέροντος ή κινήτρου του παιδιού ή ακόμα και στο αδύναμο εκπαιδευτικό σύστημα. Σήμερα οι δυσκολίες αυτές αναγνωρίζονται, κατηγοριοποιούνται και αντιμετωπίζονται από τους ειδικούς, τους γονείς και τους δασκάλους.
Οι τελευταίες έρευνες αναφέρουν 5-15% του πληθυσμού παιδιών σχολικής ηλικίας σε διάφορες χώρες έχουν κάποια ειδική μαθησιακή δυσκολία (American Psychiatric Association, 2013). Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι το 3-11% των μαθητών παρουσιάζει Δυσλεξία (Μουζάκη, Σιδέρης, 2007). Η Δυσλεξία εμφανίζεται στα αγόρια σε σημαντικό μεγαλύτερο ποσοστό έναντι των κοριτσιών.
Οι γονείς θα πρέπει να αναλάβουν δράση μαζί με τον δάσκαλο και να γίνει παραπομπή του μαθητή για περαιτέρω αξιολόγηση. Με τη χρήση σταθμισμένων τεστ μπορούμε να μιλάμε για μαθησιακές δυσκολίες και συγκεκριμένα Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία – Δυσλεξία. Ένα τέτοιο τεστ είναι το Αθηνά Τεστ, το οποίο αποτελεί διαγνωστική μέθοδο με ακρίβεια της δυσκολίας της μάθησης. Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5 έως 12 ετών. Σταθμίστηκε στο ψυχομετρικό εργαστήριο του τομέα ψυχολογίας της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1999.
Γενικά χαρακτηριστικά παιδιών με Δυσλεξία
Υπάρχει διαφορά στην επίδοση που δείχνουν στο γλωσσικό μάθημα με την αναμενόμενη με βάση τη νοητική τους ικανότητα.
Δυσκολίες στον προσανατολισμό, στην αίσθηση του χώρου και του χρόνου.
Δυσκολία στη συγκέντρωση προσοχής.
Γραφή χωρίς τήρηση των κανόνων στις αποστάσεις των λέξεων.
Παραλείψεις, προσθέσεις, αντικαταστάσεις, αντιμεταθέσεις γραμμάτων, συλλαβών και λέξεων.
Δυσκολία στα μαθηματικά
Ελλιπής φωνολογική ενημερότητα
Καθρεπτική γραφή και ανάγνωση
Συλλαβιστή ανάγνωση με δισταγμό
Δυσκολία στη κατανόηση
Φτωχή βραχυπρόθεσμη μνήμη
Καταλήγοντας μπορούμε να πούμε ότι, οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες πάντα υπήρχαν, και δεν πρόκειται για μόδα των λογοθεραπευτών, απλά σήμερα έχουμε τα εργαλεία και τις εξειδικευμένες γνώσεις για να μπορούμε να εντοπίσουμε τις δυσκολίες με έγκαιρη διάγνωση και να στηρίξουμε τους μαθητές με τις κατάλληλες παρεμβάσεις.
Τζουανοπούλου Αντωνία
Λογοθεραπεύτρια MSc
Λογοπαίγνιον
Αγίας Βαρβάρας 57 Α ,
Ακταίο Ρίο Πάτρα
Τηλ.: 2610 995852
6937178522
info@logopaignion.gr
www.logopaignion.gr