της Κυριακής Περδικέα, ψυχοθεραπεύτρια – σύμβουλος ψυχικής υγείας
Μάθατε ότι είστε έγκυος; Καταρχάς συγχαρητήρια! Κατά δεύτερον, ψυχραιμία! Είναι απόλυτα φυσιολογικό μαζί με τη χαρά που νιώθετε να αισθάνεστε και αγωνία, άγχος και ανησυχία. Κι αυτό για έναν πολύ απλό λόγο: Μέσα σας μεγαλώνετε μια ζωή!
Τα συναισθήματα της μέλλουσας μητέρας είναι πολύ έντονα και επηρεάζουν καθοριστικά τη σχέση με το παιδί που θα γεννηθεί αλλά και τη δομή της προσωπικότητάς του. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε ποια είναι η ένταση του άγχους και ο βαθμός ανησυχίας σας για το μωρό. Η υπερβολική ανησυχία μπορεί να διαταράξει τη συναισθηματική σχέση της μητέρας με το μωρό.
Οι σκέψεις της μέλλουσας μητέρας βρίσκονται σε μια διαρκή επικοινωνία με το έμβρυο. Οτιδήποτε σκεφτεί ή νιώσει μεταφέρεται απ’ ευθείας στο έμβρυο ακριβώς όπως συμβαίνει με το αλκοόλ και τη νικοτίνη.
Αυτό σημαίνει πως αν δυσάρεστα συναισθήματα όπως ο θυμός, το άγχος και η αυτοαπόρριψη είναι καθημερινά και με διάρκεια πιθανόν να έχουν αρνητική επίπτωση στο έμβρυο. Βέβαια, όσο έντονα κι αν είναι αυτά τα συναισθήματα, το πιο επιβλαβές για το έμβρυο είναι όταν η μητέρα δεν θέλει την εγκυμοσύνη. Όλες αυτές οι καταστάσεις μπορούν να επηρεάσουν την προσωπικότητα του εμβρύου.
Και κάπου εδώ έρχεται και η συμβολή του πατέρα η οποία είναι εξίσου σημαντική καθώς το έμβρυο αντιλαμβάνεται την συναισθηματική ενέργεια και επικοινωνία των γονέων του η οποία το βοηθά να αρχίσει να χτίζει την εικόνα που θα έχει για τον εαυτό του και τους άλλους.
Στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης το έμβρυο μπορεί να ακούσει και να κινηθεί στο ρυθμό ομιλίας της μητέρας του. Φανταστείτε λοιπόν τη διαφορετική επίδραση που μπορεί να υπάρχει αν η μητέρα του τραγουδάει χαρούμενα ή φωνάζει θυμωμένα!
Πρόσφατες έρευνες (Chamberlain) έχουν δείξει ότι η κακή σχέση μεταξύ των γονέων αυξάνει την πιθανότητα να εμφανίσει το παιδί ψυχολογικές και συναισθηματικές δυσκολίες, πιθανότητα που αγγίζει το 200%!
Εκτός από την επίδραση των συναισθημάτων, υπάρχει και άλλη μια πολύ σημαντική επίδραση, αυτή των προσωπικών πεποιθήσεων που έχουν οι γονείς. Για να γίνει πιο κατανοητό θα σας πω το εξής: κατά τη διάρκεια της ζωής σας διάφορες εμπειρίες, το περιβάλλον αλλά και η γονιδιακή προδιάθεση διαμόρφωσαν τον τρόπο που βλέπετε τον εαυτό σας και τους άλλους. Αυτό τις περισσότερες φορές δεν γίνεται συνειδητά αλλά είναι σαν ένας ασυνείδητος μηχανισμός που έχει προγραμματιστεί ώστε να επηρεάζει τον τρόπο που αντιδράτε. Αν λοιπόν αυτές οι πεποιθήσεις είναι αρνητικές, σας «προγραμματίζουν» ώστε να αισθάνεστε δυσάρεστα συναισθήματα. Αν παρατηρήσετε γύρω σας θα διαπιστώσετε ότι πολλοί άνθρωποι συχνά χρησιμοποιούν εκφράσεις όπως: «Δεν θα τα καταφέρω» ή «Δεν είμαι τόσο καλός όσο…» ή «Δεν μπορώ να το κάνω. Σίγουρα θα γίνει χάλια».
Στην περίπτωση των γονέων αυτός ο προγραμματισμός ή αλλιώς οι πεποιθήσεις εκφράζονται με φόβο: «Θα τα καταφέρω ή θα κάνω τα ίδια λάθη με τους γονείς μου;», «θα είμαι καλή μαμά / μπαμπάς;», «θα μεγαλώσει σωστά το μωρό μου χωρίς τον πατέρα του;», «θα κάνω ένα υγιές μωρό;», «κι αν δυσκολεύομαι και νευριάζω, θα δημιουργήσω ψυχολογικό πρόβλημα στο μωρό μου;» και άλλες πολλές τέτοιες σκέψεις.
Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζετε αυτές τις σκέψεις και τα συναισθήματα ώστε να μπορέσετε να τα διαχειριστείτε με έναν τρόπο πιο αποτελεσματικό που δεν θα φθείρει εσάς αλλά ούτε και το αγέννητο μωρό σας.
Για να μπορέσετε να βοηθήσετε τον εαυτό σας να διαχειριστεί πιο αποτελεσματικά τις αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα μπορείτε να κάνετε τα εξής:
- Εξασκηθείτε στην σωστή αναπνοή. Εισπνεύστε βαθιά από τη μύτη, κρατήστε μερικά δευτερόλεπτα και εκπνεύστε αργά από το στόμα. Επαναλάβετε όσες φορές το έχετε ανάγκη.
- Μάθετε μέσω της αναπνοής σας να εστιάζετε στο εδώ και τώρα και να μην αφήνετε χώρο σε ατέρμονες ανησυχίες. Αυτό είναι πολύ εύκολο αν σκεφτείτε πως μπορείτε να ακούσετε μόνο την αναπνοή που παίρνετε αυτήν ακριβώς την στιγμή. Δεν μπορείτε να ακούσετε ούτε την προηγούμενη ούτε την επόμενη!
- Αφήστε ελεύθερη τη φαντασία σας! Φανταστείτε πως είναι το μωρό σας, ότι είναι ένα υγιές και δυνατό μωρό, πως κουνάει τα χέρια του, πως ανεβοκατεβαίνει το στήθος του καθώς αναπνέει, ακούστε το γέλιο του, παρατηρήστε το βλέμμα του. Δεν υπάρχει λάθος ή σωστό. Απλά, χαλαρώστε και επιτρέψτε στο μυαλό σας να ονειρευτεί το όμορφο και υγιές μωρό σας! Εξασκηθείτε σε αυτές τις τεχνικές όσο θέλετε για όση ώρα θέλετε. Όσο περισσότερο εξασκείστε τόσο πιο γρήγορα και εύκολα θα αρχίσετε να αισθάνεστε ηρεμία και θα μπορείτε να διαχειρίζεστε καλύτερα τα δυσάρεστα συναισθήματα και τις αρνητικές σκέψεις.
Όποιες κι αν είναι οι συνθήκες στην εγκυμοσύνη, στην πραγματικότητα όλοι οι γονείς μπορούν να δώσουν στο αγέννητο παιδί τους ένα καλό ξεκίνημα. Με ποιο τρόπο; Αγαπώντας το. Αγαπώντας το πολύ και αγαπώντας ο ένας γονέας τον άλλο. Η αγάπη μεταξύ σας και προς το μωρό θα το βοηθήσει ώστε να εξελιχθεί σε ένα ευτυχισμένο, συναισθηματικά υγιές και γεμάτο αυτοπεποίθηση παιδί.
