Ιωάννα Τσάκωνα, Ψυχολόγος – Υγειονομικός Αξιωματικός ΕΛ.Α.Σ – Συγγραφέας παιδικών παραμυθιών (μητέρα 3 υπέροχων παιδιών) facebook: Ioanna Tsakona
Η ενσυναίσθηση συγκεντρώνει το ενδιαφέρον ερευνητών, ψυχολόγων, εκπαιδευτικών αλλά και ανθρώπων των επιχειρήσεων. Θεωρείται η πιο βασική διάσταση της συναισθηματικής νοημοσύνης. Καλό, λοιπόν, το γνωστό σε όλους μας IQ αλλά δε φτάνει!!!
Τι σημαίνει ενσυναίσθηση; Σημαίνει πως κατανοώ και νιώθω το συναίσθημα του άλλου και συνεπώς του δείχνω αγάπη και αποδοχή! Είναι η ικανότητά μας να αισθανόμαστε τα συναισθήματα του άλλου ανθρώπου σα να είναι δικά μας και μέσω αυτής της ικανότητας μπορούμε να κατανοήσουμε στην συνέχεια την συμπεριφορά του. Ενσυναίσθηση σημαίνει πολύ απλά «κάνω υγιείς συναισθηματικούς δεσμούς»! Είναι το ισχυρό εκείνο συναίσθημα που μας προτρέπει να συμπεριφερόμαστε με ευγένεια, ευαισθησία και ανθρωπιά στους άλλους! Συνιστά τη πιο βασική ικανότητα των ατόμων, που είναι ανοιχτοί στη διαφορετικότητα και στην άνευ όρων αποδοχή των άλλων!
Φυσικά και είναι σημαντικό να υπάρχει και απο την πλευρά του γονέα και απο την πλευρά του παιδιού και να δημιουργείται έτσι ένα όμορφο «δούναι και λαβείν». Έχει πλεονεκτήματα όχι μόνο για τους άλλους αλλά και για το ίδιο το άτομο που τη νιώθει! Οι άνθρωποι που τη διαθέτουν τείνουν να είναι λιγότερο αγχωμένοι και μελαγχολικοί, πιο ικανοποιημένοι με τη ζωή τους και επιτυχημένοι είτε στη δουλειά τους είτε στα μαθησιακά τους καθήκοντα.
Μαθαίνεται; Ευτυχώς ναι! Αυτό το οποίο χρειάζεται είναι εκπαίδευση και εξάσκηση. Ας δούμε κάποιες απο τις δεξιότητες/τεχνικές που βοηθούν, προκειμένου να καλλιεργηθεί αυτή η σπουδαία αρετή!
- Ακούω ενεργητικά! Αυτό σημαίνει πως μαθαίνω να ακούω αυτό που λέει ο άλλος – τόσο λεκτικά όσο και μη λεκτικά- χωρίς να κρίνω, χωρίς να στρέφω την συζήτηση στον εαυτό μου και χωρίς να εκφράζω με άλλα λόγια τη δική μου άποψη πάνω στη δική του. Αυτό αποτελεί την πρώτη, ίσως, θα έλεγα βασική προυπόθεση καλλιέργειας της ενσυναισθητικής στάσης ζωής.
- Άλλη δεξιότητα που βοηθά είναι η αντανάκλαση συναισθήματος! Το να καθρεφτίζω δηλαδή το συναίσθημα, που μου εκφράζει ο συνομιλητής μου. Για παράδειγμα : «αν κατάλαβα καλά αυτό που νιώθεις είναι…σωστά;». Με αυτόν το τρόπο, με αυτήν την απλή ερώτηση, βοηθώ τον άλλον όχι μόνο να καταλάβει ότι γίνεται κατανοητός αλλά και ότι το συναίσθημά του γίνεται αποδεκτό.
- Το να δίνω καλοσύνη στους άλλους ανθρώπους. Δε χρειάζονται τεράστια πράγματα αλλά μικρές πράξεις βοήθειας και συμπαράστασης! Στα παιδιά μπορούμε να το διδάξουμε αυτό είτε μέσα απο το παράδειγμά μας, καθώς λειτουργούμε ως μοντέλο γι αυτά, απο το οποίο θα μπορέσει να μάθει και να μιμηθεί είτε μέσα απο την ανάγνωση παιδικών βιβλίων, που μας μιλούν για την αξία της καλοσύνης και της προσφοράς. Μετά απο την ανάγνωση σχετικών βιβλίων, είναι καλό να τα ενθαρρύνουμε με την εξής ερώτηση : «πώς θα αισθανόσουν εσύ στη θέση του Α ή του Β;». Με αυτόν τον τρόπο τα εκπαιδεύουμε να μπαίνουν στα παπούτσια των άλλων… Εδώ επιτρέψτε μου να σας προτείνω ένα βιβλίο της Άλκηστης Χαλικιά, απόλυτα σχετικό με την ενσυναίσθηση, που ανακάλυψα και διάβασα πρόσφατα : «Τα παπούτσια των άλλων». Πρόκειται για ενα τρυφερό βιβλίο για την αμοιβαία κατανόηση…
- Το να διαφωνώ χωρίς να καβγαδίζω και χωρίς να θεωρώ τον άλλον εχθρό μου. Ας αρχίσουμε επιτέλους να κατανοούμε πως απο μια θέση Α και απο μια θέση Β (και ας είναι εκ διαμέτρου αντίθετες) μπορεί απλά να προκύψει μια σύνθεση και όλα καλά! Δε χρειάζεται να παίζουμε αυτό το άχαρο «παιχνίδι» του ποιός είναι ο νικητής και ποιός ο χαμένος!
- To να αρχίζω να επαινώ και να επικροτώ (και μπροστά στα παιδιά μου) την ενσυναίσθηση, που συναντώ στους άλλους ανθρώπους. Όπως δηλαδή σχολιάζω ενδεχομένως τα όμορφα μαλλιά κάποιου ή το καλογυμασμένο κορμί του, να αρχίζω να σχολιάζω θετικά την ενσυναίσθηση που δείχνει κάποιος για έναν συνάνθρωπό του! Αρχικά μπορούμε να επισημαίνουμε τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων, να συζητάμε γι αυτά και φυσικά να μη παραλείπουμε να επαινούμε και το παιδί μας για τις ευγενικές και ευαίσθητες πράξεις του. Να μην τις θεωρούμε σε καμία περίπτωση δεδομένες και τις προσπερνάμε!
Κλείνοντας αυτό το άρθρο, διαπιστώνει κανείς ότι να υιοθετήσει ενσυναισθητική στάση δεν είναι κάτι εύκολο. Ας υποσχεθούμε τουλάχιστον στον εαυτό μας ότι θα προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε οι ίδιοι και να καλλιεργήσουμε στην συνέχεια στα παιδιά μας αυτό το τεράστιο ΔΩΡΟ ζωής, που λέγεται ενσυναίσθηση γιατί μόνο τότε ο κόσμος θα γίνει καλύτερος και ομορφότερος!!! Ας μη λησμονούμε τέλος, πως οι συναισθηματικές δεξιότητες – όποιες και αν είναι αυτές- μαθαίνονται στην παιδική ηλικία και κρατούν μια ολόκληρη ζωή! Τα υπόλοιπα όπως Ιστορία και Μαθηματικά μπορούν και να περιμένουν…
Πρώτη σεξουαλική επαφή – Πως ενημερώνουμε το παιδί για το σεξ;
