από την Μαιευτήρα-Χειρουργό Γυναικολόγο, Εύα Μαυρομμάτη
Το σύνδρομο του τοξικού shock είναι ένα πολυοργανικό σύνδομο, για το οποίο η βιβλιογραφία είναι ακόμη φτωχή.
Συμβαίνει σε γυναίκες που φορούν ταμπόν αλλά έχει παρατηρηθεί και σαν λοίμωξη της λοχείας, εάν λάβουμε υπ όψιν μας ότι περίπου 10% των εγκύων γυναικών παρουσιάζουν αποικίες χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου στον κόλπο τους.
‘Εχει αναφερθεί ότι το Σύνδρομο του Τοξικού Shock μπορεί να προέλθει και από λοίμωξη από β- αιμολυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Δύο περιστατικά από β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο έχουν αναφερθεί το 1990-1991, το ένα σε μία λεχωίδα 15 ημερών και το άλλο μετά από αυτόματη έκτρωση.
Η θνησιμότητα του συνδρόμου αυτού αναφέρεται από άλλους συγγραφείς ότι είναι 10%-15%, ενώ άλλοι συγγραφείς την αναφέρουν ότι είναι 2%-8% . Το σύνδρομο του τοξικού shock περιγράφηκε για πρώτα φορά το 1978 και από τότε έχουν περιγραφεί πολλά περιστατικά, συνήθως σε γυναίκες κάτω των 30. Προέρχεται κυρίως από τα ενδοκολπικά ταμπόν.
Συμπτώματα:
Τα συμπτώματα του συστήματος αυτού είναι πολυοργανική ανεπάρκεια, υπόταση, οξύς πυρετός, κεφαλαλγία, πνευματική σύγχυση, διάχυτο ερυθηματώδες εξάνθημα, υποδόριο οίδημα, ναυτία, έμετος, υδαρής διάρροια, φαρυγγίτις , και εκσεσημασμένη αιμοσυμπύκνωση.
Αργότερα μπορεί να ακολουθήσει νεφρική ανεπάρκεια, την οποία μπορεί να ακολουθήσει ηπατική ανεπάρκεια, διάχυτος ενδαγγειακή πήξη, καθώς και κυκλοφορικό collapsus. Συνήθως πριν από την επέλευση του τοξικού shock μπορεί να παρατηρηθούν πρόδρομα συμπτώματα, τα οποία προσομοιάζουν εκείνα του κοινού κρυολογήματος. Τα συμπτώματα αυτά επέρχονται συνήθως μετά την περίοδο της γυναίκας.
Το εξάνθημα παρουσιάζεται σε όλο το σώμα σαν η γυναίκα να έχει “καεί” από τον ήλιο, και στις επόμενες μέρες εξελίσσεται σε κηλιδώδες εξάνθημα. Τις 10-14 μέρες που ακολουθούν υπάρχει γενική αποφολίδωση του δέρματος. Η υπόταση και η υποοργανική νόσος, επιδεινώνουν την κατάσταση.
Θεραπεία:
Θα πρέπει οπωσδήποτε να ληφθούν τραχηλικές και κολπικές καλλιέργειες, με τις οποίες θα ψάξουμε για χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο (ή για στρεπτόκοκκο).
Θα πρέπει επίσης να ληφθούν αιμοκαλλιέργειες, παρόλο που αυτές σπάνια βγαίνουν θετικές. (μικρόβια μπορεί να ανιχνευτούν με τις αιμοκαλλιέργειες, η εξωτοξίνη όμως ανιχνεύεται δύσκολα).
Πρόληψη:
Η πρόληψη του συνδρόμου μπορεί να γίνει με την σωστή ενημέρωση των γυναικών, καθώς και την σωστή χρήση του ταμπόν.
Οι γυναίκες πρέπει να είναι ενήμερες για τα σημεία και τα συμπτώματα του συνδρόμου του τοξικού shock, καθώς και για την χρήση του ταμπόν στην διάρκεια της περιόδου τους.
Τα κολπικά ταμπόν θα πρέπει να αλλάζουν κάθε 4-6 ώρες το περισσότερο, και θα πρέπει ίσως να ενθαρρυνθεί η χρήση των εξωτερικών σερβιετών στις πρώτες μέρες της περιόδου, καθώς και στην περίοδο του ύπνου κλπ.
Τρόποι μείωσης του κινδύνου εμφάνισης ΣΤΣ (Σύνδρομο Τοξικού Σοκ)
Πλένετε τα χέρια σας
Μην ξεχνάτε να πλένετε τα χέρια σας πριν και μετά την εισαγωγή και την αφαίρεση του ταμπόν.
Επιλέξτε τα κατάλληλα ταμπόν
Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε το ταμπόν με την ελάχιστη απορροφητικότητα που χρειάζεται για να καλύψετε τις ανάγκες σας. Εάν εμφανίσατε μία φορά Σύνδρομο Τοξικού Σοκ, μπορεί να το εμφανίσετε πάλι στο μέλλον. Πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν από τη χρήση ταμπόν εάν είχατε συμπτώματα ΣΤΣ στο παρελθόν.
Χρησιμοποιείτε εναλλάξ Ταμπόν και Σερβιέτες:
Μπορείτε να εξαλείψετε τον κίνδυνο του έμμηνου ΣΤΣ χρησιμοποιώντας εναλλακτικούς τρόπους προστασίας. Για παράδειγμα, χρησιμοποιήστε σερβιέτα αντί για ταμπόν τουλάχιστον μία φορά την ημέρα κατά τη διάρκεια της περιόδου σας.
Αλλάζετε τακτικά μέσο προστασία:
Αλλάζετε το ταμπόν σας κάθε 4 με 8 ώρες.
Αφαιρείτε πάντα το ταμπόν που έχετε χρησιμοποιήσει προτού βάλετε καινούριο.
Βεβαιωθείτε ότι έχετε αφαιρέσει το τελευταίο ταμπόν στο τέλος της περιόδου σας.
Τα ταμπόν έχουν σχεδιαστεί για να απορροφούν μόνο την έμμηνο ρύση. Μην χρησιμοποιείτε ταμπόν όταν περιμένετε περίοδο ή για την απορρόφηση των μη έμμηνων κολπικών εκκρίσεων.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας:
Εάν θέλετε να χρησιμοποιήσετε το προϊόν αυτό κατά τη διάρκεια της νύχτας, μπορείτε να το κάνετε, δεδομένου ότι θα βάλετε ένα καινούριο ταμπόν προτού κοιμηθείτε και θα το αφαιρέσετε αμέσως μόλις ξυπνήσετε.
Μην φοράτε ποτέ το ίδιο ταμπόν για περισσότερες από 8 ώρες.