Οι περισσότεροι γονείς εφήβων παραπονιούνται ότι το δωμάτιο των εφήβων είναι πάντα μα πάντα ακατάστατο. Αν και δεν είναι εφικτό να κάνουμε το “ακατάστατο δωμάτιο” να εξαφανιστεί ή να είναι πιο συμμαζεμένο, στο παρόν άρθρο θα γίνει μια απόπειρα να εξηγηθεί το γιατί συμβαίνει αυτό και να δοθούν προτάσεις ώστε να μειωθεί η ένταση και η αναστάτωση που νιώθετε όταν έρχεστε αντιμέτωποι με αυτό το δωμάτιο του σπιτιού.
Ένα πρώτο βήμα θα ήταν να αναρωτηθείτε γιατί το ακατάστατο δωμάτιο σας ενοχλεί τόσο πολύ. Στην τελική, ο έφηβος είναι που ζει σε αυτό το δωμάτιο, όχι εσείς. Μήπως νιώθετε αναποτελεσματικοί ως γονείς όταν ο έφηβος δεν νοιάζεται για την ακαταστασία στο δωμάτιό του ή όταν δεν σας ακούει όταν του ζητάτε να το καθαρίσει;
Για τον έφηβο η ιδιωτικότητα και η αυτονομία είναι το θέμα, όχι το ακατάστατο δωμάτιο. Το δωμάτιό του, για τον έφηβο, αποτελεί τη βάση του, αποτελεί κυριότητά του και το να το διατηρεί όπως εκείνος επιθυμεί είναι ο βασικός του τρόπος να αποδεικνύει στον εαυτό του ότι είναι ανεξάρτητος.
Με τους τσακωμούς δεν είναι πολύ πιθανό να αλλάξει κάτι. Το να θέσετε όμως κάποιους κανόνες σχετικά με τον καθαρισμό του δωματίου μαζί με τον έφηβο, θα μπορούσε να κάνει τα πράγματα ευκολότερα.
*μη ξεχάσεις να κάνεις ένα Like στη σελίδα μας στο facebook juniorsclub.gr —>ΕΔΩ
Οι έφηβοι είναι σε θέση να αποδεχτούν τέτοιου τύπου κανόνες. Αν και το να είναι μαζεμένο το δωμάτιό του δεν του είναι κατανοητό, μπορεί να καταλάβει την ανάγκη του να μαζεύει την κουζίνα αφού φάει ή να μην πετάει την τσάντα του σχολείου στο χολ. Αποδεχτείτε, δηλαδή, την ακαταστασία μόνο στο δωμάτιό του, όχι και στους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού.
Και όχι! Το να βάλετε τον έφηβο να καθαρίσει το δωμάτιό του δε θα λύσει το πρόβλημα. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να έχετε έναν εξαγριωμένο έφηβο που γνωρίζει ότι όταν γίνει πάρα πολύ ακατάστατο το δωμάτιό του θα κάνετε εσείς τη δουλειά γι αυτόν.
Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι προσφέρετε βοήθεια. Πολλοί έφηβοι δεν ξέρουν από πού να ξεκινήσουν όταν φτάσει το δωμάτιό τους στο σημείο να γίνεται πανικός. Προτείνετέ του τρόπους ώστε να οργανώσει όσα πρέπει να γίνουν και τι θα είναι καλύτερο να γίνει πρώτα. Δώστε του οδηγίες σχετικά με το πώς θα μπορούσε να συμμαζέψει και να αποθηκεύσει τα πράγματά του. Αποφύγετε το ύφος της αυθεντίας και προσπαθήστε να διατηρήσετε μια συζήτηση σχετικά με όσα είναι για να γίνουν.
Συχνά θα υπάρχουν και εξωτερικά αίτια που θα καθιστούν αναγκαίο το να μαζευτεί το ακατάστατο δωμάτιο. Κάποιος καινούριος φίλος/ φίλη που θα έρθει για επίσκεψη, κάτι που αναζητά και δεν το βρίσκει, η έλλειψη καθαρών ρούχων…
Τι μπορείτε να κάνετε
Αν και σας αναστατώνει η ακαταστασία στο δωμάτιο του εφήβου, σας φαίνεται αδύνατο να κάνετε κάτι για αυτό. Όταν ζητάτε, παρακαλάτε, απειλείτε ή ουρλιάζετε συνήθως δεν γίνεται τίποτα. Πώς, λοιπόν, θα μπορούσατε να το διαχειριστείτε;
Μερικοί γονείς περιμένουν ότι ο έφηβος “θα πάρει το μάθημά του”. Ελπίζουν ότι το να ψάχνει για κάποιο συγκεκριμένο ρούχο και τελικά να το βρίσκει στον πάτο της στοίβας ή το να γεμίσει μυρμήγκια το δωμάτιο από ένα ξεχασμένο μπισκότο κάτω από το κρεβάτι θα τον κάνει να αλλάξει συνήθειες και να είναι πιο τακτικός. Αυτή η τακτική άλλες φορές είναι αποτελεσματική και κάποιες άλλες όχι.
Μια πιο εστιασμένη στο πρόβλημα προσέγγιση συνήθως είναι αποτελεσματικότερη.
Θεσπίστε συγκεκριμένους κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται.
Πριν εμπλακείτε με τον έφηβο καλό θα ήταν να σκεφτείτε τι θέλετε από αυτόν. Πώς είναι για εσάς “καθαρό” το δωμάτιό του; Πόσο συχνά θεωρείτε ότι πρέπει να καθαρίζεται; κλπ. Αν δώσετε στον έφηβο κανόνες “στον αέρα” ή όντας θυμωμένοι θα καταλήξετε σε ασάφειες και δε θα ξέρετε τι να διεκδικήσετε. Αντίθετα, αν ο έφηβος γνωρίζει ακριβώς τι περιμένετε από αυτόν να κάνει, θα είναι πια στο χέρι του αν θα το κάνει τελικά ή αν θα υποστεί τις συνέπειες.
Διαφοροποιείστε το ακατάστατο από το ανθυγιεινό.
Ένα ακατάστατο δωμάτιο με βιβλία, τετράδια χαρτιά και ρούχα παντού σας ενοχλεί αλλά δεν είναι επικίνδυνο. Όταν όμως υπάρχουν και βρώμικα πιάτα ή φαγητό στο χώρο καθίσταται και ανθυγιεινό. Μην μπερδεύετε αυτά τα δυο.
Βασικός κανόνας που θα πρέπει να τεθεί είναι ότι έχει τη δυνατότητα- αν το επιθυμεί- να ζει σε ένα ακατάστατο δωμάτιο, αλλά όχι σε σημείο που να καθίσταται ανθυγιεινό. Φαγητό που δεν έχει καταναλωθεί και χρησιμοποιημένα πιάτα και ποτήρια ενδέχεται να προσελκύσουν έντομα και αυτό δεν είναι αποδεκτό. Μια κλειστή πόρτα μπορεί να “εξαφανίσει” ένα ακατάστατο δωμάτιο αλλά δεν μπορεί να σταματήσει τη μούχλα και τα έντομα.
Συζητήστε με τον έφηβο για αυτά που θέλετε να κάνει – διαπραγματευτείτε
Αν πάτε στον έφηβο με μια λίστα των πραγμάτων που θέλετε να κάνει στο χώρο του, το πιθανότερο είναι ότι δε θα σας ακούσει και θα αντιδράσει. Αν όμως του επισημάνετε αυτά που είναι σημαντικότερα για εσάς, συζητήσετε μαζί του και κάνετε μια συμφωνία, αυτό ίσως πετύχει. Επομένως αποφασίστε τι θεωρείτε υποχρεωτικό να γίνεται. Να στρώνει το κρεβάτι του; Να βάζει τα άπλυτα στο καλάθι; Να πηγαίνει τα πιάτα και τα ποτήρια στην κουζίνα; Να είναι καθαρό το γραφείο του για να μπορεί να διαβάζει; Και αφού καταλήξετε συζητήστε μαζί του. Θα πρέπει και εσείς από τη μεριά σας να πάρετε απόφαση ότι υπάρχουν και κάποια πράγματα που θα θέλατε, αλλά δεν πρόκειται να γίνουν ποτέ.
Διαπραγματευτείτε- κάντε συμφωνίες με το έφηβο. Για παράδειγμα αν ο έφηβος δεχτεί να φέρνει το πιάτο του στην κουζίνα όταν τελειώνει με το φαγητό του, μπορείτε και εσείς να δεχτείτε να τα πλένετε.
Σεβαστείτε την ατομικότητα του εφήβου.
Ένας έφηβος που δεν κάνει τα πράγματα ακριβώς όπως θα θέλατε δεν είναι απαραίτητα ένας ακατάστατος ή επαναστατικός έφηβος. Ενδέχεται απλά να είναι λιγότερο οργανωτικός από εσάς. Μπορεί να θέλετε το παιδί σας να εξελιχθεί σε έναν συγκεκριμένο τύπο ανθρώπου αλλά ο ίδιος μπορεί να μην είναι αυτό. Θα πρέπει να τον σεβαστείτε ούτως ή άλλως.
Επομένως, αντί να επικεντρώνεστε στο να πείσετε τον έφηβο να κάνει πράγματα ακριβώς όπως θα θέλατε, συζητήστε και καταλήξτε σε ευθύνες νοικοκυριού που να είναι αποδεκτές και από τις δύο πλευρές. Στη συνέχεια αφήστε τον έφηβο να ανταποκριθεί σε αυτές τις ευθύνες που έχει αναλάβει με τον δικό του τρόπο.
Μην κατασκοπεύετε τον έφηβο
Σιγουρευτείτε ότι οι προθέσεις σας είναι αγνές. Μερικοί γονείς χρησιμοποιούν την αγανάκτησή τους για το ακατάστατο δωμάτιο του εφήβου ως πρόφαση για να κατασκοπεύσουν. Δηλαδή, μαζεύοντας τα πράγματα στο δωμάτιο ψάχνουν τις τσέπες του εφήβου, ανοίγουν συρτάρια, τσάντες κλπ.
Αν και είναι κατανοητό να θέλετε να γνωρίζετε τι συμβαίνει στη ζωή του εφήβου, θα πρέπει να αντισταθείτε σε αυτή σας την επιθυμία. Οι έφηβοι, καθώς είναι ένα βήμα πριν την ενηλικίωση με ότι αυτό συνεπάγεται, έχουν κάθε δικαίωμα να εξασφαλίζουν την ιδιωτικότητά τους. Μη σεβομενοι την ατομικότητά τους και εμπιστοσύνη που σας δείχνουν, είναι πιθανό να καταστρέψετε η σχέση σας μαζί τους.
Συζητήστε αν χρειαστεί όλοι μαζί σαν οικογένεια
Είναι σημαντικό όταν πρόκειται για θέματα που αφορούν το νοικοκυριό να μαζεύονται όλα τα μέλη της οικογένειας και να τα συζητούν. Επομένως, θα μπορούσατε να συζητήσετε όλοι μαζί για αυτό το ζήτημα.
Σιγουρευτείτε ότι έχετε γίνει κατανοητοί από τον έφηβο και οι ευθύνες που έχουν μοιραστεί είναι αποδεκτές από εκείνον.
Δώστε ευθύνες στον έφηβο
Αν έχετε μπει σε ένα φαύλο κύκλο τσακωμών σχετικά με την ακαταστασία η καλύτερη λύση είναι να του δώσετε ευθύνες. Ενδεχομένως τα πράγματα είναι ακατάστατα γιατί εσείς είστε αυτοί που τελικά μαζεύετε τα πράγματα, βάζετε πλυντήριο κλπ. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, αλλάξτε τον καταμερισμό των αρμοδιοτήτων στο σπίτι. Αναθέστε στον έφηβο να πλένει τα ρούχα του- εκείνος να είναι υπεύθυνος να βάζει πλυντήριο, να τα απλώνει κλπ. Με αυτόν τον τρόπο μεταθέτετε την πηγή των αντιπαραθέσεων κι ο έφηβος τίθεται αντιμέτωπος με τις συνέπειες των πράξεων (ή μη πράξεών) του.
Να έχετε τον έλεγχο
Σε περίπτωση που ο έφηβος αρνείται να κάνει αυτά που έχετε συμφωνήσει, θα πρέπει να επιβάλετε συνέπειες. Θυμηθείτε ότι είστε γονιός. Πείτε, λοιπόν, στον έφηβο ότι από τη στιγμή που δεν είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του, χρειάζεστε να δείτε ένα καθαρό- ή έστω καθαρότερο- δωμάτιο σε.. (ορίστε το χρόνο). Αν ο έφηβος δεν ανταποκριθεί, θα πρέπει να ξεκινήσετε να του αφαιρείτε προνόμια (αφού βέβαια έχετε συμφωνήσει μαζί του για αυτό).
Σε γενικές γραμμές, όταν πρόκειται;ι για την ακαταστασία του εφήβου, πολλές φορές οι γονείς βρίσκουν τον εαυτό τους εγκλωβισμένο σε έναν φαύλο κύκλο τσακωμών χωρίς να ξέρουν πώς ακριβώς μπήκαν σε όλο αυτό. Ίσως, λοιπόν, ήρθε η ώρα να το πάρετε λίγο διαφορετικά. Μην αφήσετε την ακαταστασία να καθορίσει τη σχέση σας με τον έφηβο. Ως γονείς θα πρέπει να ενισχύσετε τα παιδιά σας να αποκτήσουν μια θετική- υγιή εικόνα εαυτού. Αν εσείς το μόνο που κάνετε είναι να φωνάζετε, να του υποδεικνύετε τι να κάνει και πώς και να λέτε ότι δεν κάνει τίποτα σωστό, τότε κάτι δεν πηγαίνει καλά. Επομένως, ακόμα και όταν είστε αναστατωμένοι, προσπαθήστε να ελέγξετε τον εαυτό σας. Είναι σημαντικό να επικεντρωθείτε στα δυνατά σημεία του εφήβου παρά στα λάθη του. Πείτε στον έφηβο ότι είστε περήφανοι για αυτόν, πόσο ευχαριστημένοι είστε γι αυτά που καταφέρνει. Αν θέσετε σαν προτεραιότητα το σεβασμό και την εμπιστοσύνη προς τον έφηβο, θα είναι πολύ πιο εύκολο να συζητήσετε και να διαπραγματευτείτε μαζί του.
5 πράγματα που μπορείτε να διδάξετε στο νήπιο ώστε να γίνει ένας καλύτερος έφηβος!
Εφηβεία: Σε ποια ηλικία ωριμάζουν τα αγόρια και σε ποια τα κορίτσια;
