Μερικά παιδιά που θεωρούνται ντροπαλά είναι πολύ ευαίσθητα, που σημαίνει ότι νοιώθουν και επηρεάζονται έντονα από το περιβάλλον τους. Άλλα είναι εσωστρεφή, που σημαίνει ότι χρειάζονται χρόνο μακριά από τους άλλους για να γεμίσουν τις μπαταρίες τους. Μερικά είναι τόσο απορροφημένα με ιδέες και δράσεις τους που δεν ενδιαφέρονται για την κοινωνικότητα. Άλλα παιδιά θέλουν να εμπλακούν κοινωνικά αλλά νοιώθουν παράξενα ή αγχώνονται.
Η «ντροπή» μπορεί να εμποδίσει ένα παιδί να μάθει κοινωνικές δεξιότητες ώστε να είναι μέλος μιας ομάδας ή ακόμα να επηρεάσει την σχολική του επίδοση αφού λόγω άγχους δεν κάνει ερωτήσεις. Το χειρότερο είναι όταν ξεκινούν ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο απομάκρυνσης από τους άλλους. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι κοινωνικές συναναστροφές είναι μια από τις πιο σημαντικές ανθρώπινες ανάγκες, θετικές για την ψυχοσωματική μας υγεία σε κάθε στάδιο της ζωής μας.
Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα παιδιά μπορούν να μάθουν να διαχειρίζονται το κοινωνικό άγχος και να βελτιωθούν στον τομέα της κοινωνικοποίησης. Απλά, χρειάζονται λίγη παραπάνω υποστήριξη. Γεγονός είναι ότι το 50% των ενηλίκων θεωρεί ότι είναι ντροπαλοί και ότι ήταν ντροπαλοί ως παιδιά. Και σήμερα δε νοιώθουν τόσο παράξενα σε κοινωνικές συναναστροφές, τουλάχιστον όχι πάντα.
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να υποστηρίξετε και να ενισχύσετε το παιδί σας ώστε να νοιώθει πιο άνετα κοινωνικά;
1.Μεγαλώστε το παιδί σας αναγνωρίζοντας τις ανάγκες του ώστε να ανταποκρίνεστε σε αυτές.
Αυτού του είδους η ανατροφή βοηθά τα ευαίσθητα μικρά να ηρεμούν και να διαχειρίζονται τις αντιδράσεις τους. Έτσι, η ευαισθησία του χαρακτήρα τους μπορεί να γίνει προσόν, γιατί έτσι ανταποκρίνονται στις ανάγκες των άλλων και, ακόμα καλύτερα, στην διαπραγμάτευση καταστάσεων με άλλους.
2.Δώστε βάση στις ανησυχίες του παιδιού σας και αποφύγετε να το ντροπιάζεται.
Καταλαβαίνοντας αυτά που νοιώθει το παιδί, χωρίς επικρίσεις, το βοηθά να νοιώθει καλά για τον εαυτό του. Αν του δοθεί η εντύπωση ότι κάτι δεν πάει καλά μαζί του/της, θα το κάνει να νοιώσει χειρότερα για τον εαυτό του και κατά συνέπεια πιο ανασφαλή. Όταν συμπάσχετε μαζί του το βοηθά να αναπτύξει την ενσυναίσθηση, θα ενισχύσει τις κοινωνικές του δεξιότητες και θα το βοηθήσει να επικοινωνήσει καλύτερα.
3.Όταν εσείς δείχνετε αυτοπεποίθηση, σας παρατηρούν και μαθαίνουν από εσάς.
Αυτό σημαίνει να είσαστε φιλικοί με αγνώστους, να προσφέρετε βοήθεια στους άλλους και να δείχνετε άνετοι σε κοινωνικές συναναστροφές.
4.Μάθετε στο παιδί σας βασικές κοινωνικές δεξιότητες προς ενηλίκους και παιδιά.
Τα παιδιά συχνά χρειάζεται να μάθουν να έχουν οπτική επαφή, να δίνουν το χέρι, να χαμογελούν και να απαντούν ευγενικά. Παίξτε παιχνίδια-παίξιμο ρόλων στο σπίτι με τέτοιους διαλόγους.
5.Βοηθήστε το παιδί σας να μάθουν να κάνουν φίλους.
Χρησιμοποιήστε το παίξιμο ρόλων για το πώς να μπουν μέσα σε ένα παιχνίδι, να συστηθούν σε ένα άλλο παιδί σε κάποιο παιδικό πάρτι ή να δώσουν ραντεβού για παιχνίδι. Πρώτα, καλό είναι να παρατηρούν την ομάδα για να βρουν τρόπο να μπουν παρά να εισβάλλουν ξαφνικά. Υπάρχουν και βιβλία για κοινωνικές δεξιότητες που μπορείτε να διαβάσετε παράλληλα.
6.«Προπονήστε» το παιδί σας να εκφράζει τις ανάγκες του και να «μιλά» για τον εαυτό του όταν χρειάζεται
Όλα τα παιδιά χρειάζονται την αυτοπεποίθηση ότι μπορούν να χειριστούν ό,τι προκύψει όταν οι γονείς δεν είναι παρόντες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν οι συνομήλικοι πειράζουν ή παρενοχλούν. Παιχνίδια-παίξιμο ρόλων με αρχή τη φράση «Τι θα έκανες…» είναι χρήσιμα για διαχείριση του άγχους.
7.Μη βάλετε στο παιδί σας την ταμπέλα «ντροπαλό»
Αντίθετα, συζητήστε τις ανησυχίες τους και τονίστε τους ότι μπορούν να ξεπεράσουν τους φόβους τους.
8.Διδάξετε το αποτελεσματικούς τρόπους να αντιμετωπίζει την αμηχανία του/της.
Το πρώτο βήμα είναι να αποδεχτούν ότι η αμηχανία είναι κομμάτι της ζωής πολλών ανθρώπων, οπότε δεν είναι κάτι που συμβαίνει μόνο σε αυτά. Θυμίστε στο παιδί σας ότι δε χρειάζεται να είναι ενδιαφέρον αλλά να ενδιαφέρεται και μάθετέ το να ρωτά τα άλλα παιδιά και να ακούει τις απαντήσεις τους.
9.Δώστε του καθημερινές ευκαιρίες να συναναστρέφεται με άλλους.
Τα εσωστρεφή παιδιά χρειάζονται χρόνο μόνα τους αλλά καλό είναι να περνούν χρόνο και με άλλους. Θυμηθείτε ότι να το επικροτείτε όταν τα καταφέρνει μόνο του δεν είναι υπερ-προστασία αλλά ενθάρρυνση.
10.Μην το πιέζεται να αυτο-προβάλλεται
Σε μερικά παιδιά αρέσει να λένε ανέκδοτα ή να κάνουν επίδειξη των ικανοτήτων τους. Απολαύστε τη μοναδικότητα του παιδιού σας χωρίς να το κάνετε να νοιώθει σημαντικό όταν αυτο-προβάλλεται.
11.Πείτε του ότι ένας καλός φίλος είναι πιο σημαντικός από πολλές γνωριμίες.
Μερικοί γονείς ανησυχούν ότι το παιδί τους δεν είναι η «ψυχή της παρέας». Αλλά δεν είναι σημαντικό το παιδί να έχει πολλούς φίλους αλλά λίγους και καλούς.
12.Μην δημιουργείτε κοινωνικό άγχος στα παιδιά σας με το να τα μαθαίνετε να φοβούνται τους ξένους.
Αντίθετα, μάθετέ τα ότι πρέπει να είναι πάντα κοντά σας ή με το δάσκαλο ή με τη νταντά τους. Αν κάποιος εμπιστοσύνης είναι μαζί τους δε χρειάζεται να φοβούνται τους ξένους. Όταν είναι σε ηλικία όπου θα πηγαίνουν μόνα σχολείο, μπορείτε να συζητήσετε για την ασφάλειά τους από ξένους.
13.Αν το παιδί σας δείχνει γενικά φοβισμένο, σκεφτείτε μήπως έχει κάποιο φόβο μέσα που πρέπει να βγάλει από μέσα του.
Όταν τα παιδιά φοβηθούν από κάτι, ο φόβος καταπιέζεται μέσα τους. Φανταστείτε, σαν να βάζουν τους φόβους τους σε ένα σακίδιο, για να τους διαχειριστούν αργότερα. Οπότε εκφράζονται ψυχοσωματικά. Παίξτε παιχνίδια με ενέργεια για διασκέδαση, αλλά «επικίνδυνα» τόσο όσο ώστε να εκτονωθεί αυτός ο φόβος και κάντε τους μια αγκαλιά όταν κλάψουν. Έτσι, σιγά-σιγά θα έχετε ένα παιδί λιγότερο φοβισμένο και πιο ευέλικτο.
