από τη Λογοθεραπεύτρια – Ειδική παιδαγωγό, Αντωνία Τζουανοπούλου, Εκπαιδευμένη στη χορήγηση της Αναπτυξιακής Δοκιμασίας ΠΑΪΣ – Λογοπαίγνιον Κέντρο λογοθεραπείας Ακταίο Ρίου – Πάτρα
Τι σημαίνει καθυστέρηση λόγου;
Καθυστέρηση λόγου σημαίνει ότι οι λέξεις ή οι προτάσεις δεν γίνονται κατανοητές ή δεν χρησιμοποιούνται ανάλογα με την ηλικία του παιδιού.
Πότε μιλάμε για καθυστέρηση λόγου;
Όταν το παιδί πλησιάζει την ηλικία των 2,5 ετών και:
–Δεν χρησιμοποιεί καθόλου λόγο.
-Επικοινωνεί μόνο με νοήματα (δείχνει αυτό που θέλει).
-Λέει μόνο συλλαβές ή λέξεις όπως μαμά, μπαμπά, παππού, γιαγιά,νερό (λεξιλόγιο<10).
-Δυσκολεύεται να επαναλάβει λεξούλες που του λέμε.
-Ο λόγος του είναι ακατανόητος από το κοινωνικό περιβάλλον.
-Δεν κάνει συνδυασμούς λέξεων (π.χ. φράσεις: μαμά βόλτα, μικρές προτάσεις: μαμά τρώει μήλο).
-Δεν αναγνωρίζει βασικά χρώματα (μπλε, κόκκινο, κίτρινο).
-Δεν απαντά σε ερωτήσεις τύπου «Ναι/Όχι».
Βέβαια μπορεί να γνωρίζει και να δείχνει μέρη του σώματός του, τα ρούχα του, κάποια φρούτα και παιχνίδια, αλλά δεν τα κατονομάζει.
Δεν χρησιμοποιεί προσωπικές αντωνυμίες και τον πληθυντικό αριθμό.
Ποια είναι τα αίτια της καθυστέρησης λόγου ;
- Γλωσσική διαταραχή ως αποτέλεσμα περιβαλλοντικής υστέρησης: το παιδί δεν έχει τα ερεθίσματα που αντιστοιχούν στην ηλικία του.
- Γλωσσική διαταραχή ως αποτέλεσμα κώφωσης και βαρηκοϊας.
- Γλωσσική διαταραχή ως αποτέλεσμα γενικής νοητικής μειονεξίας ή εγκεφαλικής βλάβης (Αυτισμός, σύνδρομα, νοητική υστέρηση, εγκεφαλική πάρεση).
- Διαταραχές της ομιλίας όπως δυσφωνία, τραυλισμός, δυσαρθρία, απραξία.
- Αμιγώς γλωσσική διαταραχή (Ειδική Γλωσσική Διαταραχή).
- Δυσφασία ή κρανιοεγκεφαλική κάκωση εξ αιτίας εγκεφαλικού τραύματος και αφού είχε αναπτυχθεί ο λόγος.
Πότε θα πρέπει να αναζητήσω τη βοήθεια του ειδικού;
Όταν αρχίσετε να ανησυχείτε! Μην καθυστερήσετε! Εάν υπάρχει κάποιο διαταραχή, η πρώιμη παρέμβαση είναι πολύ σημαντική. Η έγκαιρη διάγνωση της γλωσσικής καθυστέρησης σε παιδιά μικρής ηλικίας (π.χ. στην ηλικία των 24 με 30 μηνών) θεωρείται πλέον σημαντική αφού σε αυτή την ηλικία το παιδί έχει πολλές δυνατότητες βελτίωσης και ανάκαμψης της γλωσσικής εφόσον και εάν ακολουθηθεί η σωστή συμβουλευτική ή θεραπευτική αγωγή.
Τα παιδιά ωφελούνται περισσότερο από τη θεραπευτική αγωγή που αρχίζει σε μεγαλύτερες ηλικίες. Η πρώιμη αυτή περίοδος θεωρείται η πιο εύκαιρη και η πιο κρίσιμη για παρέμβαση, λόγω της πλαστικότητας του εγκεφάλου, που επιτρέπει τη βέλτιστη αφομοίωση των ερεθισμάτων που δέχεται το παιδί.
Τι μπορώ να περιμένω από τον λογοθεραπευτή;
Μπορεί να σας συμβουλέψει για το αν το παιδί σας χρειάζεται εξειδικευμένη βοήθεια. Αν ναι, θα πρέπει να ενταχθεί, ανάλογα με τις δυσκολίες του, σ’ ένα πρόγραμμα εξατομικευμένης ή ομαδικής θεραπείας.
Ο αριθμός των θεραπειών εξαρτάται από τις ανάγκες του παιδιού. Επίσης θα ενημερώσει και θα καθοδηγήσει τους γονείς για το πώς μπορούν και οι ίδιοι να συμβάλουν ενεργά αντιμετώπιση της δυσκολίας.
Πώς μπορώ να βοηθήσω τη διαδικασία ανάπτυξης του λόγου στο παιδί;
-Εκμεταλλευτείτε τις καθημερινές δραστηριότητες για να εμπλουτίσετε το λεξιλόγιό του (ψώνια, μαγείρεμα, μπάνιο, τηλεόραση).
-Ονομάστε τα διάφορα μέρη του σώματος, διάφορα οικεία αντικείμενα και τον τρόπο χρήση τους.
-Μιλήστε του χρησιμοποιώντας απλές λέξεις και σωστές γραμματικά προτάσεις αλλά όχι «μωρουδίστικα».
-Επικεντρώνετε την προσοχή σας περισσότερο στο τι θέλει να σας πει το παιδί και όχι τόσο στον τρόπο που το λέει.
-Βοηθήστε το στο να εκφράζει συναισθήματα και ιδέες.
-Τραγουδήστε μαζί του απλά τραγούδια για να μάθει το ρυθμό της ομιλίας.
-Επαναλάβετε τη λέξη που δυσκολεύεται να πει, αλλά μη ζητάτε να την επαναλάβει κάθε φορά.
-Βοηθήστε το παιδί σας αρχικά με απλές και έπειτα πιο σύνθετες εντολές.
Τι πρέπει να θυμάστε;
- Οι δυσκολίες ενός παιδιού πρέπει πάντοτε να εκτιμώνται σε σχέση με την ηλικία του.
- Ο ψυχολογικός παράγοντας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και εμπλέκεται άμεσα στο λόγο και την ομιλία.
- Η απώλεια ακοής δεν φαίνεται πάντοτε και μπορεί να συμβάλλει στην καθυστέρηση του λόγου και της ομιλίας – ακόμα και αν είναι παροδική π.χ. συχνές ωτίτιδες.
- Εάν κάτι σας ανησυχεί είναι προτιμότερο να απευθυνθείτε σε ένα λογοθεραπευτή. Η έγκαιρη παρέμβαση είναι πάντοτε καλύτερες από την εδραίωση του προβλήματος.
- Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση των διαταραχών λόγου και ομιλίας μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες μάθησης και σχολική αποτυχία.
Τζουανοπούλου Αντωνία, Λογοθεραπεύτρια MSc – Επ. Υπευθ. Λογοπαίγνιον
Αγίας Βαρβάρας 57Α Ακταίο Ρίο Πάτρα Τηλ. 2610 995852 6937178522
Email: info@logopaignion.gr www.logopaignion.gr
Διαβάστε επίσης:
