Η κρίση πανικού είναι ένα επεισόδιο έντονου φόβου με ξαφνική έναρξη. Πρόκειται για φόβο που φτάνει στα όρια του τρόμου, συνοδεύεται από σωματικές ενοχλήσεις και από ένα αίσθημα επικείμενης καταστροφής:
Συμπτώματα κρίσεων πανικού
Ενώ κάποιος βρίσκεται στη δουλειά, σε κάποια εκδήλωση ή στο σπίτι του, ξαφνικά μπορεί να αισθανθεί συμπτώματα όπως να κόβεται η αναπνοή του, να χτυπάει πολύ δυνατά η καρδιά του, τάση για λιποθυμία, αίσθημα πνιγμού, έντονη εφίδρωση, ναυτία, μούδιασμα, εξάψεις ή κρυάδες, πόνο στο στήθος.
Τα παραπάνω συμπτώματα συνήθως συνοδεύονται από έντονο φόβο και σκέψεις όπως: «Θα πάθω καρδιακή προσβολή», «θα πεθάνω», «Θα χάσω τον έλεγχο» ή «Θα τρελαθώ». Κατά τη διάρκεια της κρίσης πανικού είναι δύσκολο κανείς να καθησυχάσει τον εαυτό του, καθώς μπλοκάρουν οι συνήθεις διαδικασίες αιτιολόγησης και σκέψης και νιώθει πως το μυαλό του αδειάζει και πως δεν μπορεί να σκεφτεί λογικά.
Παρόλο που το επεισόδιο μοιάζει ατέλειωτο, στην πραγματικότητα μια κρίση πανικού κρατάει μόλις 5 – 20 λεπτά.
Όμως, όταν τελειώσει, το άτομο μένει αναστατωμένο και εξαντλημένο και πολλές φορές με ένα αίσθημα άγχους.
Πολλοί άνθρωποι έχουν την εμπειρία μιας μεμονωμένης κρίσης πανικού ή οποία μάλιστα μπορεί να συνδέεται με ένα συγκεκριμένο στρεσογόνο ερέθισμα ή κατάσταση, όπως για παράδειγμα η επίθεση ενός άγριου σκυλιού και είναι πολύ πιθανό να μην βιώσουν ποτέ επόμενο επεισόδιο. Άλλες φορές όμως, οι κρίσεις πανικού μοιάζουν να έρχονται από το πουθενά, χωρίς να συνδέονται με συγκεκριμένο ερέθισμα (πχ μπορεί να συμβούν ακόμα και όταν κάποιος ξεκουράζεται στον καναπέ του) και μπορεί να είναι επαναλαμβανόμενες στο χρόνο.
Είναι λοιπόν σαν ο οργανισμός να μπαίνει σε μια λανθασμένη κατάσταση συναγερμού για να αντιμετωπίσει μια ανύπαρκτη απειλή.
Η φύση των συμπτωμάτων είναι τέτοια που συχνά οδηγεί τους ανθρώπους σε αναζήτηση ιατρικών εξηγήσεων. Η πραγματοποίηση ενός ιατρικού ελέγχου που δείχνει απουσία καρδιολογικών προβλημάτων συνήθως δίνει μια πρώτη ανακούφιση, αλλά η απουσία επαρκούς εξήγησης αφήνει το άτομο με ένα αιωρούμενο άγχος. Αυτό το αίσθημα άγχους σε συνδυασμό με το ότι μπορεί κανείς να αρχίσει αποφεύγει μέρη ή καταστάσεις, όπως σούπερ μάρκετ, θέατρα, σινεμά, συγκοινωνίες με το φόβο της επόμενης κρίσης, μπορεί να δημιουργήσουν δυσκολίες στην καθημερινότητα, στην προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική ζωή.
Όμως οι κρίσεις πανικού έρχονται πράγματι από το πουθενά;
Αν κανείς παρατηρήσει πιο προσεκτικά, η παρουσία επαναλαμβανόμενων κρίσεων πανικού μπορεί να συνδέεται με διαπροσωπικές διαμάχες, στρες στη δουλειά ή με κρίσιμες μεταβατικές φάσεις στον κύκλο ζωής του ατόμου. Επίσης, συχνά οι άνθρωποι που υποφέρουν από κρίσεις πανικού έχουν μεγαλώσει σε οικογένειες όπου έχουν μάθει να μην εκφράζουν τα συναισθήματά τους, αλλά να προσπαθούν να τα ελέγχουν δίνοντας μεγάλη σημασία στην εικόνα που δίνουν στους άλλους. Έτσι, με αφορμή κάποια επιβαρυντικά γεγονότα του παρόντος, μπορεί να πυροδοτούνται ανεπεξέργαστα συναισθήματα φόβου , απόρριψης και απώλειας ελέγχου, τα οποία, μην έχοντας άλλη διέξοδο, εκφράζονται μέσα από τις κρίσεις πανικού.
Επειδή λοιπόν τα συμπτώματα δεν χτυπούν και τόσο τυφλά, αλλά έχουν τη δική τους λογική, είναι σημαντικό κανείς να αναζητά έγκαιρα τη βοήθεια ενός ψυχοθεραπευτή, ώστε να μπορέσει να νοηματοδοτήσει τις κρίσεις πανικού, να αποκτήσει πρόσβαση στα ανεπεξέργαστα συναισθήματα που μπορεί αυτές να εκφράζουν και να αναπτύξει έναν καθησυχαστικό προς τον εαυτό του διάλογο, που θα τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα.
