Ιατρός Μαριάννα Σταματιάδου-Ειδική Παθολόγος, Λιπιδιολόγος-Διαβητολόγος, Διατροφολόγος
Η παιδική παχυσαρκία έχει χαρακτηριστεί τις τελευταίες δεκαετίες ως επιδημία. Το συγκεκριμένο ζήτημα έχει πια την προσοχή των πολιτικών, των επιστημόνων, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των πολιτών. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, της εργασίας της ξεκούρασης, του παιχνιδιού και του τρόπου διασκέδασης ,συμβάλλουν στην σημερινή κατάσταση.
Όμως θεωρείται η παιδική παχυσαρκία ασθένεια;
Η απάντηση δυστυχώς είναι ναι.
Είναι ασθένεια διότι δυσκολεύει κατά πολύ την καθημερινή ζωή των παιδιών, επηρεάζει την υγεία τους και μπορεί να ελαττώσει την διάρκεια ζωής τους.
Το αν ένα παιδί είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο μπορεί να διαπιστωθεί εύκολα με τον υπολογισμό του δείκτη «Μάζας- σώματος».
Μην επαναπαύεστε στο γεγονός ότι είσαστε αδύνατοι άρα τα παιδιά σας δεν έχουν προδιάθεση για παιδική παχυσαρκία.
Αν και τα γονίδια παίζουν σημαντικό ρόλο, η σωστή διατροφή και τα παραδείγματα που δίνουμε στα παιδιά βοηθάνε στο να προσέχουν την διατροφή τους και να καταναλώνουν τροφές που βοηθάνε τον οργανισμό και την υγεία τους.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η παχυσαρκία θεωρείται ασθένεια με σοβαρές επιπτώσεις στον οργανισμό.
Ένα παιδί που δεν κινείται, σε συνδυασμό με ανθυγιεινή διατροφή μπορεί να θεωρείται παχύσαρκο ενώ δεν του φαίνεται (π.χ. όταν δεν έχει αναπτύξει αρκετούς μυς σε σύγκριση με το ποσοστό λίπους).
Παχύσαρκο είναι το παιδί που έχει 10% επιπλέον βάρος από αυτό που συνιστάται για το ύψος και την ηλικία του.
Η παιδική παχυσαρκία επιβάλλεται σήμερα να έχει ιδιαίτερη, άμεση και σοβαρή αντιμετώπιση επειδή:
- Έχει λάβει επιδημικές διαστάσεις στον δυτικό κόσμο και στη χώρα μας.
- Τα ελληνόπουλα δυστυχώς είναι τα πλέον παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη.
- Με υπέρβαρα και παχύσαρκα τα 4 στα 10 ελληνόπουλα, η παιδική παχυσαρκία αποτελεί σοβαρό κίνδυνο τόσο της δημόσιας όσο και της υγείας των παιδιών.
- Η Ελλάδα κατατάσσεται 5η στη λίστα των χωρών με τα μεγαλύτερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας ενώ στην πρώτη θέση δεν βρίσκονται οι ΗΠΑ, όπως είναι ευρέως γνωστό, αλλά το Κουβέιτ με το 44,9% των κοριτσιών και το 35,6% των αγοριών ηλικίας 10-14 ετών να πάσχουν από παχυσαρκία.
Όσο περίεργο και αν ακούγεται, με το ποσοστό της παιδικής παχυσαρκίας να αγγίζει το 54% τον τελευταίο χρόνο, έως το 2043 πιο πολλά παιδιά θα πεθαίνουν από την παχυσαρκία και τα επακόλουθά της (υπέρταση, διαβήτης τύπου 2, καρδιακές προσβολές, εμφράγματα κτλ) παρά από τα ναρκωτικά και τον ιό του HIV. - Αποτελεί μεγάλο πρόβλημα της δημόσιας υγείας, αφού οι παρούσες αλλά και μελλοντικές συνέπειές της κοστίζουν αρκετά
- Είναι χρόνια, νοσογόνος κατάσταση
- ‘Έχει υψηλά ποσοστά υποτροπών μετά τη θεραπεία αν δεν δοθεί η κατάλληλη προσοχή και η μιας υγιεινής διατροφής , Αλλαγή τρόπου ζωής.
- Η αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας εντείνει τον κίνδυνο αύξησης των περιστατικών παχυσαρκίας στους ενηλίκους στο μέλλον
Επιδημιολογία
Το ποσοστό των παιδιών που βρίσκεται σε κίνδυνο να γίνουν υπέρβαρα αυξήθηκε από το 4% το 1960 στο 17% το 2003-2004 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Παρόμοια στοιχεία έχουν παρουσιαστεί και σε άλλες περιοχές και φυσικά στην Ελλάδα .
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 14εκ. παιδιά βρίσκονται πάνω από το φυσιολογικό βάρος, εκ των οποίων τα 3εκ. είναι παχύσαρκα.
Κάθε χρόνο επίσης 400.000 παιδιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται πάνω από το φυσιολογικό βάρος, εκ των οποίων τα 85.000 είναι παχύσαρκα
Η παιδική παχυσαρκία έχει επηρεάσει τα παιδιά διαφόρων ηλικιών, εθνικοτήτων και κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης.
Τα παιδιά πάντως των χαμηλότερων κοινωνικών στρωμάτων έχουν υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας λόγω της περιορισμένης πρόσβασης σε τρόφιμα υψηλής θρεπτικής αξίας και λόγω του χαμηλότερου μορφωτικού τους επίπεδου.
Αιτίες
Λόγω των σοβαρών επιπλοκών γίνεται συνεχώς συζήτηση γύρω από τις αιτίες που συμβάλλουν στην εξέλιξη της παιδικής παχυσαρκίας και στο κατά πόσο μπορούν να αντιμετωπιστούν.
Οι αιτίες μπορούν να διαχωριστούν σε γενετικές και περιβαλλοντικές.
Τα γονίδια βέβαια, παρ’ όλο το ότι έχουν ένα μερίδιο ευθύνης δεν είναι ο βασικός λόγος.
Η κυριότερη αιτία αύξησης της παιδικής παχυσαρκίας σχετίζεται με περιβαλλοντικούς παράγοντες και κυρίως με τις διατροφικές συνήθειες και την φυσική δραστηριότητα.
Πρώτη και κύρια αιτία είναι η παντελής έλλειψη πρωινού από το διαιτολόγιο των περισσοτέρων παιδιών και εφήβων.
Η κατανάλωση πρωινού έχει συσχετισθεί με την διατήρηση φυσιολογικού βάρους σε αρκετές έρευνες. Βέβαια, μεγάλη σημασία έχει και η ποιότητα του πρωινού.
Η αναφορά γίνεται πάντα σε σωστές και υγιεινές επιλογές.
Δεύτερον, τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει μια στροφή των παιδιών σε έναν λιγότερο θρεπτικό τρόπο διατροφής, ο οποίος χαρακτηρίζεται από αυξημένη κατανάλωση έτοιμου φαγητού και σακχαρούχων αναψυκτικών.
Στο παρελθόν, η κατανάλωση έτοιμου φαγητού ήταν μια περιστασιακή συνήθεια και ένα τυπικό γεύμα χαρακτηριζόταν από 1 μικρό burger, μία μικρή μερίδα τηγανιτές πατάτες και 1 μικρό αναψυκτικό.
Σήμερα, το 1/3 των παιδιών τρώει περίπου κάθε μέρα έτοιμο φαγητό. Από το 1970 η κατανάλωση γρήγορου φαγητού έχει 5πλασιαστεί και σήμερα ξεπερνά το 10% της ολικής ενεργειακής πρόσληψης.
Η κατανάλωση αναψυκτικών από τα παιδιά έχει διπλασιαστεί συγκριτικά με το 1970 και η αυξημένη κατανάλωσή τους έχει συσχετισθεί με αύξηση του κινδύνου παχυσαρκίας.
Βασική αιτία είναι τα περιεχόμενα απλά σάκχαρα.
Άλλος λόγος, με τον οποίο μπορεί να συμβάλουν στην αύξηση βάρους σχετίζεται με το γεγονός ότι δεν φέρνουν κορεσμό.
Πρώτον λόγο της υγρής μορφής τους και δεύτερον, λόγω της αυξημένης περιεκτικότητάς τους σε απλά σάκχαρα.
Παλαιότερα οι οικογένειες συνήθιζαν να κάθονται μαζί στο τραπέζι και το φαγητό που κατανάλωναν είχε ετοιμασθεί από την νοικοκυρά του σπιτιού.
Σήμερα, το ποσοστό των οικογενειών που κάθονται μαζί στο τραπέζι έχει μειωθεί αρκετά.
Αντιθέτως, η κατανάλωση έτοιμου και γρήγορου φαγητό έχει αυξηθεί αρκετά μεταξύ των εφήβων.
Η αλλαγή της ποιότητας και του τρόπου κατανάλωσης των γευμάτων έχει επηρεάσει σημαντικά το βάρος των εφήβων.
Η συχνότητα των οικογενειακών γευμάτων σχετίζεται αντίστροφά με την παρουσία παχυσαρκίας και την κατανάλωση τηγανιτών τροφίμων και αναψυκτικών, ενώ σχετίζεται θετικά με την έλλειψη φρούτων και λαχανικών .
Ρόλο στην διατροφή των παιδιών παίζει επίσης το μορφωτικό επίπεδο των γονιών και η κοινωνικό – οικονομική κατάσταση. Έρευνες δείχνουν ότι οι μορφωμένοι γονείς φροντίζουν περισσότερο την διατροφή των παιδιών συγκριτικά με τους αμόρφωτους.
Τα ποσοστά παχυσαρκίας δείχνουν επίσης να είναι υψηλότερα στα πιο χαμηλά κοινωνικά στρώματα.
Ένας βασικός λόγος, έχει να κάνει με το γεγονός ότι τα υψηλά σε ενέργεια, λιπαρά και απλά σάκχαρα τρόφιμα είναι πιο φτηνά συγκριτικά με τα πιο υγιεινά και θρεπτικά τρόφιμα.
Ένας χαμηλόμισθος οικογενειάρχης, αυτό που θα κοιτάξει πρώτο, δεν είναι οι υγιεινές επιλογές, αλλά να δώσει κάτι στα παιδιά του να φάνε.
Αυτό δυστυχώς είναι κάτι το οποίο θα το βρούμε μπροστά μας στην σημερινή εποχή.
Η πλειοψηφία των παιδιών τέλος, έχει σταματήσει να γυμνάζεται και να ασκείται.
Ξοδεύει άπειρες ώρες, μπροστά στον υπολογιστή και την τηλεόραση αλλά δεν βγαίνει έξω να κινηθεί και να γυμναστεί.
Ένα ρόλο παίζουν και οι γονείς, οι οποίοι δεν βρίσκουν χρόνο να κάνουν εξωτερικές δραστηριότητες μαζί με τα παιδιά τους.
ΠΙΝΑΚΑΣ: Αιτίες παιδικής παχυσαρκίας
| Γενετικές | Κληρονομικότητα Κληρονομείται μια τάση για παχυσαρκία που μπορεί να εκδηλωθεί εάν το επιτρέψει το περιβάλλον Τα παιδιά με 1 παχύσαρκο γονέα έχουν πιθανότητα 50% να γίνουν παχύσαρκα, ενώ τα παιδιά με 2 παχύσαρκους γονείς, έχουν 80% πιθανότητα |
| Περιβαλλοντικές
|
Υπερσιτισμός – Κακή Διατροφή Αφορά κυρίως τα ενδιάμεσα γεύματα (πατατάκια – κρουασάν – μπισκότα – γλυκά – σοκολάτες) κι όχι τόσο τα κυρίως |
| Μειωμένη Φυσική Δραστηριότητα Αύξηση της αδράνειας (τηλεόραση, υπολογιστής ,βιντεοπαιχνίδια) Άμεση συσχέτιση των ωρών τηλεθέασης και της παιδικής παχυσαρκίας Η τηλεόραση προκαλεί ασυναίσθητη κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων θερμιδικών σνακ |
|
| Ψυχοκοινωνικοί Λόγοι Έλλειψη επικοινωνίας παιδιών με τους γονείς Υπερπροστασία Αύξηση βάρους οδηγεί σε αρνητική εικόνα για το σώμα και αυτή με την σειρά της σε απομόνωσης – κατάθλιψης (διαταραχή διατροφικής συμπεριφοράς) Κοινωνικός στιγματισμός (σχολεία) |
|
| Ορμονικά Αίτια Όχι τόσο συχνά Υποθυρεοειδισμός Διαταραχές των επινεφριδίων, της υπόφυσης, του υποθαλάμου |
|
| Βάρος γέννησης Τα χαμηλού βάρους νεογέννητα έχουν αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν διαβήτη και υπερλιπιδαιμία στο μέλλον Τα υψηλού βάρους νεογέννητα (4,5κιλά) έχουν αυξημένες πιθανότητες να γίνουν υπέρβαρα στο μέλλον |
Φάσεις που πρέπει να δίνεται προσοχή
- Εγκυμοσύνη
- 4-7 ετών όπου γίνεται απότομη αύξηση του λιπώδους ιστού
- Εφηβεία
Στο παρελθόν, ένα ευτραφές παιδί θεωρούταν υγιές επειδή μπορούσε να επιβιώσει την περίοδο της υποθρεψίας.
Σήμερα, η παιδική παχυσαρκίας θεωρείται ασθένεια με σοβαρές συνέπειες στο μέλλον.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Από θεωρητική άποψη, η πρόληψη ή η θεραπεία της παχυσαρκίας είναι αρκετά ξεκάθαρη: εξισσορόπηση ενεργειακής πρόσληψης με την ενεργειακή κατανάλωση. Από πρακτική άποψη όμως ο έλεγχος βάρος αποτελεί πρόκληση για τους περισσότερους, αφού εξαρτάται από αρκετούς περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Οι στόχοι της αντιμετώπισης πρέπει να είναι οι εξής:
- Υιοθέτηση σωστής διατροφικής συμπεριφοράς
- Συστηματική φυσικής δραστηριότητα
- Αντιμετώπιση τυχόν επιπλοκών της παχυσαρκίας
- Συνεχής έλεγχος σωματικού βάρους
- Επιτυχής θεραπεία θεωρείται η διατήρηση του βάρους
- Αδυνάτισμα είναι επίσης το να ψηλώνει το παιδί χωρίς να παίρνει βάρος
1 .ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Η υιοθέτηση σωστής διατροφής αποτελεί πρωταρχικό στόχο.
Το μοντέλο στο οποίο καταλήγουν αρκετές έρευνες όσων αφορά την απώλεια βάρους, την διατήρησή του αλλά και ως πρότυπο υγιεινής διατροφής είναι η Κρητική Διατροφή (Μεσογειακή Διατροφή).
Βασικά συστατικά της κρητικής δίαιτας είναι τα δημητριακά, τα λαχανικά, τα όσπρια, τα φρούτα, το ελαιόλαδο, οι ελιές, τα ψάρια, οι ξηροί καρποί, η μέτρια προς ελάχιστη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και η μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών.
Καθημερινή συνήθεια που πρέπει να αποκτήσουν τα παιδιά είναι η κατανάλωση πρωινού, κάτι που όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, την έχουν ξεχάσει.
Πρέπει επίσης να αλλάξει η ποιότητα των τροφών που καταναλώνουν στο σχολείο.
Τελευταία έχει αλλάξει η νομοθεσία και τα παιδιά βρίσκουν πιο υγιεινές επιλογές στα κυλικεία.
Παρ’ όλ’ αυτά χρειάζεται εκπαίδευση στο να μάθουν να τις επιλέγουν.
Τα ενδιάμεσα γεύματα είναι απαραίτητα.
Ούτως ή άλλως οι έρευνες δείχνουν ότι 5-6 γεύματα την ημέρα βοηθούν στην διατήρηση του βάρους.
Το ζήτημα είναι τι είδους σνακ πρέπει να επιλέγουν τα παιδιά.
Τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά συνήθως καταναλώνουν, χάμπουργκερ, πατατάκια, αναψυκτικά, γλυκά και παγωτά.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να επέμβουν οι γονείς και όσα άλλα άτομα μπορούν να συμβάλλουν στην εκπαίδευση των παιδιών και να τα διδάξουν σε πιο υγιεινές επιλογές, όπως τα φρούτα, τα γιαούρτια και οι ξηροί καρποί και οι μπάρες δημητριακών χωρίς ζάχαρη .
Σε πρακτικό επίπεδο, ένα πλήρες και εύκολο στη μεταφορά του σνακ για τις πρωινές ώρες στο σχολείο (σχολικό κολατσιό) θα μπορούσε να αποτελείται από ένα τοστ με ψωμί ολικής άλεσης, τυρί, ενδεχομένως κάποιο αλλαντικό και λαχανικά, μαζί με ένα φρούτο που καθαρίζεται εύκολα ή δεν απαιτεί καθάρισμα, όπως το μήλο, η μπανάνα ή ακόμα και αποξηραμένα φρούτα, όπως δαμάσκηνα ή σύκα.
Αντιστοίχως, ένα απογευματινό σνακ για τα παιδιά και τους εφήβους που αναζητούν τη «γλυκιά γεύση» μετά το μεσημεριανό γεύμα θα μπορούσε να περιλαμβάνει κάποιο σπιτικό γλυκό, όπως κομπόστα, φρουτοσαλάτα, ζελέ με ψιλοκομμένα φρούτα, γιαούρτι με δημητριακά και μέλι, κ.ά.
Μην ξεχνάτε να λαμβάνετε υπόψη τις γευστικές προτιμήσεις των παιδιών σας, καθώς και να ενθαρρύνετε τη συμμετοχή τους στην προετοιμασία των γευμάτων.
Έχετε, επίσης, κατά νου ότι όταν τους δίνουμε τη δυνατότητα επιλογής αλλά περιορίζουμε τις εναλλακτικές σε πιο υγιεινά σνακ, ενισχύεται τόσο η αυτονομία τους σε σχέση με τις διατροφικές τους επιλογές όσο και η πιθανότητα τελικά να καταναλώσουν ένα σνακ υψηλής θρεπτικής αξίας.
Το γλυκό αποτελεί επίσης μία ιδιαίτερη επιθυμία των παιδιών.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να το στερηθούν.
Ακόμα και τα ιδιαίτερα παχυντικά.
Το θέμα είναι τα παιδιά να γνωρίζουν πότε μπορούν να τα φάνε, σε τι αναλογίες, και με ποιά, πιο θρεπτικά γλυκά, λιγότερων θερμίδων, μπορούν να τα αντικαταστήσουν.
Το ποιο σωστό είναι να επιλέξουμε μια ημέρα της εβδομάδας που θα την ονομάσουμε ΓΛΥΚΙΑ ΗΜΕΡΑ και το παιδί θα μπορεί να φάει άνετα χωρίς τύψεις το γλυκό του.
2 .ΦΥΣΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Τα σημερινά παιδιά όπως αναφέραμε χαρακτηρίζονται από πολύ χαμηλή δραστηριότητα.
Η σημερινή κοινωνία τα έχει υπερφορτώσει με αρκετές εξωσχολικές δραστηριότητες οι οποίες δεν σχετίζονται με άσκηση, με αποτέλεσμα τα περισσότερα από αυτά να κάθονται αντί να δραστηριοποιούνται σωματικά.
Οι γονείς επίσης, ακριβώς επειδή δεν έχουν τον χρόνο να ασχοληθούν μαζί τους, τα αφήνουν άπειρες ώρες μπροστά από την τηλεόραση ή τον υπολογιστή.
Ταυτόχρονα, καταναλώνουν πατατάκια, μπισκότα και ποπ – κορν, τα οποία συμβάλλουν στην αύξηση της παχυσαρκίας.
Στα άτομα που δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με αθλητικές δραστηριότητες, αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι να αυξηθεί η καθημερινή κίνηση.
Κάποια παραδείγματα είναι: το περπάτημα στο σχολείο, οι απογευματινοί περίπατοι, τα παιχνίδια στα διαλείμματα, το ανέβασμα με τις σκάλες αντί του ασανσέρ, το τρέξιμο στο πάρκο κλπ.
Οι συγκεκριμένες δραστηριότητες μπορούν να εξυπηρετήσουν και τα πιο χαμηλά οικονομικά στρώματα, τα οποία δεν έχουν οικονομικούς πόρους να στείλουν το παιδί τους σε κάποιον αθλητικό σύλλογο.
Οι αθλητικές δραστηριότητες (μπάσκετ, ποδόσφαιρο) καλό είναι να καλύπτουν 45΄ την ημέρα τουλάχιστον 3-4 φορές την εβδομάδα Τέλος, πρέπει να μειωθεί η σωματικής αδράνεια: πχ Περιορισμός τηλεόρασης και βιντεοπαιχνιδιών 1-2ώρες/μέρα και αποφυγή συχνής χρήσης του αυτοκινήτου, περπάτημα και όχι βιντεοπαιχνίδι !
Δεν υπάρχουν πολλοί ελεύθεροι χώροι πια για αθλοπαιδιές όπως παλαιότερα, και έτσι τα παιδιά έχουν βρει διεξόδους σε ηλεκτρονικά παιχνίδια που τα καθηλώνουν στην καρέκλα.
Παράλληλα, πολλά παιδιά στο διάστημα που παρακολουθούν τηλεόραση έχουν συνηθίσει να καταναλώνουν κάποιο σνακ το οποίο συνήθως είναι χωρίς κανένα διατροφικό όφελος.
Ας μην αναφέρουμε το πλήθος των διαφημίσεων που προτείνουν ως σημαντικές πηγές σωστής διατροφής παχυντικά σνακ.
Όλα αυτά δεν δίνουν στο παιδί επιλογές για σωματική άσκηση και άρα οι θερμίδες που πρέπει να καούν παραμένουν στο σώμα ως λίπος.
ΡΟΛΟΣ ΓΟΝΕΩΝ
Οι γονείς, ακριβώς επειδή βρίσκονται στο κοντινό περιβάλλον, και ως ένα βαθμό σχετίζονται και αυτοί με το αυξημένο βάρος των παιδιών τους, πρέπει να είναι έτοιμοι για μόνιμες αλλαγές από την στιγμή που θα πάρουν την απόφαση επέμβασης. Πρέπει επίσης να είναι απόλυτα ενήμεροι με τις επιπλοκές της παχυσαρκίας στο παρόν και στο μέλλον.
Οι ριζικές αλλαγές των διατροφικών συνηθειών και του τρόπου ζωής, δεν αφορά μόνο τα παιδιά, αλλά και τους ίδιους τους γονείς. Ακριβώς επειδή τα παιδιά τους μιμούνται.
Τα παιδιά με παχύσαρκο γονέα έχουν πιθανότητα 50% να γίνουν παχύσαρκα ενώ τα παιδιά με 2 παχύσαρκους γονείς έχουν 80% πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκα.
Έχει μεγάλη σημασία να ενθαρρύνουμε και όχι να επικρίνουμε.
Ο ψυχολογικός και συναισθηματικός κόσμος των παιδιών είναι ήδη διαταραγμένος λόγω του αυξημένου βάρους.
Χρειάζεται πολύ προσοχή πώς θα φερθούμε και θα επικοινωνούμε με τα παιδιά.
Όταν το παιδί δείχνει να κάνει βήματα προόδου, οι γονείς, πρέπει να το επιβραβεύουν, όχι όμως με φαγητό.
Από τις καλύτερες επιβραβεύσεις είναι να δείχνουν ότι είναι πάντα δίπλα του και βρίσκουν χρόνο να ασχολούνται μαζί του στον ελεύθερο χρόνο τους.
Δίνουμε στα παιδιά μας όχι μόνο τα γονίδιά μας αλλά και τις συνήθειές μας; Ποιο από τα δύο είναι ικανότερο να διαμορφώσει το σώμα μας και εντέλει την υγεία μας ; Η αλήθεια βρίσκεται στο ότι ακόμη και εάν υπάρχει «γενετική προδιάθεση», είναι στο χέρι των γονιών το να φτιάξουν ή όχι ένα «ευνοϊκό περιβάλλον» για παραπανίσια κιλά.
Πρόβλημα μπορεί να δημιουργηθεί και όταν τα παιδιά μαθαίνουν να συνδέουν την συναισθηματική τους κατάσταση με το φαγητό.
Π. χ : τρώνε όταν στεναχωριούνται, έχουν στρες ή βαριούνται.
Επίσης όταν οι γονείς χρησιμοποιούν το φαγητό ως επιβράβευση ή τιμωρία. Π.χ. «Εάν διαβάσεις τα μαθήματα σου, μπορείς να φας όση τούρτα θέλεις…» ή «άκου τι σου λέω, γιατί θα σε βάλω να φας τις φακές με το ζόρι…».
Με αυτόν τον τρόπο «απομυθοποιούνται» κάποια φαγητά, ενώ εξυμνούνται κάποια άλλα.
Τέλος, πρέπει να ασχολούνται οι ίδιοι με την προετοιμασία του φαγητού, και να επιδιώκουν να τρώνε όλοι μαζί σαν οικογένεια. Θέλει μεγάλη προσοχή όταν αφήνουμε τα παιδιά με τις γιαγιάδες και τους παππούδες.
Έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης στην άνοδο της παχυσαρκίας.
ΝΑΙ τα αγαπούν ΝΑΙ τα προσέχουν αλλά φροντίζουν να δείχνουν την αγάπη τους με γλυκά, σοκολάτες, και αναψυκτικά .
Πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι η πρόληψη κοστίζει πολύ λιγότερο από την θεραπεία και την αντιμετώπιση.
Η παιδική παχυσαρκία, λόγω της αλλαγής τρόπου ζωής και της ευκολίας πρόσβασης σε πληθώρα νόστιμων και παχυντικών τροφίμων, έχει πάρει σήμερα διαστάσεις επιδημίας.
Οι καταστάσεις όμως έχουν αλλάξει.
Έτσι, από τη μια χρειάζεται η αντιμετώπιση των ήδη υπαρχουσών περιπτώσεων, και από την άλλη ο περιορισμός των νέων.
Με την σημερινή οικονομική κατάσταση, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα αύξησης των κρουσμάτων κι όχι μείωσης όπως δείχνει αρχικά.
Γι’ αυτόν τον λόγω ας είμαστε ευαισθητοποιημένοι και ας προσπαθήσουμε μέσα στον όλο πανικό, να διατηρήσουμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Θα μας κοστίσει πολύ λιγότερο από το να θεραπεύουμε τις συνέπειες.
Ένα παιδί που έχει ξεπεράσει τα φυσιολογικά όρια του βάρους του είναι πιθανό να παρουσιάσει προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας, όχι μόνο στην τωρινή του καθημερινότητα, αλλά και στην μελλοντική.
Πιο συγκεκριμένα, παιδιά με αυξημένο βάρος σύμφωνα με μελέτες μπορεί να αντιμετωπίσουν κάποια από τα εξής προβλήματα:
Υψηλή πίεση, διαβήτη τύπου2,υψηλά επίπεδα χοληστερίνης, με αποτέλεσμα καρδιολογικά προβλήματα.
Αυτό σημαίνει πως ένα μακροχρόνια υπέρβαρο παιδί εκτίθεται μακροπρόθεσμα και σε παθήσεις της καρδιάς.
Προβλήματα στις αρθρώσεις και στα κόκαλα από το βάρος που τους «ζητείται» να σηκώσουν. Δυσκολίες στον ύπνο, με συνέπεια να ξυπνούν κουρασμένα.
Δυσκολία στην αναπνοή (π.χ λαχάνιασμα) και άρα δυσκολία στο να ασχοληθούν με δραστηριότητες όπως γυμναστική, παιχνίδι, τρέξιμο κ.τ.λ
Επιβαρύνεται το συκώτι και η χολή
Η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει αστάθεια στον κύκλο της εμμηνορροϊκής περιόδου (πολυκυστικες ωοθήκες ,υπογονεδισμος).
Κατάθλιψη βουλιμία ή ανορεξία
Τα υπέρβαρα παιδιά συνήθως έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Τα παιδιά της ηλικίας τους αρκετές φορές τα κοροϊδεύουν και τα απομονώνουν! Συχνά δεν είναι στις πρώτες επιλογές των συνομήλικων τους για να συμμετέχουν στα παιχνίδια ή για να χορέψουν στα παιδικά πάρτι.
Υπάρχουν παχύσαρκα παιδιά που η εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους, μπορεί να τα οδηγήσει σε κατάθλιψη, ή σε ακραίες διατροφικές συνήθειες όπως βουλιμία ή ανορεξία που θέτουν σε κίνδυνο ακόμη και την ίδια τους τη ζωή.
Αυτές οι παθήσεις συνήθως συμβαίνουν κατά την εφηβεία και έχουν να κάνουν περισσότερο με την αδυναμία του παιδιού να ενταχθεί στο κοινωνικό σύνολο (λόγω βάρους) σε συνδυασμό με κακή επικοινωνία στην οικογένεια.
Επειδή αγαπάμε τα παιδιά μας ,ας σταθούμε στο πλευρό τους και ας τα στηρίξουμε με κάθε τρόπο.
Doctor Marianna Stamatiadou
Qualified Pathologist, Lipidiologist-Diabetologist, Nutritionist
τηλ: 2610-224858
Κορίνθου 293, 26221, Πάτρα
Ελλάδα
0030-2610224858
Korithnou 293, 26221 Patras
Greece
