από τη Λογοθεραπεύτρια – Ειδική παιδαγωγό, Αντωνία Τζουανοπούλου, Εκπαιδευμένη στη χορήγηση της Αναπτυξιακής Δοκιμασίας ΠΑΪΣ – Λογοπαίγνιον Κέντρο λογοθεραπείας Ακταίο Ρίου – Πάτρα
Τι είναι ο αυτισμός;
Είναι μία διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά. Όλες αυτές οι ενδείξεις ξεκινούν πριν το παιδί γίνει 3 ετών.
Πότε εμφανίζονται τα πρώτα σημεία ότι ένα παιδί πρόκειται να παρουσιάσει αυτισμό;
Παρά το γεγονός ότι πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα σημεία αυτά μπορούν να εκδηλωθούν σε βρέφη κάτω των 12 μηνών, εντούτοις η διάγνωση του αυτισμού δεν γίνεται συνήθως πριν από την ηλικία των 3 ετών.
Οι πρώιμες ενδείξεις αυτισμού είναι:
- Αδιαφορία σε ακουστικά ή οπτικά ερεθίσματα.
- Τα μωρά είναι πάρα πολύ ήσυχα ή πάρα πολύ ανήσυχα.
- Διαταραχές ύπνου και σίτισης.
- Μωρά που δεν προσαρμόζονται στην αγκαλιά.
- Παράξενα παιχνίδια με τα χέρια και με τα αντικείμενα.
- Στερότυπες κινήσεις του σώματος.
- Αδιαφορία για τα άτομα που το περιβάλλουν, ή ενδιαφέρον για το φως, τη μουσική.
- Μωρά παθητικά ή υπερτονικά.
- Στους 8 μήνες δεν κατανοούν, δεν δείχνουν με το δάχτυλο.
- Συχνά παρουσιάζουν αυτοεπιθετικότητα.
- Απουσία ομιλίας ή της εξέλιξης της ή ηχολαλητική ή και παλινδρόμηση.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του αυτισμού;
1.Διαταραχή της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και της κοινωνικότητας:
- Απόσυρση, αδιαφορία για τους άλλους.
- Παθητική κοινωνική επαφή.
- Παράξενο πλησίασμα των ανθρώπων με λίγη ή καθόλου προσοχή.
- Ακατάλληλος τρόπος αλληλεπίδρασης, τυπικός (με οικογένεια, φίλους, ξένους).
2.Διαταραχή της επικοινωνίας:
- Δεν μιλούν, ούτε κατανοούν συναισθήματα και σκέψεις των άλλων.
- Έλλειψη χρήση χειρονομιών, μιμικής, έκφρασης προσώπου, τόνου φωνής, στάσης σώματος… για μετάδοση πληροφοριών.
- Χρήση πομπωδών λέξεων και φράσεων (όταν μιλούν).
- Δεν τους προκαλεί ευχαρίστηση η επικοινωνία.
3. Διαταραχή της φαντασίας:
- Ανικανότητα για φανταστικό παιχνίδι.
- Προσοχή ασήμαντων πραγμάτων.
- Ακαμψία, στερεοτυπικός χαρακτήρας, περιορισμένο ενδιαφέρον.
- Έλλειψη κατανόησης λέξεων (σε κοινωνικές συζητήσεις), έλλειψη κινήτρου για συμμετοχή σε τέτοιες δραστηριότητες, έλλειψη λεπτού χιούμορ.
4.Επαναλαμβανόμενες στερεοτυπικές δραστηριότητες:
- Κινήσεις δακτύλων, χεριών, ποδιών
- Στριφογύρισμα αντικειμένων
- Ξύσιμο σώματος
- Χτύπημα κεφαλιού
- Τρίξιμο δοντιών
- Αυτοτραυματισμός
Σύνθετες:
- Προσκόλληση σε συγκεκριμένα αντικείμενα
- Ενθουσιασμός με αντικείμενα, ήχους κ.λπ.
- Τακτοποίηση αντικειμένων σε σειρά
- Εμμονές
- Ενθουσιασμός σε ορισμένα θέματα (αστρονομία, πουλιά, τρένα, αντικείμενα)
- Επαναληπτικές ερωτήσεις με απαίτηση συγκεκριμένων απαντήσεων.
5.Προβλήματα λόγου:
- Προβλήματα κατανόησης
- Διαταραχές στη χρήση του λόγου
- Ηχολαλίες, «καθυστερημένη ηχολαλία»
- Επαναλαμβανόμενες/ στερεοτυπικές χρήσεις λέξεων ή πράξεων
- Μπερδέματα της σειράς γραμμάτων και λέξεων
- Προβλήματα με τις αντωνυμίες
- Μη έλεγχος ρυθμού, έντασης, τόνου φωνής
6. Διαταραχές του οπτικού
- ελέγχου και της βλεμματικής επαφής
7. Προβλήματα στη μίμησης και στον έλεγχο της κίνησης
8. Ασυνήθιστες – παράξενες αντιδράσεις σε αισθητηριακές εμπειρίες
9.Ακατάλληλες συναισθηματικές αντιδράσεις
10.Διαταραχές στις φυσικές λειτουργίες και στη σωματική ανάπτυξη
- Ιδιαίτερες ικανότητες σε: μουσικές, αριθμητικές, αποσυναρμολόγησης και συναρμολόγησης μηχανών, ταίριασμα κομματιών παζλ ή κατασκευαστικών παιχνιδιών .
Πώς εξελίσσεται ένα παιδί με αυτισμό;
Η πρόγνωση της πορείας του εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Όμως η εμφάνιση λόγου σε προσχολική ηλικία, είναι σχετικά σε καλό νοητικό δυναμικό αλλά και η κατάλληλη και έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση είναι βασικά στοιχεία για καλύτερη πρόγνωση.
Πώς βοηθάει η λογοθεραπεία;
Έχει ως στόχο να ενισχύσει την κοινωνικοποίηση, να μειώσει τις αλλόκοτες στεροτυπίες συμπεριφοράς και να βελτιώσει την επικοινωνία.
Θεραπεύεται ο αυτισμός;
Ο αυτισμός δεν μπορεί να θεραπευτεί, υπάρχουν ωστόσο θεραπευτικές παρεμβάσεις που μπορούν να βοηθούμ τα άτομα με αυτισμό να αποκτούν κοινωνικές και επικινωνιακές δεξιότητες και να βελτιώνεται η ποιότητα της ζωής τους.
Συμβουλές για γονείς:
- Δόμηση του χώρου: Ξεκάθαροι και οριοθετημένοι χώροι.
- Προσπαθήστε εσείς να μπείτε στον κόσμο του παιδιού σας και μη λειτουργήτε με βάση τη δική σας αντίληψη της πραγματικότητας.
- Χρειάζεται καλή οργάνωση, συνεχής επανάληψη και ύπαρξη προγράμματος.
- Ενημερωθείτε για το φάσμα του αυτισμού.
- Συνεργαστείτε με τους ειδικούς για την καλύτερη πορεία των παιδιών σας.
Τζουανοπούλου Αντωνία, Λογοθεραπεύτρια MSc Επιστ. Υπευθ. Λογοπαίγνιον (Αγίας Βαρβάρας 57Α – Ακταίο Ρίο- Πάτρα), Τηλ. : 2610 995852 6937178522
info@logopaignion.gr www.logopaignion.gr
Διαβάστε επίσης:
Το παιδί ψευδίζει: Αιτίες και Αντιμετώπιση για τη Διαταραχή της Άρθρωσης
Καθυστέρηση λόγου: Γιατί δεν μιλάει το παιδί; Πώς να κάνω το παιδί μου να μιλήσει;