από την Ελένη Σκούρα, κοινωνιολόγος-κοινωνική λειτουργός-οικογενειακή σύμβουλος
Πανελλαδικές εξετάσεις και πάλι… Για μια χρονιά ακόμα που κι αυτή κύλησε στο χρόνο της ζωής, για εμάς τους ανθρώπους. Για κάποιους είναι ίσως η ίδια, για άλλους διαφορετική. Γιατί αυτή τη χρονιά βάζουν βάση της ακαδημαϊκής τους μόρφωσης, της επαγγελματικής τους εξέλιξης, ξεκινώντας μια καινούρια περίοδο στη ζωή τους.
Νέοι, έφηβοι ακόμα, που από το στάδιο αυτό, προετοιμάζονται να μπούνε στο χώρο των ενηλίκων. Με όλα τα χαρακτηριστικά της ηλικίας τους. Με σχέδια, στόχους, κίνητρα, όνειρα, αισιοδοξία, χαρά, ελπίδα, να δημιουργήσουν τη δική τους ζωή. Να αναλάβουν τις δικές τους ευθύνες, αποκτώντας επαγγελματικά εφόδια.
Συγχρόνως, νοιώθουν την αγωνία των εξετάσεων και συχνά άγχος. Από την επιτυχία τους ή όχι, αισθάνονται ότι εξαρτάται το επαγγελματικό τους μέλλον. Επιτυχία, που έχει σχέση με τις ικανότητες τους, επαρκή μελέτη, ψυχολογική κατάσταση, τύχη, συγκυρίες κτλ.
Πολλά συναισθήματα, συχνά αντιφατικά, που ποικίλλουν από νέο σε νέο. Είναι φυσιολογικά, άσχετα αν κάποιες φορές τους ταλαιπωρούνε.
Και ανάμεσα σε όλα αυτά, και η υπερβολική κούραση συνεχούς μελέτης. Περίοδος δύσκολή για τους νέους μας, οι οποίοι θα μπορέσουν να είναι περισσότερο αποτελεσματικοί στη προσπάθεια τους, όταν και οι ίδιοι οι γονείς κατανοήσουν, όσο το δυνατόν καλύτερα τη ψυχολογία τους, τη συγκεκριμένη αυτή περίοδο και καταφέρουν να τα στηρίξουν, στη δύσκολη αυτή προσπάθεια που κάνουν.
Θα είναι σημαντική η βοήθεια των γονέων όταν:
1.Διαθέτουν τον ανάλογο χρόνο να ακούσουν τους νέους για τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους.
2.Έχουν ανοιχτά αυτιά, ανοιχτή ψυχή, ήρεμο και γλυκό βλέμμα, να ακούσουν, να δουν, να συναισθανθούν το παιδί τους. Να το κάνουν να νοιώσει ξεκούραση, ασφάλεια, υποστήριξη στη προσπάθεια του.
3.Όταν καλλιεργούν την ικανότητα τους, να επικοινωνούν ουσιαστικά μαζί του, για να γνωρίζουν τον τρόπο και να γίνονται περισσότερο αποτελεσματικοί στη καθοδήγηση και υποστήριξη τους.
4.Έχουν τη γνώση όχι μόνο του ίδιου του παιδιού τους, αλλά και την υπάρχουσα κοινωνική κατάσταση. Χρειάζεται να γνωρίζουν πως να το κατευθύνουν, για να μπορεί να μάθει να ισορροπεί ανάμεσα στον εαυτό του και τη κοινωνία και τις υπάρχουσες κοινωνικές συνθήκες.
5.Τη περίοδο αυτή, χρειάζονται επί πλέον δυνάμεις, τόσο ψυχολογικές όσο και σωματικές. Μια περισσότερο υγιεινή διατροφή θα τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τη σωματική κούραση.
6.Το οικογενειακό περιβάλλον, θα χρειαστεί να κάνει ένα, κατά κάποιο τρόπο, είδος υπέρβασης. Η κούραση, το άγχος, η πίεση είναι έντονα αυτή την εποχή, για όλα τα γνωστά προβλήματα που η κοινωνία αντιμετωπίζει.
7.Επιπλέον, η έννοια του κόστους των σπουδών. Χρειάζεται να είμαστε ειλικρινείς με τα παιδιά μας και ρεαλιστές, μιλώντας τους για τις δυσκολίες της ζωής. Αλλά αυτή τη στιγμή χρειάζονται να είναι αισιόδοξα και δυνατά για να μπορέσουν να αγωνιστούν τον αγώνα τους.
8.Ας τους μεταφέρουμε όσα αντέχουν και όσα δεν τους αποδυναμώνουν ψυχολογικά. Όσα τους δίνουν θάρρος και πίστη να προχωρήσουν. Χρειάζεται να είμαστε ειλικρινείς, για τα όσα μπορούμε να τους προσφέρουμε. Αλλά επίσης ειλικρινείς, ότι η ζωή πάει μπροστά, είναι όμορφη και της αξίζει να προσπαθούμε και να αγωνιζόμαστε.
Χρειάζονται ενθάρρυνση. Καλό είναι οι γονείς να δίνουν έμφαση στη προσπάθεια για την επιτυχία και όχι απαραίτητα στην ίδια την επιτυχία. Βοηθά το νέο μας στη μείωση του άγχους του. Από την άλλη πλευρά πάλι σκοπός είναι η επιτυχία. Χρειάζονται κίνητρα, πίστη και σταθερότητα στο στόχο, μεθοδική και σκληρή δουλειά, υπομονή και επιμονή για να φτάσει κάποιος εκεί.
Υπάρχει το δημιουργικό άγχος και το αναποτελεσματικό και επιβλαβές. Επειδή κάθε νέος μας είναι διαφορετικός και λειτουργεί διαφορετικά χρειάζεται κάθε γονιός να μάθει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το παιδί του και ανάλογα να λειτουργεί και ο ίδιος στη συμπεριφορά του απέναντι του και στο τρόπο στήριξής του.
Συχνά λέμε θα σπουδάσουν αλλά δεν θα βρουν δουλειά. Είναι δύσκολα. Η ίδια η ζωή έχει αποδείξει ότι μεταβάλλεται και εξελίσσεται. Σήμερα είναι δύσκολο να βρουν δουλεία. Είναι αλήθεια. Σε 4-5 χρόνια όμως που θα έχουν πάρει το πτυχίο τους η ζωή, οι συνθήκες της κοινωνίας θα είναι διαφορετικές. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε. Οι πιο αισιόδοξοι ίσως θα λέγαμε ότι θα είναι καλύτερα.
Αυτό όμως που γνωρίζουμε είναι ότι ο άνθρωπος που πιστεύει στη ζωή προσπαθεί, αυτοβελτιώνεται αποκτά γνώσεις με σκληρή συχνά δουλεία, αποκτά επαγγελματικά εφόδια, νοιώθει πιο ασφαλής και πιο δυνατός έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει “από αυτόν που αφήνεται να τον παρασύρει η μοίρα του”.
Ας τα εμπνεύσουμε λοιπόν, με τη δική μας αισιοδοξία, ελπίδα, προσπάθεια και αγωνιστικότητα. Ας τους δώσουμε τη δυνατότητα να κάνουν όνειρα και να παλεύουν γι αυτά. Ας τους μεταφέρουμε τα δικά μας όνειρα και τη δική μας δύναμη. Είναι αυτή η ίδια που μας τη δίνουν με την ύπαρξη τους, τη αγάπη μας, τη αγάπη τους για τη ζωή.
Γιατί θέλουνε να γίνουν χαρούμενα, γιατί θέλουμε να γίνουν χαρούμενα.