Πως μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τους εφήβους να επιλέξουν επαγγελματική σταδιοδρομία;

Ήδη από τις αρχές του Λυκείου, μπαίνει πλέον έντονα-για τους εφήβους μας- το θέμα της επιλογής του επαγγέλματος. Τα καλοκαίρια των μαθητών συνήθως εγκαταλείπει η παιδική ή η πρώιμη εφηβική ανεμελιά και μπαίνει το ζήτημα της επαγγελματικής σταδιοδρομίας.

*μη ξεχάσεις να κάνεις ένα Like στη σελίδα μας στο facebook juniorsclub.gr —> ΕΔΩ

Η διαδικασία κορυφώνεται με τις Πανελλήνιες εξετάσεις και τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου. Εναλλακτικά συναντάμε εφήβους οι οποίοι, θα περάσουν άμεσα σε σχολή της επιλογής τους. Ή από την άλλη τη μετάβαση ορισμένων απευθείας στον κόσμο της εργασίας. Όλα τα παραπάνω στην περίπτωση που παιδιά και έφηβοι υποστηρίχθηκαν αρκετά ώστε να ολοκληρώσουν την δευτεροβάθμια εκπαίδευσή τους και να μην πέσουν θύματα της παιδικής εργασίας.

Τα στάδια από τα οποία περνούν οι μαθητές:

Γονείς και έφηβοι λοιπόν τα τελευταία χρόνια της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, θα περάσουν μέσα από διάφορα στάδια. Οι έφηβοι θα διαμορφώσουν την επιθυμία τους για ένα συγκεκριμένο επάγγελμα και θα φανταστούν τον εαυτό τους στο συγκεκριμένο χώρο. Ακολουθεί η περίοδος της εκτίμησης των διαφόρων παραμέτρων και τα στάδια της υλοποίησης και της εντατικοποίησης των προσπαθειών. Επίσης θα χρειαστεί να διαχειριστούν τις ματαιώσεις, να επανατοποθετηθούν για να συνεχίσουν την προσπάθεια. Μέσα σε όλη αυτή τη διαδικασία οι νέοι ζύγιασαν τον εαυτό τους, τις δυνάμεις και τις δυνατότητές τους. Ζύγιασαν επίσης και τις εξωτερικές συνθήκες, την πραγματικότητα, τη βιωσιμότητα των επαγγελματικών λύσεων που οραματίστηκαν για τους εαυτούς τους.

Οι ψυχικές διεργασίες:

Όλα όσα θα οδηγήσουν ή όχι στον τελικό στόχο αποτελούν διαδικασίες με ουσιαστικό ψυχικό υπόβαθρο. Με άλλα λόγια πρόκειται για πολύ σημαντικές ψυχικές διεργασίες, κάποιες από τις οποίες θα παρουσιάσουμε και θα εξηγήσουμε παρακάτω:

Οι διεργασίες της ίδιας της μάθησης: Η μάθηση μας κάνει να αλλάζουμε. Οι αλλαγές αφορούν σε δυο επίπεδα: οικογενειακό και εσωτερικό.

– Σε οικογενειακό επίπεδο, αυτό που μπορεί να προκαλέσει άγχος, είναι η διαφοροποίηση από τους γονείς. Οι νέοι θα απομακρυνθούν από τα στενά οικογενειακά όρια με την είσοδο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ή στον κόσμο της εργασίας. Αυτό μπορεί να τους τρομάζει ως προοπτική. Αξίζει να αναφερθούμε ιδιαίτερα στην περίπτωση, όπου οι έφηβοι τείνουν να οδηγηθούν σε ένα διαφορετικό κοινωνικό status από αυτό των γονέων τους. Μπορεί να θεωρηθούν πιο καταξιωμένοι με βάση τις κοινωνικές νόρμες. Τότε μπορεί να αισθανθούν εκτός από την περηφάνεια των γονιών τους, τον φόβο πως τους προδίδουν. Ή ακόμη πως θα τους προκαλέσουν ασυνείδητα αισθήματα ζήλειας. Πρόκειται για δύσκολα συναισθήματα για όλους. Ιδιαίτερα όταν η οικογένεια δεν έχει εξοικειωθεί με την αναγνώριση και τη διαχείριση των συναισθημάτων.

– Σε εσωτερικό επίπεδο, πρόκειται για μία αλλαγή ταυτότητας που επέρχεται. Δεν αφορά μονάχα στο ότι οι έφηβοι εργάζονται για να εγκαταλείψουν την ταυτότητα του μαθητή και να περάσουν στην ενηλικίωση. Ανακαλύπτουν επιπλέον μέσα από την γνώση τον κόσμο και με αυτό τον τρόπο ανοίγονται στην αλλαγή. Και η αλλαγή τρομάζει όλους τους ανθρώπους σε αρχικό τουλάχιστον στάδιο. Τους εφήβους ωστόσο μπορεί να τους τρομάξει για έναν λόγο παραπάνω: η εφηβεία αποτελεί ούτως ή άλλως μία περίοδο που χαρακτηρίζεται από κρίση στην ταυτότητα του ατόμου

Τα συναισθήματα απώλειας: πρόκειται για ότι καλείται να αφήσει ο έφηβος πίσω. Αυτό συμβαίνει τόσο σε επίπεδο σχέσεων, συνηθειών, όσο και τρόπου ζωής. Αλλά και οριστικά την ίδια την παιδική του ηλικία, αφού πλέον οδεύει προς την ενηλικίωση. Άλλωστε όταν μιλάμε για την εφηβεία αναφερόμαστε στη μοναδική εκείνη ψυχική πορεία που μας οδηγεί από την παιδική μας ηλικία στην ενηλικίωση.

Φόβος για το νέο: σε κάθε αρχή γυρνάμε για λίγο πίσω και αναβιώνουμε τα πιο παιδικά μας κομμάτια. Όταν μας φόβιζε το άγνωστο. Το καινούργιο μας προκαλούσε ανασφάλεια. Σε δεύτερο ωστόσο χρόνο, θα στηριχθούμε στην εμπειρία μας και σιγά σιγά θα ανακάμψουμε. Μαζί με εμάς και η σιγουριά μας ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με τους εφήβους, οι οποίοι όμως δεν διαθέτουν ακόμη τα ίδια αποθέματα εμπειρίας. Ουσιαστικά, αυτή η συγκεκριμένη εμπειρία θα αποτελέσει την πιο συναφή με τις επερχόμενες προκλήσεις της ενήλικης ζωής. Την εξηγούμε αμέσως παρακάτω.

Η οργάνωση μέσα στην κρίση: αποτελεί την σημαντικότερη εμπειρία. Αν λοιπόν δεχθούμε ότι πρόκειται για μία περίοδο εσωτερικής κρίσης θα πρέπει να δούμε πως μπορεί να σταθεί ο έφηβος μέσα σε αυτή τη δημιουργική δίνη με τρόπο επωφελή. Δηλαδή να επιτρέψει οι παραπάνω διαδικασίες να ξεδιπλωθούν, χωρίς να αποδιοργανωθεί μπροστά στη δυσκολία. Τουναντίον χρειάζεται να βρει το σθένος και να οργανωθεί με τρόπο που θα του επιτρέπει τόσο να είναι δημιουργικός, όσο και να μπορεί να παίρνει ανάσες ξεκούρασης, διασκέδασης, χωρίς φυσικά να παραμελεί την φροντίδα του εαυτού του. Η επιτυχής επίλυση των παραπάνω ουσιαστικά θα αποτελέσει μία πυξίδα για την πλοήγηση στην ενήλικη ζωή.

Όλες αυτές οι διεργασίες είναι εξαιρετικά σημαντικές σε ψυχικό επίπεδο και αν όλα πάνε καλά θα ολοκληρωθούν και θα ευοδώσουν ώστε οι νέοι να οδηγηθούν σε μία αρκετά καλή επαγγελματική επιλογή.

Με ποιους όρους μπορούμε να μιλάμε για μία καλή επαγγελματική επιλογή;

Μία αρκετά καλή επαγγελματική επιλογή, αποτελεί μία επιλογή που ανταποκρίνεται στις δυνατότητες και τα ταλέντα μας, που μας προσφέρει χαρά και ικανοποίηση. Νιώθουμε περήφανοι για αυτό που προσφέρουμε, για τον τρόπο που ανταποκρινόμαστε. Με άλλα λόγια, η πορεία μας στο συγκεκριμένο επάγγελμα συμβάλλει θετικά στην αυτοεκτίμησή μας. Πρόκειται για μία δουλειά που μας κάνει να αισθανόμαστε δημιουργικοί. Γι’αυτό ακριβώς μπορούμε να φανταστούμε τον εαυτό μας να εξελίσσεται μέσα στο συγκεκριμένο επαγγελματικό πεδίο. Αισθανόμαστε ασφάλεια και σιγουριά για ότι επιλέξαμε. Επίσης τα παραπάνω χρειάζεται να ανταποκρίνονται στην εξωτερική πραγματικότητα και να αποδώσουν καρπούς. Χρειαζόμαστε είτε ευνοϊκές εξωτερικές συνθήκες, είτε ένα ρεαλιστικό πλάνο για να τις δημιουργήσουμε προς όφελος της πραγματοποίησης της επιλογής μας.

Πως μπορούν λοιπόν οι γονείς να στηρίξουν τα παιδιά τους σε αυτή τη διαδικασία:

– Αναγνωρίστε τα παιδιά σας, ως πρόσωπα με τις δικές τους επιθυμίες και ανάγκες. Αυτό σημαίνει πως ενδιαφέρεστε για όσα βιώνουν και αφήνετε χώρο στις ψυχικές διεργασίες, τόσο τις δικές τους, όσο και τις δικές σας. Έτσι παράλληλα αναγνωρίζετε το δικαίωμά τους να επιλέγουν και να γίνουν κύριοι της ζωής τους.

– Κρατήστε ανοιχτά τα κανάλια της επικοινωνίας. Όσο κρατάτε απέναντί τους μία στάση ενεργητικής ακρόασης, δηλαδή όσο τους δείχνετε πως είστε διατεθειμένοι να τους ακούσετε, τότε η επικοινωνία μεταξύ σας είναι ανοιχτή. Πρόκειται ωστόσο για μία ακρόαση, η οποία δεν θα είναι επιφανειακή, αλλά αφορά στο βαθύτερο περιεχόμενο και στις ψυχικές ανάγκες.

– Λειτουργήστε συμβουλευτικά όταν σας το ζητήσουν. Εάν αισθανθείτε έτσι ή σας ζητηθεί από τα παιδιά ακόμη και άμεσα, μπορείτε να τα συμβουλεύσετε. Μοιραζόμενοι μαζί τους τις δικές σας εμπειρίες, μπορείτε να τους μιλήσετε για τον τρόπο που είχατε κινηθεί εσείς στην ηλικία τους, τι θα κρατούσατε από τότε και τι τώρα- με την εμπειρία που σας έδωσε η ζωή, θα το κάνατε διαφορετικά. Τα βασικότερα σημεία μιας συμβουλευτικής λειτουργίας είναι: πρώτον, ότι υπάρχει για όλους μας ένας τρόπος να σκεφτόμαστε, να οργανωνόμαστε. Βοηθάει να συνειδητοποιούμε τον δικό μας και να τον αναπροσαρμόζουμε όπου χρειάζεται. Μπορούμε ακόμη να παίρνουμε κομμάτια από τους τρόπους των άλλων και να τα ενσωματώνουμε στον δικό μας. Δεύτερον, ότι όλοι οι άνθρωποι βιώνουμε δυσκολίες σε διάφορες φάσεις της ζωής μας, ακόμη και οι γονείς. Δημιουργεί ασφάλεια να τις μοιραζόμαστε.

– Στηρίξετε τους συναισθηματικά. Είναι το ουσιαστικότερο μέρος της στήριξης και της βοήθειας που μπορείτε να τους προσφέρετε. Το να γίνετε δηλαδή για τους εφήβους σας ένα περιβάλλον που κατανοεί τα άγχη τους και τα συναισθήματά τους, αντέχει τις δυσκολίες, απορροφά τις εντάσεις τους και τους δίνει πίσω κάτι καλό. Ζεστασιά και αποδοχή. Είναι απολύτως φυσιολογικό να αισθανθείτε κατά καιρούς αρνητικά απέναντί τους. Να σας θυμώσουν, να σας κουράσουν, να σας απογοητεύσουν ενδεχομένως. Είναι ωστόσο πολύ σημαντικό αναγνωρίζοντας τα παραπάνω και δίνοντάς τους χώρο, να τα μεταβολίσετε και να επανέλθετε σε μία γονεϊκή στάση που διευκολύνει και ανταποκρίνεται στις ανάγκες του εφήβου.

– Μην σταθείτε σε τίποτα από τα παραπάνω. Ανακαλύψτε τη δική σας διευκολυντική σας γονεϊκή στάση. Όλα τα παραπάνω είναι σημαντικά, ωστόσο πρόκειται για πληροφορίες. Οι παραπάνω άξονες μπορούν να βοηθήσουν τη σκέψη σας, όμως από μόνοι τους δεν αρκούν. Η σημαντικότερη διαδικασία είναι να έρθετε σε επαφή με την γονεϊκή σας ταυτότητα. Με εκείνα δηλαδή τα κομμάτια που συνθέτουν την υπόστασή σας ως γονείς. Συνήθως υπάρχει μία σύνδεση ανάμεσα στην φροντίδα που δεχθήκατε ως παιδιά με τη φροντίδα που προσφέρετε ως γονείς.

Από εκεί προέρχονται τα θετικά σας σημεία, τα αποθέματά σας, αλλά και τα τυφλά σας σημεία. Προσπαθήστε να βάλετε τον εαυτό σας στη θέση του έφηβου παιδιού σας, όταν ήσασταν στο κατώφλι της επιλογής επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Σκεφτείτε τι ανάγκες είχατε τότε και πως νιώθατε. Κατόπιν αναλογιστείτε τι στάση κράτησαν οι γονείς σας απέναντι στη φάση που περνούσατε. Υπήρχαν θετικά σημεία στην προσέγγισή τους; Υπήρχαν ανεπάρκειες; Ποιος τρόπος θα ήταν για εσάς ο πλέον διευκολυντικός;

Μέσα από αυτή την αναζήτηση θα ανακαλύψετε και εσείς παράλληλα με τα παιδιά σας μία πορεία, η οποία στη συνέχεια θα αποτελέσει και για εσάς μία επιλογή. Πρόκειται για την επιλογή του τρόπου με τον οποίο θα στηρίξετε τα παιδιά σας. Πρόκειται δηλαδή για τη δική σας προσωπική γονεϊκή διευκολυντική στάση.

ΔΟΥΒΡΗΣ Ηλεκτρικές Συσκευές Α.Ε.