Συσκευές παρακολούθησης πλέον τα κινητά τηλέφωνα
Τι αποκαλύπτει ο Σνόουντεν, άνθρωπος-κλειδί στην υπόθεση των µαζικών ηλεκτρονικών παρακολουθήσεων
Λογισμικά παρακολούθησης
Τι συμβαίνει με τις υποκλοπες σήματος
Τα σημάδια για να καταλάβετε αν σας παρακολουθούν
Το νέο απαραβίαστο τηλέφωνο
O Σνόουντεν εξέφρασε και τον προβληματισμό του ως προς το ότι τα κινητά τηλέφωνα έχουν πλέον μετατραπεί σε συσκευές παρακολούθησης που αυτόματα δηµιουργούν ηλεκτρονικά βιογραφικά, αλλά και GPS συσκευές. Ως παράδειγμα επικαλέστηκε την περίπτωση του θανάτου της Μαρί Κόλβιν, αµερικανίδας δηµοσιογράφου που εργαζόταν για τους «Sunday Times» του Λονδίνου και σκοτώθηκε από πυρά όλµου στη Χοµς. «Οι εκποµπές ραδιοσυχνοτήτων των επικοινωνιών της είχαν υποκλαπεί από τον συριακό στρατό», είπε, συµπληρώνοντας ότι είναι όλο και πιο δύσκολο οι χρήστες να εµπιστεύονται τα smartphones τους, καθώς µπορεί να µολυνθούν από προγράµµατα malware ώστε να µεταδίδουν πληροφορίες σχετικά µε το σηµείο όπου βρίσκονται οι ίδιοι ακόµα κι όταν αυτά είναι σε κατάσταση πτήσης ή απενεργοποιηµένα.
Εκτός των άλλων, η τεχνολογία έχει καταστήσει ακόµη και την ιδιωτική παρακολούθηση τηλεφώνων όχι µόνο εφικτή, αλλά και αρκετά απλή και σχετικά οικονοµική. Εντύπωση είχε προκαλέσει η ιστορία που κυκλοφόρησε στους αθηναϊκούς κύκλους όταν ένας ευκατάστατος επιχειρηµατίας αποφάσισε να παρακολουθήσει τη νεότερη και λίγο ατακτούλα σύντροφό του χαρίζοντάς της ένα ολοκαίνουριο κινητό τελευταίας τεχνολογίας. Αποδείχτηκε ότι αυτό ήταν παγιδευµένο µε ένα λογισµικό παρακολούθησης που µπορούσε να καταγράφει και να στέλνει τις συνοµιλίες της κατευθείαν στον υπολογιστή του. Το κόστος της υπηρεσίας αυτής δεν ξεπερνούσε τα 700 ευρώ. Ο επιχειρηµατίας δεν υπολόγισε, όµως, ότι ο αδελφός της νεαρής ασχολούνταν επαγγελµατικά µε τα ηλεκτρονικά. Έτσι όταν εκείνη του παραπονέθηκε ότι το πανάκριβο και ολοκαίνουριο κινητό της «τα έχει παίξει», προσφέρθηκε να του ρίξει µια µατιά…
Η δηµιουργία τηλεφώνου από τον Σνόουντεν
Ο Σνόουντεν προειδοποιεί και για την υποκλοπή σήµατος, που είναι η πιο σπάνια περίπτωση και σχεδόν πάντα γίνεται από κρατικές υπηρεσίες σε συνεργασία µε τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Το σενάριο αυτό δεν απευθύνεται στους κοινούς χρήστες. Ο κύριος εξοπλισµός που χρειάζεται κάποιος υποκλοπέας για τη συγκεκριµένη µέθοδο δεν πωλείται στην αγορά. Ακόµα όµως και αν βρεθεί προς πώληση, αυτός θα είναι κλεµµένος και αξίζει µερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Παρόλο το κόστος του, η λειτουργία του έχει ηµεροµηνία λήξης µερικών εβδοµάδων γιατί ανά τακτά χρονικά διαστήµατα θα πρέπει να ανανεώνονται συγκεκριµένοι κωδικοί της κατασκευάστριας εταιρείας (οι λεγόµενες «κλείδες»).
Ακόµα και οι πιο οικονοµικοί εξοπλισµοί που υπάρχουν στην αγορά αγγίζουν τα 10.000 ευρώ και είναι τροµερά δύσκολοι στη χρήση και συνήθως γίνονται αµέσως αντιληπτοί. Ο υποκλοπέας θα πρέπει να είναι σε σχετικά κοντινή απόσταση και ιδίως µέσα στην πόλη σε µερικές δεκάδες µέτρα. Επιπλέον, δεν µπορεί να κάνει υποκλοπή σε 3G/4G σήµα – πλέον οι περισσότερες κεραίες σταθµών βάσης είναι 3G. Στη σπάνια περίπτωση που κάποιος έχει καταστεί στόχος µπορεί να το αντιληφθεί καθώς συχνά το κινητό µπορεί να πραγµατοποιήσει µόνο εξερχόµενες κλήσεις και όχι εισερχόµενες (άµεσα ύποπτο). Μάλιστα, στην άλλη άκρη της επικοινωνίας δεν θα φανεί ο αριθµός του κινητού, αλλά απόρρητο.
Ο Σνόουντεν, άνθρωπος-κλειδί στην υπόθεση των µαζικών ηλεκτρονικών παρακολουθήσεων, βρίσκεται σε διαδικασία δηµιουργίας νέου τηλεφώνου που δεν θα είναι δυνατόν να παραβιαστεί. Συγκεκριµένα, ελπίζει να δηµιουργήσει, καθώς η κατασκευή του είναι ακόµα σε πειραµατικό στάδιο, µια ειδική συσκευή, τροποποιηµένη έκδοση του iPhone, για τους δηµοσιογράφους που αντιµετωπίζουν το ενδεχόµενο παρακολούθησης από κυβερνητικές υπηρεσίες. Η συγκεκριµένη ανακοίνωση έγινε στο πλαίσιο της συνδιάσκεψης Forbidden Research στο Media Lab του πανεπιστηµίου ΜΙΤ. Ο Σνόουντεν, που µίλησε µέσω σύνδεσης βίντεο από τη Ρωσία όπου ζει πλέον, είπε ότι συνεργάζεται µε τον Αντριου Χουάνγκ, γνωστό χάκερ µε το ψευδώνυµο Bunnie που έχει σπουδάσει ηλεκτρολόγος µηχανικός στο ΜΙΤ. Οι έρευνές τους συνίστανται στην τροποποίηση ενός smartphone ώστε να είναι δυνατόν να ειδοποιεί τον χρήστη που εργάζεται σε επικίνδυνο περιβάλλον ότι παρακολουθείται ηλεκτρονικά.
5 σημάδια προειδοποιούν
Ανεξήγητη κατανάλωση δεδοµένων: Υψηλή κατανάλωση στα δεδοµένα: αν κάποιος γνωρίζει το πάγιο που καταναλώνει και ξαφνικά αρχίζει να το υπερβαίνει παρότι δεν άλλαξε κάτι στη χρήση του κινητού του, αυτό σηµαίνει ότι το τηλέφωνό του παρακολουθείται. Αν δηλαδή ξαφνικά διαπιστώσει ότι η κατανάλωση των data αυξάνεται χωρίς να έχει αλλάξει συνήθειες χρήσης και ο λογαριασµός είναι αδικαιολόγητα φουσκωµένος, ενδέχεται το κινητό να έχει πέσει θύµα κατασκοπικού software. Το σχετικό λογισµικό παρακολούθησης µπορεί να αγοραστεί µέσω ∆ιαδικτύου και να εγκατασταθεί στο κινητό τηλέφωνο, δηλαδή στη συσκευή του προσώπου που θέλει κανείς να παρακολουθήσει. Είναι η πρώτη φορά που δεν απαιτείται καµία παρέµβαση στο υλικό (hardware) της συσκευής κινητής τηλεφωνίας. Με αυτό τον τρόπο έχει κανείς πρόσβαση στις ηχογραφηµένες συνοµιλίες, στην καταγραφή ήχων περιβάλλοντος χώρου, στο ιστορικό κλήσεων, στα µηνύµατα SMS, στην επίσκεψη σε ιστότοπους, στα µηνύµατα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου και στις φωτογραφίες. Κάποια λίγο πιο εξελιγµένα και ακριβά προγράµµατα µπορούν να θέσουν υπό παρακολούθηση και τα social media και εφαρµογές που έχουν εγκατασταθεί στο κινητό, παρότι ο περισσότερος κόσµος πιστεύει ότι η επικοινωνία µέσω εφαρµογών όπως το What’s Up ή το Viber είναι ασφαλής. Εκτός από το παραπάνω πρόγραµµα, ένα κινητό ενδέχεται να χακαριστεί µέσω µιας µικροκατασκευής παρακολούθησης. Πρόκειται για την τοποθέτηση ηλεκτρονικού κυκλώµατος µικρών διαστάσεων στο εσωτερικό της συσκευής. Οι παλαιού τύπου τέτοιες κατασκευές απαιτούσαν την ύπαρξη δέκτη σε σχετικά κοντινή απόσταση, οι πιο εξελιγµένες όµως κάνουν καταγραφή, ενώ εκτός από ποµπό διαθέτουν και δέκτη. Όταν πλησιάσει το κινητό σε σχετικά κοντινή απόσταση, ο υποκλοπέας µπορεί να συλλέξει όλα τα ηχητικά δεδοµένα που έχουν καταγραφεί.
Η συσκευή «δαιµονίζεται: Το κινητό συµπεριφέρεται γενικά περίεργα, σαν να παίρνει µόνο του πρωτοβουλίες. Η οθόνη φωτίζεται ξαφνικά και χωρίς λόγο, ανοίγει και κλείνει σε τυχαίες στιγµές, κάνει περίεργους θορύβους. Όλα αυτά θα µπορούσαν να σηµαίνουν ότι η συσκευή βρίσκεται υπό παρακολούθηση.
Η µπαταρία αδειάζει απότοµα: Η µπαταρία αδειάζει υπερβολικά γρήγορα και απότοµα: ακόµα κι αν είναι σχετικά παλιά και πολυχρησιµοποιηµένη, η µπαταρία του κινητού αποφορτίζεται σχετικά σταδιακά. Οταν η µπαταρία «πεθαίνει» απότοµα, αυτό σηµαίνει ότι συµβαίνει κάτι περίεργο.
Θόρυβος στις κλήσεις: ∆ιαρκής θόρυβος: αν κατά τη διάρκεια µιας συνοµιλίας ακούσει κανείς έναν ασυνήθιστο και µακρόσυρτο θόρυβο, το τηλέφωνο έχει παραβιαστεί.
Ακαταλαβίστικα µηνύµατα : Παράξενα µηνύµατα: είναι γνωστό ότι πολλοί διαδικτυακοί απατεώνες χρησιµοποιούν τα SMS για να χακάρουν τηλέφωνα, ωστόσο, αν αρχίσει ένα τηλέφωνο να δέχεται µηνύµατα µε ασυνήθιστους χαρακτήρες και ακατανόητα σύµβολα, δεν αποκλείεται να είναι θύµα παρακολούθησης.
