Τα πρωτάκια στο σχολείο! Γονείς και κηδεμόνες, οι εκπαιδευτικοί θα αναλάβουν σε λίγες ημέρες τα παιδιά σας, μην είστε προκατειλημμένοι αρνητικά, να γίνετε σύμμαχοι τους, γιατί έχετε έναν κοινό σκοπό, την εκπαίδευση του παιδιού!
Γι’ αυτό ζήτησα από τον Καθηγητή – Αντιπρόεδρο του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας, του Πανεπιστημίου Πατρών, Γιώργο Νικολάου, να μας μιλήσει για το ρόλο του δασκάλου αφιερώνοντας αυτή τη συνέντευξη στα υπέροχα πρωτάκια της Α’ τάξης δημοτικού!
Συνέντευξη με τον Γιώργο Νικολάου, Καθηγητή – Αντιπρόεδρο Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης & Κοιν. Εργασίας Πανεπιστημίου Πατρών
j.c.: Τι σημαίνει η πρώτη ημέρα στο σχολείο για ένα παιδί της Α’ τάξης δημοτικού;
Ο μαθητής της Α’ Δημοτικού φεύγει από το προστατευμένο περιβάλλον της οικογένειάς του και εντάσσεται σε ένα νέο περιβάλλον, αυτό του σχολείου. Το άγχος και ο φόβος που ενδεχομένως θα αντιμετωπίσει εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την προηγούμενη φοίτησή του στην προσχολική εκπαίδευση καθώς και από το πώς έχει προετοιμάσει η οικογένεια αυτή τη μετάβαση.
Συχνά οι γονείς φοβίζουν τα παιδιά τους παρουσιάζοντας το σχολείο ως ένα είδος «πειθαρχείου», όπου θα αποβάλουν τις κακές συνήθειες και συμπεριφορές τις οποίες έχει ανεχτεί το οικογενειακό περιβάλλον.
Άλλοτε πάλι οι γονείς αντιμετωπίζουν προκαταβολικά με επιφύλαξη το σχολείο, αμφισβητώντας τόσο την επιστημονική όσο και την παιδαγωγική κατάρτιση των εκπαιδευτικών και δυστυχώς αυτή την αμφιβολία την περνάνε και στα παιδιά τους, με αποτέλεσμα και αυτά να μην εμπιστεύονται το σχολείο και τον εκπαιδευτικό.
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το σχολείο αποτελεί το τρίτο περιβάλλον κοινωνικοποίησης του μαθητή, μετά την οικογένεια, τους συγγενείς και τους φίλους. Λειτουργεί με τους δικούς του κανόνες, τους οποίους ο μαθητής θα πρέπει να εσωτερικεύσει και οι οποίοι είναι λιγότερο ελαστικοί από αυτούς της οικογένειας. Αυτό είναι φυσιολογικό και λογικό και πρέπει η οικογένεια να το αποδεχτεί και να το υποστηρίξει.
j.c.: Πόσο σημαντική είναι η πρώτη εντύπωση που θα κάνει ο/η δάσκαλος/α στο παιδί την πρώτη ημέρα/εβδομάδα;
Σαφώς η πρώτη εντύπωση είναι σημαντική, αλλά δεν είναι και καθοριστική. Εκπαιδευτικός και μαθητής έχουν όλο τον χρόνο να δημιουργήσουν μία ειλικρινή και εποικοδομητική σχέση, μέσα από την εργασία τους κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους.
Ο εκπαιδευτικός δεν είναι ούτε γονιός, ούτε φίλος. Συχνά παρεξηγούμε τον ρόλο του καθενός με αποτέλεσμα να μπερδεύεται και ο μαθητής. Συνεπώς, ο εκπαιδευτικός οφείλει να είναι ευχάριστος, ευπροσήγορος, ευαισθητοποιημένος, θέτοντας ταυτόχρονα με επαγγελματισμό τα όρια του ρόλου του.
j.c.: Όταν η συμπεριφορά του παιδιού, είναι “διαφορετική” μέσα στην τάξη, (εκδηλώνει άγχος ή ανασφάλεια ή φοβάται κ.α), πώς το διαχειρίζεται ο εκπαιδευτικός;
Για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων δεν υπάρχει γενική συνταγή.
Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και οι λόγοι που αγχώνουν ή φοβίζουν έναν μαθητή μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους.
Αυτό που οφείλει να κάνει κάθε εκπαιδευτικός είναι να δημιουργήσει ένα ευχάριστο και ασφαλές περιβάλλον μέσα στην τάξη του, όπου οι μαθητές δεν θα διστάζουν να εκφραστούν και να μιλήσουν.
Από την άλλη, πάντα θα υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις μαθητών με μεγαλύτερο άγχος ή φόβο, η αιτία των οποίων δεν βρίσκεται απαραίτητα μέσα στη σχολική τάξη. Για τον λόγο αυτό η συνεργασία με τους γονείς είναι πάντα μία καλή πρακτική.
j.c.: Πόσο παρεμβατικός είναι ο εκπαιδευτικός σε θέματα συμπεριφορών (αρνητικών), μεταξύ συμμαθητών αλλά και μεμονωμένα σε κάθε παιδί;
Όπως έχει ήδη ειπωθεί, το σχολείο έχει έναν σημαντικό κοινωνικοποιητικό ρόλο. Είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο το άτομο μαθαίνει να συμβιώνει με τους άλλους ανθρώπους, μακριά από το προστατευτικό δίχτυ της οικογένειας. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό κι έτσι πρέπει να γίνεται.
Επομένως, το σχολείο έχει κανόνες που ρυθμίζουν τη ζωή του και τις συμπεριφορές μέσα σ’αυτό και θα πρέπει να τηρούνται. Όσο πιο νωρίς γίνει σαφές στους μαθητές αυτό, τόσο πιο ομαλή θα είναι η σχολική ζωή.
Στα μικρά παιδιά είναι λογικό αυτό να μην εσωτερικεύεται με ρητούς κανόνες συμπεριφοράς και θα πρέπει να υπάρχει μία βιωματική προσέγγιση της επίλυσης των προβλημάτων.
Έχουμε εργαλεία για τα θέματα αυτά, όπως είναι το δραματικό παιχνίδι, η αφήγηση, το παιχνίδι ρόλων, οι αθλητικές δραστηριότητες.
Στα μεγαλύτερα παιδιά, όταν έχουμε επαρκή ηθική ανάπτυξη και ανάπτυξη της αφηρημένης σκέψης, οι κανόνες του σχολείου μπορούν να λειτουργήσουν μια χαρά.
Προϋπόθεση αποτελούν πάντα η ενσυναίσθηση και η δικαιοσύνη του εκπαιδευτικού.
j.c.: Πρέπει ένα παιδί 6 ετών, να έχει μαθήματα στο σπίτι;
Τα λιγότερα δυνατόν, αλλά οι κατ’ οίκον εργασίες είναι κατά τη γνώμη μου απαραίτητες. Σίγουρα δεν πρέπει να είναι εξοντωτικές, περιοριζόμενες στις απολύτως απαραίτητες. Αν στη χώρα μας υπήρχε μία παρατεταμένη παραμονή στο σχολείο αυτό δεν θα χρειαζόταν.
Αφού όμως το παιδί από το μεσημέρι κι έπειτα βρίσκεται στο σπίτι του, χρειάζεται να μάθει να δουλεύει σ’αυτό και αυτή είναι μία συνήθεια που θα το συνοδεύει και στην υπόλοιπη σχολική ζωή του μέχρι το Λύκειο.
Γνωρίζω ότι υπάρχουν συνάδελφοί μου που διαφωνούν με την άποψη αυτή. Επειδή όμως ζούμε στην Ελλάδα και όχι στη Φινλανδία κι επειδή δεν βλέπω να αλλάζουν σύντομα τα εκπαιδευτικά πράγματα στη χώρα μας, όσο η κατάσταση παραμένει ως έχει για μένα οι κατ’ οίκον εργασίες (οι ελάχιστες δυνατές) είναι αναγκαίο κακό.
j.c.: Ποια είναι η σχέση εκπαιδευτικού και γονέα ή κηδεμόνα;
Πρόκειται για την πιο δύσκολη σχέση, όσο υπάρχει έλλειμα εμπιστοσύνης από τους γονείς προς τους εκπαιδευτικούς. Σε πιο παραδοσιακές κοινωνίες, όταν το μορφωτικό επίπεδο των γονέων δεν ήταν αρκετά υψηλό και η μόρφωση αποτελούσε τον μοναδικό τρόπο κοινωνικής κινητικότητας, η εμπιστοσύνη και οι προσδοκίες από το σχολείο ήταν μεγαλύτερες.
Στην εποχή μας η αμφισβήτηση του σχολείου και ιδιαίτερα του δημόσιου, βοηθούντων και των ΜΜΕ, αποτελεί ένα πραγματικό παιδαγωγικό πρόβλημα.
Είναι αλήθεια ότι το παιδί αποτελεί την ναρκισσιστική αντανάκλαση του γονιού. Η επιτυχία του παιδιού, όπως και η αποτυχία του πιστώνονται ή χρεώνονται στον ίδιο. Κι ενώ η επιτυχία γίνεται εύκολα κι ευχάριστα αποδεκτή, η αποτυχία επιχειρείται από τους γονείς να χρεωθεί στο σχολείο και τον εκπαιδευτικό.
Στη σχέση αυτή δύο πράγματα παίζουν τον σημαντικότερο ρόλο για να εξελιχθεί αρμονικά: η εμπιστοσύνη και το ειλικρινές πνεύμα συνεργασίας και από τις δύο πλευρές.
Αν καταφέρουμε να ικανοποιήσουμε αυτές τις δύο προϋποθέσεις, θέτοντας εξ αρχής τα όρια και ξεκαθαρίζοντας τον ρόλο του καθενός, δεν πρόκειται να υπάρξει κανένα πρόβλημα.
Μη ξεχάσεις να κάνεις ένα Like στη σελίδα μας στο facebook juniorsclub.gr —>ΕΔΩ
6 σημάδια για να καταλάβεις αν ένα παιδί έχει μαθησιακές δυσκολίες
