Οκτώβριος, ο μήνας πρόληψης για τον καρκίνο του μαστού και με αφορμή αυτό, επιλέξαμε ορισμένες από τις ερωτήσεις εφήβων – νέων, για θέματα που μόνο ένας έγκριτος ιατρός μπορεί να απαντήσει.
Σημαντική η ενημέρωση του
κου Τανιμανίδη, για το εμβόλιο του HPV, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, την πρόληψη κ.α.
Παναγιώτης Τανιμανίδης MD, MSc
Μαιευτήρας – Χειρουργός – Γυναικολόγος – www.gynecology.today
“1 στους 4 έφηβους παγκοσμίως έχει μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ) κι επίσης το 60% των μολύνσεων από τα ΣΜΝ αφορά άτομα εφηβικής ηλικίας.”
1. Κατά την εφηβεία όπου το σώμα διαμορφώνεται ακόμη, μπορεί να υπάρξει πρόληψη για τον καρκίνο του μαστού;
Π.Τ.: Ο καρκίνος του στήθους είναι εξαιρετικά σπάνιος κατά τη διάρκεια της εφηβείας. 
Παρόλα αυτά μπορεί και πρέπει να υπάρχει να υπάρχει πρόληψη με τη μορφή της σωστής ενημέρωσης των εφήβων για την απόκτηση επίγνωσης σχετικά με τη νόσο. Παράλληλα μπορεί να γίνει εκπαίδευση για τη σωστή μέθοδο αυτοεξέταση του στήθους.
2.Μπορεί να γίνει η διαδικασία της ψηλάφησης του στήθους σε μια έφηβη, που δεν έχει ολοκληρωθεί το τελικό σχήμα του μαστού; Έχει αποτέλσμα;
Π.Τ.: Η ψηλάφηση στήθους μπορεί να γίνει σε μια έφηβη κυρίως με σκοπό την εκπαίδευσή της στην αυτοεξέταση. Πιθανά ευρήματα στη συντριπτική τους πλειοψηφία θα είναι καλοήθη.
3.Πότε πρέπει να κάνει την πρώτη επίσκεψη της σε ένα γυναικολόγο μια γυναίκα; Μια έφηβη έχει λόγο να κάνει αυτή την επίσκεψη;
Π.Τ.: Μια καλή ηλικία για την πρώτη επίσκεψη στο γυναικολόγο είναι μετά τα 14-15 έτη. Στην πρώτη αυτή επίσκεψη θα γίνει ενημέρωση από το γιατρό για θέματα αντισύλληψης, προσωπικής υγιεινής και ταυτόχρονα θα απαντηθούν τυχόν απορίες για θέματα υγείας (πχ ανώμαλη έμμηνος ρύση) ή θέματα σχετικά με πιθανές σεξουαλικές δραστηριότητες.
4.Εμβόλιο HPV. Έχουμε ακούσει πολλά. Είναι σημαντικό για μια κοπέλα; Σε ποια ηλικία γίνεται;
Π.Τ.: Το εμβόλιο εναντίον του HPV είναι σίγουρα ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ιατρικής τα τελευταία χρόνια μια και ουσιαστικά πρόκειται για το πρώτο εμβόλιο εναντίον κάποιων μορφών καρκίνου.
Η μικρότερη ηλικία χορήγησης είναι τα 9 έτη. Ιδανικά χορηγείται σε δύο δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών σε κορίτσια ηλικίας 11 έως 15 ετών. Σε περίπτωση που το 15 έτος της ηλικίας έχει συμπληρωθεί χορηγούνται 3 δόσεις.
5.Δικαιολογείται από το ταμείο ασφάλισης;
Π.Τ.Το πρόγραμμα σχετικά με τον εμβολιασμό των ανηλίκων προβλέπει ότι το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν σε γυναίκες έως 18 ετών.
Φυσικά η χρησιμότητά του είναι το ίδιο υψηλή και μετά τα 18 απλά δεν καλύπτεται η δαπάνη από τα ασφαλιστικά ταμεία.
6.Έχουμε έφηβες με ενεργή σεξουαλική ζωή από νεαρή ηλικία 13+. Πότε πρέπει να κάνουν τεστ ΠΑΠ;
Τ.Π.: Οι οδηγίες των περισσοτέρων Γυναικολογικών Εταιριών συστήνουν έναρξη screening με τεστ ΠΑΠ από την ηλικία των 21 καθώς ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι πολύ σπάνιος πριν από αυτή την ηλικία.
Παρόλα αυτά και λαμβάνοντας υπόψιν το συνεχώς μειωμένο ηλικιακό όριο έναρξης της σεξουαλικής ζωής δεν είναι λάθος για κάποιο κορίτσι να ξεκινήσει τον έλεγχο ένα έτος μετά την πρώτη της επαφή, εφόσον έχει κλείσει τα 18.
7.Γιατί έχουμε μεγάλα ποσοστά λοίμωξης από χλαμύδια και γονόκοκκο κατά την εφηβία των κοριτσιών ;
Τ.Π.: Δυστυχώς 1 στους 4 έφηβους παγκοσμίως έχει μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ) κι επίσης το 60% των μολύνσεων από τα ΣΜΝ αφορά άτομα εφηβικής ηλικίας. Ο γονόκοκκος και τα χλαμύδια απλά αποτελούν ορισμένα από τα ΣΜΝ.
Η πληροφόρηση, η γνώση και η συμβουλευτική, καθώς και η χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων, όπως το προφυλακτικό, αποτελούν σήμερα το σημαντικότερο μέσο για την πρόληψη και αντιμετώπιση των ΣΜΝ.
8.Έχουμε επίσης άυξηση σε κονδυλώματα και στον ιο HPV όπου μάλιστα σημαντικό είναι το ποσοστό που εμφανίζουν και οι έφηβοι. Είναι αλήθεια, ότι ο ιός δεν εξαλείφεται από τον οργανισμό και θα είναι πάντα “φορέας” όποιος κολλήσει;
Τ.Π.: Τα κρούσματα οφείλονται σε μειωμένη ή λανθασμένη χρήση του ελαστικού προφυλακτικού.
Ο ιός παραμένει στα επιθήλια του γεννητικού συστήματος για μεγάλο χρονικό διάστημα ή και για πάντα. Αυτό δεν είναι ανησυχητικό, ακόμη και στις περιπτώσεις από επικίνδυνους HPV. Στις περιπτώσεις εκείνες, που υπερισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και η λοίμωξη υποχωρεί από μόνη της, σπάνια έχουμε υποτροπές.
Σε άλλες ασθενείς, που κρίνουμε σκόπιμο, ότι πρέπει να επέμβουμε και να καταστρέψουμε ή να αφαιρέσουμε τις αλλοιώσεις (οξυτενή κονδυλώματα ή προκαρκινικές), πάλι περιμένουμε να υπερισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Μετά την εξαφάνιση των αλλοιώσεων, ο οργανισμός έχει να αντιμετωπίσει μικρότερο ιϊκό φορτίο και είναι ευκολότερο να καταστείλει τους HPV που παραμένουν.
9. Πρόσφατη μελέτη αναφέρει ότι μόνο στις ΗΠΑ, 1 εκατομμύριο έφηβες μένουν έγκυες και το 40% διακόπτουν την κύηση. Πείτε μου, γιατί και στην Ελλάδα, έχω την εντύπωση ότι ακόμη ισχύει ό,τι: “η μόνη πρόληψη που ξέρουν οι περισσότεροι είναι η άμβλωση” ;
Π.Τ.: Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία σε ότι αφορά τον αριθμό των αμβλώσεων, όμως οι ειδικοί εκτιμούν ότι βρίσκονται σε αρκετά υψηλά επίπεδα αλλά παρουσιάζει μια μείωση.
Παρόλα αυτά θα πρέπει οι έφηβοι να ενημερώνονται από μικρή ηλικία σε θέματα αντισύλληψης τόσο οργανωμένα από την πολιτεία, όσο και από το οικογενειακό περιβάλλον.
Η σωστή εφαρμογή αντισύλληψης είναι και ο καλύτερος τρόπος να μειωθούν δραστικά τα περιστατικά αμβλώσεων.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Σ. ΤΑΝΙΜΑΝΙΔΗΣ MD, MSc Μαιευτήρας – Χειρουργός – Γυναικολόγος
Τσιμισκή 27 – 1ος όροφος – 54624 – Θεσσαλονίκη – 2310 25 11 44 – ptaniman@gmail.com – www.gynecology.today
