Κάθε 40 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος σε όλο τον κόσμο θέτει τέρμα στη ζωή του — περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν από αυτοκτονίες κάθε χρόνο παρά στον πόλεμο, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Η 1οη Σεπτεμβρίου, έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αυτοκτονίας (World Suicide Prevention Day) με απόφαση του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), προκειμένου να εστιάσει την παγκόσμια προσοχή σ’ ένα δυσάρεστο γεγονός: Την απώλεια περί των 800.000 ανθρώπων κάθε χρόνο από αυτοτραυματισμούς.
*Θέλεις να ενημερώνεσαι άμεσα και έγκυρα; Να λαμβάνεις μέρος σε μεγάλους διαγωνισμούς;;; Κάνε LIKE στη σελίδα μας στο Facebook (Juniorsclub.gr) —–> ΕΔΩ
Ο απαγχονισμός, η δηλητηρίαση και ο αυτοπυροβολισμός είναι οι πιο συνηθισμένες μέθοδοι αυτοκτονίας, ανέφερε ο ΠΟΥ που κάλεσε τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν σχέδια πρόληψης και αποσόβησης των αυτοκτονιών ώστε να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν το στρες και να μειώσουν την πρόσβαση σε μέσα αυτοκτονίας.
«Η αυτοκτονία είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας. Όλες οι ηλικίες, τα φύλα και οι περιοχές του κόσμου επηρεάζονται και κάθε απώλεια είναι πάρα πολύ» αναφέρει η έκθεση του ΠΟΥ. Η αυτοκτονία είναι ο δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου μεταξύ των νέων ηλικίας από 15 έως 29 ετών, μετά τα τροχαία δυστυχήματα, και μεταξύ των έφηβων κοριτσιών ηλικίας από 15 έως 19 ετών είναι η δεύτερη αιτία θανάτου μετά τον θάνατο στη γέννα. Στα αγόρια εφήβους, η αυτοκτονία είναι η τρίτη κύρια αιτία θανάτου μετά τα τροχαία δυστυχήματα και τη διαπροσωπική βία.
Συνολικά, σχεδόν 800.000 άνθρωποι αυτοκτονούν κάθε χρόνο — περισσότεροι από εκείνους που πεθαίνουν από μαλάρια ή καρκίνο του μαστού, στον πόλεμο ή από ανθρωποκτονία, ανέφερε ο ΠΟΥ.
Τα παγκόσμια ποσοστά έχουν πέσει τα τελευταία χρόνια –μια υποχώρηση 9,8% καταγράφεται μεταξύ του 2010 και του 2016– αλλά η μείωση είναι ανομοιογενής. Στην περιοχή της αμερικανικής ηπείρου, για παράδειγμα, τα ποσοστά αυξήθηκαν κατά 6% από το 2010 μέχρι το 2016.
Επίσης, σύμφωνα με την έρευνα, τριπλάσιος αριθμός ανδρών σε σχέση με εκείνον των γυναικών αυτοκτονούν στις πλούσιες χώρες, αντίθετα με τις χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος χώρες, όπου τα ποσοστά είναι πιο ίσα.
«Οι αυτοκτονίες μπορούν να αποσοβηθούν», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΠΟΥ Τέντρος Αντχάνομ Γκαμπριέσους. «Καλούμε όλες τις χώρες να συμπεριλάβουν στρατηγικές αποδεδειγμένης πρόληψης και αποσόβησης αυτοκτονιών στα εθνικά προγράμματα υγείας και εκπαίδευσης».
Ο ΠΟΥ ανέφερε πως ο περιορισμός της πρόσβασης σε παρασιτοκτόνα είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους ταχείας μείωσης του αριθμού των αυτοκτονιών.
Τα παρασιτοκτόνα χρησιμοποιούνται ευρέως και προκαλούν συνήθως τον θάνατο επειδή είναι πολύ τοξικά, δεν έχουν αντίδοτα, και χρησιμοποιούνται συνήθως σε απομακρυσμένες περιοχές όπου δεν υπάρχει ιατρική βοήθεια σε κοντινή απόσταση.
Η Γουιάνα, μια πρώην βρετανική αποικία που βρίσκεται ανάμεσα στη Βενεζουέλα και στο Σουρινάμ, είναι η χώρα που καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό αυτοκτονιών ανά κάτοικο (30,2 ανά 100.000), με έναν αυξημένο αριθμό κατάποσης παρασιτοκτόνων.
Ακολουθεί η Ρωσία, όπου η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ θεωρείται υπεύθυνη για το αυξημένο ποσοστό αυτοκτονιών. Μεταξύ των άλλων χωρών που έχουν υψηλά ποσοστά περιλαμβάνονται η Λιθουανία, το Λεσότο, η Ουγκάντα, η Σρι Λάνκα, η Νότια Κορέα, η Ινδία, ακόμη και η Ιαπωνία.
Ο ΠΟΥ αναφέρεται σε μελέτες στη Σρι Λάνκα όπου οι απαγορεύσεις των παρασιτοκτόνων έχουν οδηγήσει σε μείωση των αυτοκτονιών κατά 70% και στη διάσωση 93.000 ανθρωπίνων ζωών ανάμεσα στο 1995 και το 2015, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις.
Στατιστικά στοιχεία της Ε.Ε
Ο αριθμός των θανάτων που προκλήθηκαν από αυτοτραυματισμό, όπως αναφέρονται από τα 28 κράτη – μέλη, ανήλθε το 2016 σε 53.500, αριθμός που αντιστοιχεί στο 1% όλων των θανάτων που καταγράφηκαν τη συγκεκριμένη χρονιά. Περισσότερα από τα 3/4 των θανάτων που προκλήθηκαν από αυτοχειρία ήταν μεταξύ των ανδρών (77%).
Με βάση τα αριθμητικά στοιχεία όπως αυτά αναλύονται με βάση την ηλικία και το φύλο, το ποσοστό των θανάτων που προκλήθηκαν από αυτοτραυματισμό ήταν υψηλότερο μεταξύ των ανδρών ηλικίας 20-24 ετών (21%). Για τις γυναίκες το ποσοστό ήταν υψηλότερο μεταξύ των ηλικιών 15-19 ετών (16%).
Ωστόσο, για άνδρες και γυναίκες, περισσότεροι από τους μισούς θανάτους που οφείλονται σε αυτοκτονία ήταν μεταξύ ατόμων ηλικίας 50 ετών και άνω.
Στατιστικά στοιχεία για την Ελλάδα
Τα πλέον πρόσφατα στοιχεία από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, όπως αυτά αναλύθηκαν από το Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, το οποίο ανήκει στη μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) «Κλίμακα», σχετικά με τις αιτίες θανάτου στην Ελλάδα αναδεικνύουν μια μικρή μείωση των αυτοκτονιών για το έτος 2016, της τάξεως του 8,5% σε σύγκριση με το 2015. Κατά τα έτη 2010 – 2016 σημειώθηκαν τουλάχιστον 3.473 αυτοκτονίες. Συγκεκριμένα, οι θάνατοι από αυτοκτονία για το 2016 ανήλθαν σε 484 έναντι του 2015 που είχαν καταγραφεί 529.
- Οι άντρες αυτοκτονούν 5 φορές περισσότερο από ότι οι γυναίκες. Πιο συγκεκριμένα ο δείκτης αυτοκτονιών για τους άντρες ήταν 7,71 ανά 100.000 και 1,45 ανά 100.000 για τις γυναίκες.
- Η περιφέρεια με τον υψηλότερο δείκτη θνησιμότητας από αυτοκτονία για το έτος 2016 ήταν η Ήπειρος και ακολουθούν η Δυτική Ελλάδα και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.
- Η πιο συχνή μέθοδος αυτοκτονίας των αντρών ήταν ο απαγχονισμός ενώ για τις γυναίκες η πτώση από ύψος. Σε άτομα νεαρής ηλικίας (15 έως 24 ετών) η πιο συχνή μέθοδος αποτέλεσε η πτώση από ύψος, ενώ για τους ηλικιωμένους (70 – 74 ετών & 85+), ο αυτοπυροβολισμός. Το 64% του συνόλου των αυτοκτονιών έλαβαν χώρα εντός οικίας ενώ τουλάχιστον το 12% έλαβαν χώρα σε εξωτερικούς, δημόσιους χώρους, σχολεία, ιδρύματα κλπ.
- Η πλειοψηφία των αυτοχείρων ήταν έγγαμοι/-ες.
- Στους άνδρες η ηλικιακή ομάδα με τις περισσότερες αυτοκτονίες ήταν οι υπερήλικες (άτομα άνω των 80 ετών), και ακολούθησαν οι άντρες παραγωγικής ηλικίας (45 – 49 ετών και 55 – 59 ετών).
- Περίπου αντίστοιχα με των αντρών, η ηλικιακή ομάδα με τις περισσότερες αυτοκτονίες για τις γυναίκες ήταν εκείνη των 50 – 54 ετών και ακολουθούν οι γυναίκες ηλικίας 70 – 74 ετών.
- Ο μήνας με τις περισσότερες αυτοκτονίες για το έτος 2016 ήταν ο Απρίλιος. Η πλειοψηφία των αυτοχείρων (41%) ανήκαν στον οικονομικά ανενεργό πληθυσμό (συνταξιούχοι, οικιακά, άνεργοι, μαθητές – σπουδαστές κ.λπ
- Ο υψηλότερος δείκτης αυτοκτονιών για τους άντρες εμφανίζεται στην Ήπειρο, ενώ των γυναικών στην Δυτική Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας κατά τα έτη 2017, 2018 και μέχρι τις 31/8/2019:
- Ο αριθμός των αυτοκτονιών παρουσιάζει μία σταθερή αυξητική τάση.
- Η πλειοψηφία των αυτοχείρων ήταν άνδρες.
- Άτομα ηλικίας 60-64 και 80 ετών και άνω σημειώνουν τα μεγαλύτερα ποσοστά αυτοκτονιών και ακολουθούν τα άτομα παραγωγικής ηλικίας που ανήκουν στις ηλικιακές ομάδες των 45 – 49 και 50 – 59.
- Οι περιφέρειες με το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από αυτοκτονία είναι η Κρήτη, η Θεσσαλία και η Αττική.
- Η πιο συχνή μέθοδος αυτοκτονίας κατά την τελευταία τριετία παραμένει ο απαγχονισμός.
- Η χρονική περίοδος κατά την οποία σημειώθηκαν τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών είναι κατά τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες. (Μάρτιος έως Αύγουστος)
Εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα οι αυτοκτονίες είναι πολύ περισσότερες αυτών που καταγράφονται ενώ δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία για τις μη θανατηφόρες απόπειρες, οι οποίες εκτιμάται ότι είναι σχεδόν 25 φορές περισσότερες των καταγεγραμμένων αυτοκτονιών. Επισημαίνεται, ότι παγκοσμίως είναι δεδομένη η υποκαταγραφή των αυτοκτονιών, γεγονός το οποίο ισχύει σαφώς εντονότερα στη χώρα μας, λόγω των πολιτισμικών και κοινωνικών ιδιαιτεροτήτων.
Η υποκαταγραφή αποδίδεται είτε στη δυσκολία να εξακριβωθεί ότι όντως υπήρχε αυτοκτονική πρόθεση (όπως στην περίπτωση ενός ατυχήματος), είτε σε κοινωνικούς, θρησκευτικούς και άλλους λόγους. Είναι γεγονός, λοιπόν, ότι οι θάνατοι από αυτοκτονία είναι πολύ περισσότεροι από τους επίσημα καταγεγραμμένους, ενώ δε θα πρέπει να παραβλέπονται οι επιπτώσεις τους στις ζωές αυτών που μένουν πίσω πενθώντας.
