Πολλές φορές τείνουμε να βλέπουμε και να κρίνουμε τον εαυτό μας όχι με βάση το ποιοι εμείς πιστεύουμε ότι είμαστε, αλλά με βάση τη γνώμη των άλλων για εμάς.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, η αυτοεικόνα μας, η αντίληψη δηλαδή που έχουμε για τον εαυτό μας σε επίπεδο εμφάνισης, αλλά πολλές φορές και σε επίπεδο ικανοτήτων ή ακόμα και πόσο καλοί άνθρωποι είμαστε, να διαφοροποιείται ανάλογα με τα πρόσωπα με τα οποία σχετιζόμαστε τη συγκεκριμένη στιγμή.
Πόσο έχουμε ενδυναμώσει την αυτοεκτίμηση μας;
Αυτοεκτίμηση είναι η αίσθηση της προσωπικής μας αξίας, η εκτίμηση των δυνατοτήτων και ικανοτήτων του εαυτού μας και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και κατ’ επέκταση τα συναισθήματα που βιώνουμε (Gurney, 1988). Η αυτοεκτίμηση καθορίζει την ποιότητα της σχέσης με τον εαυτό μας, την ποιότητα της σχέσης με τους συνανθρώπους μας, οπότε έτσι καθορίζει και την ποιότητα της ζωής μας. Αναγνωρίζουμε λοιπόν τα ταλέντα και την αξία μας, αλλά και τα ελαττώματα και τις αδυναμίες μας; Κατανοούμε και αγαπάμε όλες τις πλευρές του εαυτού μας ή κάποιες δεν τις αποδεχόμαστε;
Η αίσθηση της προσωπικής μας αξίας δέχεται βαθιές επιρροές στα πρώτα χρόνια της ζωής μας από την οικογένεια στην οποία μεγαλώνουμε και από τον τρόπο που τα μέλη της μας αντιμετωπίζουν. Η πατρική μας οικογένεια ίσως μας γαλούχησε με κάποιες ταμπέλες, οι οποίες αφορούσαν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του εαυτού μας. Για παράδειγμα ίσως μας έλεγαν ότι είμαστε εγωιστές, κακομαθημένοι, τεμπέληδες και άλλα επίθετα-ταμπέλες, οι οποίες μας ακολουθούν ακόμα και στην ενήλικη ζωή μας. Είμαστε όμως μόνο έτσι; Εφόσον τα πρόσωπα αναφοράς μας, οι γονείς μας, μας ανέθρεψαν με αυτές τις ταμπέλες, παραμένουν βαθιά καρφωμένες μέσα μας.
Συνέπεια των παραπάνω, είναι η γνώμη μας για τον εαυτό μας να αλλάζει ανάλογα με τα άτομα με τα οποία σχετιζόμαστε. Αν οι άνθρωποι γύρω μας τείνουν να μας τονίζουν τα αρνητικά μας, τότε και η δική μας πεποίθηση για τα ελαττώματα μας ενισχύεται. Αντίθετα, αν οι άλλοι μας λένε κάτι καλό για εμάς, δεν τους πιστεύουμε, καθώς πιστεύουμε ότι πίσω από αυτή τους τη συμπεριφορά κάπου αποσκοπούν. Η συνειδητοποίηση και η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης μας, θα φέρει και την σταδιακή απομάκρυνση αυτών των ταμπελών, και συνεπώς θα μας βοηθήσει να γνωρίσουμε, να αποδεχτούμε και να αγαπήσουμε και τις άλλες πλευρές του εαυτού μας.
Κρητικού Μαρίνα
Ψυχολόγος Υγείας/ Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλος
marina.kritikou@yahoo.com
