Τα παιδιά αγαπούν την τεχνολογία και από πολύ μικρή ηλικία μαθαίνουν να πλοηγούνται στο διαδίκτυο, να παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια και να χρησιμοποιούν tablets και smartphones. Τελευταίες έρευνες έχουν δείξει ότι το 81% των παιδιών ηλικίας από 5-15 ετών έχουν πρόσβαση σε διαδικτυακές τεχνολογίες στο σπίτι, το 40% των παιδιών ηλικίας από 3-4 χρόνων και τα 2/3 των παιδιών ηλικίας από 5-7 ετών σερφάρουν στο διαδίκτυο.
Αυτές είναι οι οχτώ πιο συνηθισμένες ερωτήσεις, οι απαντήσεις των οποίων θα εφοδιάσουν τους γονείς με χρήσιμες πληροφορίες για το πώς μπορούν να προστατέψουν τα παιδιά τους από πιθανές διαδικτυακές απειλές .
ΑΠΟ ΠΟΥ ΞΕΚΙΝΑΩ;
Ο καλύτερος τρόπος να κρατήσετε την οικογένεια σας ασφαλή είναι να χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο μαζί. Το «κλειδί» είναι η συζήτηση με το παιδί για να ξέρει τι υπάρχει περίπτωση να «συναντήσει» διαδικτυακά. Να είστε θετικοί και να ενθαρρύνετε τη χρήση των τεχνολογιών που το παιδί σας απολαμβάνει και αναζητήστε δραστηριότητες και παιχνίδια με τα οποία μπορεί να ασχοληθεί ολόκληρη η οικογένεια. Βρείτε χρόνο και «ερεύνηστε» τα παιχνίδια και τις υπηρεσίες με τις οποίες ασχολείται το παιδί σας, ή που θέλει να ασχοληθεί και διαβάστε καλά τις οδηγίες ασφαλείας που είναι διαθέσιμες.
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΕΣΩ ΚΑΝΟΝΕΣ;
Με τον ίδιο τρόπο που θέτετε κανόνες για τις υπόλοιπες δραστηριότητες του παιδιού σας, θέστε τους και για τις διαδικτυακές δραστηριότητες του. Δημιουργήστε μια οικογενειακή συμφωνία η οποία μπορεί να περιλαμβάνει το πόσο χρόνο θα περνάει στο διαδίκτυο, τα sites τα οποία επιτρέπεται να επισκέπτεται και τη συμπεριφορά που πρέπει να επιδεικνύει. Να έχετε υπόψη σας ότι η συμπεριφορά του χρήστη εκτός και εντός διαδικτύου διέπεται από τους ίδιους κανόνες. Είναι χρήσιμο να συμφωνήσετε σε αυτούς τους κανόνες έτσι ώστε τόσο εσείς όσο και το παιδί σας να γνωρίζετε τα όρια σας.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ;
Το να τοποθετήσετε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή σε κοινή θέα όπως είναι ο χώρος του σαλονιού ή της κουζίνας είναι ένας καλό τρόπος επίβλεψης του παιδιού την ώρα που είναι στο διαδίκτυο. Αλλά θυμηθείτε ότι υπάρχουν τα tablets και τα smartphones με τα οποία μπορεί να έχει πρόσβαση από οπουδήποτε στο σπίτι. Υπάρχουν όμως ειδικές ρυθμίσεις σε αυτά που δίνουν τη δυνατότητα να οριστούν οι χώροι που επιτρέπεται η πρόσβαση στο διαδίκτυο.
ΠΟΣΗ ΩΡΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΩΡΑ;
Τα παιδιά ενθουσιάζονται με την τεχνολογία. Η πρόκληση είναι να κατευνάσουμε αυτόν τον ενθουσιασμό και να επιφέρουμε ισορροπία, έτσι ώστε η ενασχόληση με το διαδίκτυο να μην επηρεάσει άλλους σημαντικούς τομείς στη ζωή του παιδιού. Υπάρχουν ορισμένες στρατηγικές οι οποίες μπορούν να λύσουν το θέμα, όπως το να συμφωνήσετε στο χρόνο ενασχόλησης του ή να χρησιμοποιήσετε τα όρια χρόνου που υπάρχουν στις συσκευές, να ορίσετε εβδομαδιαίο χρόνο ενασχόλησης που θα χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο μαζί ή να αφαιρέσετε φορητές συσκευές από το δωμάτιο του παιδιού ώστε η διαδικτυακή του δραστηριότητα να μην του στερεί τον ύπνο του.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ «ΕΡΓΑΛΕΙΑ» ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ;
Υπάρχουν δωρέαν εργαλεία γονικού ελέγχου και φίλτρα διαθέσιμα για να σας βοηθήσουν να θέσετε ασφαλή όρια στο παιδί σας. Αρκεί να τα εγκαταστήσετε. Ο εκάστοτε πάροχος συνήθως δίνει τη δυνατότητα, δωρεάν, να μπλοκάρετε περιεχόμενο το οποίο δεν είναι κατάλληλο για την ηλικία του παιδιού. Όλοι οι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας διαθέτουν τέτοιους περιορισμούς το ίδιο και οι κονσόλες παιχνιδιών.
Επιλογές φιλτραρίσματος δίνουν και οι ιστοσελίδες πχ το youtube. Ακόμα υπάρχουν σελίδες που το περιεχόμενό τους είναι προσαρμοσμένο μόνο για παιδιά. Για να εγκαταστήσετε τα φίλτρα θα σας ζητηθεί password το οποίο δεν πρέπει να μοιραστείτε ούτε να αφήσετε γραμμένο σε κοινή θέα. Ο γονικός έλεγχος και τα φίλτρα είναι ένας καλός τρόπος προστασίας αλλά θα πρέπει να ξέρετε ότι δεν είναι 100% αποτελεσματικός. Είναι μεγάλη βοήθεια, αλλά όχι η λύση. Οι περιορισμοί έχουν αποτέλεσμα όταν υπάρχει επιτήρηση από τους γονείς και θα πρέπει με τη συζήτηση να κατανοήσουν τα παιδιά το πως θα παραμείνουν ασφαλή στο διαδίκτυο.
ΤΙ ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΩΣΩ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ;
Η εκπαίδευση είναι το καλύτερο μέσο προστασίας το οποίο μπορούμε να προσφέρουμε σε ένα παιδί. Οπότε εξηγήστε στο παιδί πόσο σημαντικό είναι να απευθυνθεί σε έναν ενήλικο αν κάποιος ή κάτι μέσα από το διαδίκτυο το αναστατώσει. Σιγουρευτείτε ότι το παιδί σας μπορεί να έρθει και να σας μιλήσει για ο,τιδήποτε χωρίς να φοβάται και ενθαρρύνετε το να το πράξει. Συμβουλέψτε το αν συμβεί κάτι παράξενο να εξέλθει από τον ιστότοπο και να κλείσει τον υπολογιστή.
Η προσοχή των μικρών παιδιών μπορεί να αποσπαστεί εύκολα από τα αναδυόμενα παράθυρα ή από τις διαφημίσεις και με ένα λάθος πάτημα στο πληκτρολογίου μπορεί να βρεθούν σε ένα διαφορετικό διαδικτυακό περιβάλλον χωρίς να το θέλουν. Το να έχετε προεπιλέξει κάποια sites ή να έχετε δημιουργήσει λίστα αγαπημένων είναι ένας καλός τρόπος να τα βοηθήσετε να βρούν το περιεχόμενο που θέλουν χωρίς να χρειάζεται να ψάχνουν στο διαδίκτυο. Είναι σημαντικό από την αρχή που θα αρχίσουν την διαδικτυακή περιήγησή τους να συνειδητοποιήσουν ότι οι υπόλοιποι χρήστες μπορεί να μην είναι αυτοί που λένε και ότι οι φίλοι που κάνουν διαδικτυακά είναι ουσιαστικά άγνωστοι. Έτσι, τονίστε τους ότι τα προσωπικά τους δεδομένα πρέπει να παραμένουν προσωπικά, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος τους, της διεύθυνσης τους, του αριθμού τηλεφώνου τους και των κωδικών που χρησιμοποιούν.
Σε αυτό το σημείο η οικογενειακή συμφωνία μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη προκειμένου να τεθούν κανόνες καλής διαδικτυακής συμπεριφοράς.
ΠΟΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ;
Υπάρχουν πάρα πολλά διαδικτυακά παιχνίδια διαθέσιμα για παιδιά και ουσιαστικά το gaming είναι ο πρώτος λόγος που το παιδί σας θα ασχοληθεί με το διαδίκτυο. Ωστόσο ορισμένα παιχνίδια απευθύνονται σε ενήλικες ή σε μεγαλύτερης ηλικίας κοινό και περιέχουν εικόνες και αναφορές που δεν είναι κατάλληλες για μικρά παιδιά. Άρα είναι σημαντικό το παιχνίδι που παίζει να συνάδει με την ηλικία του. Τα παιχνίδια αναγράφουν στις συσκευασίες τους σε ποια ηλικία απευθύνονται. Το ίδιο και τα καταστήματα εφαρμογών google play και windows store apps. Πολλά παιχνίδια επιτρέπουν στα παιδιά να παίζουν με άλλους χρήστες και μάλιστα να έχουν τη δυνατότητα συνομιλίας μέσω της εφαρμογής. Κάποια παρέχουν μια «κατάσταση ασφαλούς συνομιλίας» όπου χρησιμοποιούνται προκαθορισμένες φράσεις. Το να μπείτε στη διαδικασία να κάνετε χρήση του παιχνιδιού εσείς οι ίδιοι πρώτα, θα σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τα χαρακτηριστικά ασφαλείας που είναι διαθέσιμα. Διαβάζοντας με προσοχή τα σχόλια που ενδεχομένως να υπάρχουν, μπορείτε να πληροφορηθείτε για τις εμπειρίες και τις προσλαμβάνουσες άλλων γονιών.
Υπάρχουν περιπτώσεις μικρών παιδιών που χρεώθηκαν υπέρογκα ποσά κάνοντας αγορές μέσα στις εφαρμογές ενώ έπαιζαν. Προσέξτε για το αν υπάρχει δυνατότητα να ξοδέψει ο χρήστης αληθινά χρήματα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού και επισημάνετε το στο παιδί σας. Αυτό θα αναγράφεται στην περιγραφή της εφαρμογής.
ΠΟΥ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΑΠΕΥΘΥΝΘΩ;
Αναφορές μπορεί να γίνουν στα safety/helpcenters των ιστότοπων. Αν υποψιάζεστε ή αν έχετε διαπιστώσει κάτι μεμπτό στη συμπεριφορά κάποιου άλλου χρήστη, αναφορά μπορεί να γίνει και στην ανοιχτή γραμμή καταγγελιών SafeLine του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου αλλά και στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας.